Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων είναι μια ευκαιρία για να τιμήσουμε το κουράγιο και τη δύναμη των προσφύγων σε όλο τον κόσμο καθώς και για να αναλογιστούμε τις ιστορίες απώλειας και πόνου που έχουν βιώσει.
Ζούμε σε εξαιρετικά ασταθείς καιρούς. Ο αριθμός των εκτοπισμένων ανθρώπων εξακολουθεί να βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ καθώς τα τελευταία δέκα χρόνια αυξάνεται συνεχώς. Ενας στους 67 ανθρώπους στον πλανήτη έχει εκτοπιστεί βίαια. Οι συγκρούσεις παραμένουν ανεπίλυτες, οι άμαχοι στοχοποιούνται σε πολλά μέρη του κόσμου, ενώ η ανθρωπιστική βοήθεια περικόπτεται, θέτοντας σε κίνδυνο εκατομμύρια ζωές.
Δυστυχώς, σε πολλά μέρη του κόσμου, το δικαίωμα στο άσυλο απειλείται. Σκληρότερες και πιο περιοριστικές πολιτικές δυσχεραίνουν την πρόσβαση στην ασφάλεια για τους ανθρώπους που διαφεύγουν από τον πόλεμο, τη βία και τις διώξεις.
Χρησιμοποιούνται για πολιτικό όφελος αφηγήματα που αποσυνδέουν τους πρόσφυγες από την ανθρώπινή τους υπόσταση. Τροφοδοτούν έτσι έναν αρνητικό παγκόσμιο διάλογο και επισκιάζουν την πραγματικότητα και το ποιοι είμαστε ως άνθρωποι που ζούμε στην ίδια κοινότητα.
Κανένας άνθρωπος δεν επιλέγει να γίνει πρόσφυγας. Οι πρόσφυγες είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής μας αποτυχίας να διασφαλίσουμε την ειρήνη, να αποτρέψουμε τους πολέμους και να τερματίσουμε τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γι’ αυτό ας μην επιτρέψουμε στον φόβο και την παραπληροφόρηση να νικήσουν τη θέλησή μας να στηρίξουμε τους πρόσφυγες. Αντ’ αυτού, ας ακολουθήσουμε ένα διαφορετικό μήνυμα, ένα μήνυμα ανθρωπιάς, ενότητας και ελπίδας.
Η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων δεν είναι απλώς μια ημέρα γιορτής. Είναι μια ευκαιρία να δράσουμε, να αφουγκραστούμε, να δημιουργήσουμε χώρο στην κοινότητά μας ώστε όλοι οι άνθρωποι να αισθάνονται ευπρόσδεκτοι, ασφαλείς και πολύτιμοι.
Μαζί, έχουμε τη δύναμη να κάνουμε τη διαφορά. Βοηθώντας τους πρόσφυγες να νιώθουν σαν στο σπίτι τους, υποστηρίζοντας δίκαιες πολιτικές, δημιουργώντας ευκαιρίες απασχόλησης, προσφέροντας χρόνο ή πόρους ή απλά λέγοντας μια ιστορία. Κάθε χειρονομία μετράει. Μπορούμε να χτίσουμε μια κοινότητα που να δίνει χώρο και αξία σε κάθε μέλος της. Ενα μέρος όπου όλοι νιώθουν ότι ανήκουν.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι πρόσφυγες είναι άνθρωποι και όπως όλοι οι άνθρωποι έχουν δυνατότητες, ταλέντα και δεξιότητες. Δεν πρέπει να ορίζονται από αυτά που έχουν χάσει, αλλά από το πώς προχωρούν μέσα από τις αντιξοότητες. Χρειάζονται ευκαιρίες, και όταν τους δίνεται η δυνατότητα, συνεισφέρουν στην κοινότητά τους, εμπλουτίζοντας την τοπική κουλτούρα.
Αυτή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τους εταίρους μας στην Ελλάδα, προσφυγικές κοινότητες, τον τοπικό πληθυσμό, σεφ και καλλιτέχνες για να δηλώσουμε στους ανθρώπους που ξεριζώνονται: «Σας βλέπουμε. Δεν σας ξεχνάμε. Δεν είστε μόνοι». Ας γίνουν οι συλλογικές μας πράξεις ανθρωπιάς, όσο μικρές και αν είναι – όπως ένα γεύμα, μια ευκαιρία ή μια ιστορία που μοιραζόμαστε – ο δρόμος προς μια κοινωνία συμπερίληψης και ουσιαστικού πλούτου.
Η Μαρία Κλάρα Mαρτίν είναι αντιπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα