Σε έξαρση βρίσκεται η ηπατίτιδα Α σε αρκετές δημοφιλείς τουριστικές περιοχές της Ευρώπης, προκαλώντας ανησυχία σε υγειονομικές αρχές και ταξιδιώτες. Οι αυστραλιανές υγειονομικές αρχές συνιστούν σε όσους σκοπεύουν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη να εμβολιαστούν άμεσα.
Χιλιάδες περιστατικά έχουν καταγραφεί στην Αυστρία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και τη Γερμανία. Η πλειοψηφία των κρουσμάτων αφορά άτομα που ζουν σε κακές συνθήκες υγιεινής, κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ή είναι άστεγοι. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από τη νόσο.
Η Τσεχία ανέφερε ήδη 600 επιβεβαιωμένα κρούσματα, με το 63% αυτών να είναι άνδρες, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Η ηπατίτιδα Α είναι ιογενής λοίμωξη του ήπατος που μεταδίδεται κυρίως μέσω μολυσμένων τροφίμων ή νερού και επαφής με μολυσμένα άτομα. Αν και συχνά παρουσιάζει ήπια συμπτώματα, μπορεί να αποβεί σοβαρή — ιδιαίτερα σε άτομα άνω των 40 ετών ή σε εκείνους με ήδη υπάρχουσα ηπατική νόσο.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο γενικός πληθυσμός στις πληγείσες χώρες αντιμετωπίζει χαμηλό έως μέτριο κίνδυνο, όμως οι ταξιδιώτες θα πρέπει να λάβουν προληπτικά μέτρα και να είναι ενήμεροι για τις συνθήκες υγιεινής στις περιοχές που επισκέπτονται.
Το εκτεταμένο ξέσπασμα της Ηπατίτιδας Α καταγράφεται από τις αρχές του 2025 . Οι υγειονομικές αρχές των χωρών αυτών παρακολουθούν στενά την εξάπλωση του ιού, καθώς τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ξεπερνούν σημαντικά τα φυσιολογικά επίπεδα για την περίοδο. Η εργαστηριακή ανάλυση αποκάλυψε την ύπαρξη δύο συγγενικών αλλά διακριτών στελεχών του ιού της ηπατίτιδας Α (υπογονότυπος ΙΒ), γεγονός που υποδηλώνει πολλαπλές εστίες και τρόπους μετάδοσης. Στην αναγνώριση των γενετικών αυτών παραλλαγών συνέβαλαν δεδομένα που συλλέχθηκαν από την Αυστρία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία.
Η έξαρση έχει επηρεάσει ιδιαίτερα ευάλωτους πληθυσμούς, με πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις τους ενήλικες που βιώνουν έλλειψη στέγης, τους χρήστες ουσιών (ειδικά ενέσιμων), αλλά και ανθρώπους που ζουν σε περιοχές με ανεπαρκείς συνθήκες υγιεινής. Σημαντικός αριθμός κρουσμάτων έχει καταγραφεί επίσης σε κοινότητες Ρομά στην Τσεχία και τη Σλοβακία, εντείνοντας την ανάγκη για στοχευμένη παρέμβαση στις περιοχές αυτές.
Σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές, ο κίνδυνος μετάδοσης παραμένει υψηλός μεταξύ των ευάλωτων ομάδων, ιδίως σε όσους δεν έχουν ιστορικό προηγούμενης μόλυνσης ή εμβολιασμού. Ιδιαίτερα αυξημένος είναι ο κίνδυνος για άτομα άνω των 40 ετών, καθώς η βαρύτητα της νόσου αυξάνεται με την ηλικία. Ενισχυμένη επαγρύπνηση συνιστάται και για άτομα με υπάρχοντα ηπατικά προβλήματα ή για ηλικιωμένους, που διατρέχουν πολύ υψηλό κίνδυνο σοβαρής νόσησης. Για το γενικό πληθυσμό των προσβεβλημένων χωρών, ο κίνδυνος εκτιμάται ως χαμηλός έως μέτριος, ενώ στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, παραμένει πολύ χαμηλός, εκτός αν υπάρχει έκθεση σε υψηλού κινδύνου ομάδες.
Οι ευρωπαϊκές υγειονομικές αρχές συνιστούν εντατικοποίηση των ερευνών για την ανίχνευση πιθανών τροφιμογενών οδών μετάδοσης, όπως επίσης και ενισχυμένη γενετική ανάλυση των ιολογικών δειγμάτων, τόσο από ευάλωτες ομάδες όσο και από τον γενικό πληθυσμό, ώστε να αποσαφηνιστεί η πλήρης έκταση της διασποράς.
Κρούσμα αιμορραγικού πυρετού Κριμαίας-Κονγκό – Μέτρα πρόληψης
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ης Ελλάδας ενημερώνει ότι καταγράφηκε πρόσφατα ένα εγχώριο περιστατικό Αιμορραγικού πυρετού Κριμαίας – Κονγκό σε οικισμό του Δήμου Ελασσόνας της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας, Περιφέρεια Θεσσαλίας. Πρόκειται για ασθενή ηλικίας άνω των 70 ετών, ο οποίος νοσηλεύθηκε σε νοσοκομείο με βαριά επιδεινούμενη κλινική εικόνα και κατέληξε.
Ο Αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας – Κονγκό είναι νόσος που οφείλεται σε ιό και μεταδίδεται μέσω τσιμπήματος μολυσμένων κροτώνων (τσιμπουριών) ή μέσω άμεσης επαφής με αίμα, ιστούς, σωματικά υγρά ή εκκρίσεις μολυσμένων τσιμπουριών, ανθρώπων ή ζώων. ‘Αγρια και οικόσιτα ζώα μπορεί να έχουν τον ιό στον οργανισμό τους για λίγες ημέρες, χωρίς να νοσούν, αλλά μπορούν να μολύνουν τα τσιμπούρια και αυτά με τη σειρά τους να μεταδώσουν τον ιό σε άλλα ζώα ή και ανθρώπους.
Η νόσος εκδηλώνεται με ποίκιλα συμπτώματα και βαρύτητα, από ασυμπτωματική λοίμωξη (σε περίπου 85% των κρουσμάτων) ή ήπια εμπύρετη νόσο, έως πολύ σοβαρή νόσο. Τα συμπτώματα εκδηλώνονται 1-14 ημέρες μετά την έκθεση και μπορεί να περιλαμβάνουν αιφνίδια έναρξη συμπτωμάτων, όπως: πυρετό, ρίγος, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αρθραλγίες, κόπωση, ζάλη, πονόλαιμο, κοιλιακό πόνο, διάρροια, ναυτία και εμέτους. Μπορεί να ακολουθήσουν διαταραχές της διάθεσης και του επιπέδου συνείδησης. Σε σοβαρά περιστατικά παρουσιάζονται αιμορραγικές εκδηλώσεις, πολυοργανική ανεπάρκεια και κυκλοφορικό σοκ. Η νόσος έχει υψηλή θνητότητα (30-50% στους νοσηλευόμενους ασθενείς) καθώς δεν υπάρχει ειδική θεραπεία.
Ο Αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας – Κονγκό είναι ιογενής αιμορραγικός πυρετός, διαδεδομένος σε παγκόσμιο επίπεδο, ο οποίος μεταδίδεται με τσιμπούρια, με περίπου 10.000-15.000 λοιμώξεις ετησίως. Σποραδικά κρούσματα και επιδημίες της νόσου έχουν καταγραφεί σε περισσότερες από 30 χώρες σε Ασία, Μέση Ανατολή, Αφρική και Ευρώπη. Στην Ευρώπη και σε γειτονικές χώρες έχουν καταγραφεί κρούσματα στα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Αλβανία, Κόσοβο, Βόρεια Μακεδονία) και σε Ισπανία, Πορτογαλία, Γεωργία, Ρωσία, Ουκρανία και Τουρκία. Στην Ελλάδα έχει καταγραφεί στο παρελθόν άλλο ένα εγχώριο κρούσμα της νόσου, το 2008 (στη Θράκη).
Σε ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν οι άνθρωποι που έχουν δραστηριότητες σε περιοχές όπου υπάρχουν τσιμπούρια, δηλαδή στην ύπαιθρο, σε αγροτικές ή ορεινές περιοχές, καθώς και όσοι έρχονται σε επαφή με αίμα / σωματικά υγρά ζώων όπως: κτηνοτρόφοι, βοσκοί, αγρότες, κυνηγοί, ξυλοκόποι, κηπουροί, εργαζόμενοι σε σφαγεία, όσοι κάνουν κάμπινγκ, φυσιολάτρες, ορειβάτες, πεζοπόροι και επαγγελματίες υγείας που μπορεί να έρθουν σε επαφή με ασθενή.
Μέτρα προστασίας
Λόγω της πρόσφατης καταγραφής περιστατικού της νόσου, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας συστήνει τη λήψη μέτρων ατομικής προστασίας από τσιμπούρια, κατά προτεραιότητα σε ομάδες υψηλού κινδύνου και στην ευρύτερη περιοχή έκθεσης του ασθενούς. Επισημαίνεται, βέβαια, ότι τα περισσότερα τσιμπούρια δεν είναι μολυσμένα και ο κίνδυνος να αρρωστήσει κάποιος μετά από τσίμπημα τσιμπουριού στη χώρα μας θεωρείται χαμηλός. Ωστόσο, επειδή τα νοσήματα που μπορεί να μεταδώσουν τα τσιμπούρια, εάν είναι μολυσμένα, μπορεί να είναι σοβαρά (όπως το συγκεκριμένο νόσημα), θα πρέπει να λαμβάνονται προφυλάξεις. Συγκεκριμένα, συστήνονται τα παρακάτω:
1. Αποφεύγετε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια (δάση, λιβάδια, περιοχές με δέντρα, θάμνους, ψηλά χόρτα, σωρούς φύλλων, πυκνή βλάστηση).
2. Σε περίπτωση που είναι αναγκαίο να βρεθείτε σε περιοχές όπου πιθανόν υπάρχουν τσιμπούρια:
o Περπατάτε πάντα στο κέντρο των μονοπατιών και όχι μέσα σε πυκνή βλάστηση.
o Φοράτε ρούχα ανοιχτού χρώματος (για να βλέπετε εύκολα τα τσιμπούρια) και κατά προτίμηση μπλούζες με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες και μπότες/κλειστά παπούτσια. Βάζετε το παντελόνι μέσα από τις κάλτσες και τις μπότες. Φοράτε γάντια, ιδίως, όταν αγγίζετε χόρτα/ φυτά ή ζώα με τα χέρια σας (βάζετε τα μανίκια της μπλούζας μέσα στα γάντια).
o Βάζετε εντομοαπωθητικά σπρέι ή λοσιόν στο γυμνό/ακάλυπτο δέρμα και επάνω από τα ρούχα σας (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης).
o Μην ξαπλώνετε και μην κάθεστε απευθείας στο έδαφος στην ύπαιθρο.
o Κάντε ντους ή μπάνιο αμέσως μετά την επιστροφή σας από την ύπαιθρο.
o Εξετάζετε προσεκτικά τα ρούχα και το δέρμα σας για τσιμπούρια, κατά τη διάρκεια και μετά τη δραστηριότητα στην ύπαιθρο. Αφού επιστρέψετε σπίτι, βγάλτε τα ρούχα, τις κάλτσες και τα παπούτσια σας έξω από το σπίτι και ελέγξτε τα για τσιμπούρια.
o Εάν εντοπίσετε τσιμπούρι στα ρούχα σας, αφαιρέστε το προσεκτικά (όχι με γυμνά χέρια).
o Αν βρείτε τσιμπούρι στο σώμα σας, αυτό θα πρέπει να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και με σωστό τρόπο, με κατάλληλη λαβίδα/ τσιμπιδάκι. Εάν δεν ξέρετε τον σωστό τρόπο αφαίρεσης του τσιμπουριού ή δεν έχετε την κατάλληλη λαβίδα, ΜΗΝ βγάζετε μόνοι σας το τσιμπούρι, αλλά πηγαίνετε άμεσα στον ιατρό, στο πιο κοντινό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.
o ΜΗΝ πιάνετε το τσιμπούρι με γυμνά χέρια, αλλά πάντα με γάντια. ΜΗΝ ζουλήξετε, ΜΗΝ σπάσετε, ΜΗΝ συμπιέσετε και ΜΗΝ τρυπήσετε το σώμα του τσιμπουριού.
o ΜΗΝ «ενοχλείτε» το τσιμπούρι όταν είναι προσκολλημένο στο δέρμα (π.χ. μην ρίχνετε πάνω στο τσιμπούρι λάδι, οινόπνευμα, βαζελίνη, πετρέλαιο).
3. Εφαρμόστε στα ζώα σας προληπτικά θεραπεία ενάντια στα τσιμπούρια σε τακτά χρονικά διαστήματα, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες κτηνιάτρου και διενεργείτε τακτικές απεντομώσεις σε στάβλους/ κτηνοτροφικές μονάδες.
4. Φοράτε γάντια και προστατευτικό ρουχισμό, όταν έρχεστε σε επαφή με ζώα ή με το αίμα ή άλλους ιστούς/ εκκρίσεις ζώων, π.χ. κατά τη σφαγή ζώων.
5. Ισχύει η πάγια οδηγία να πίνετε μόνο παστεριωμένο γάλα και να μην τρώτε φρέσκα μαλακά τυριά, εάν δεν έχουν ωριμάσει σύμφωνα με το προβλεπόμενο, απαιτούμενο χρονικό διάστημα. Επίσης, να μην καταναλώνετε γαλακτοκομικά προϊόντα, εάν δεν γνωρίζετε ότι τηρήθηκε η σωστή διαδικασία παρασκευής τους για την προστασία σας από διάφορα νοσήματα που μεταδίδονται με αυτόν τον τρόπο.
6. Για τη μείωση κινδύνου μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο:
– Αποφεύγετε τη στενή φυσική επαφή με ύποπτα ή επιβεβαιωμένα περιστατικά αιμορραγικού πυρετού.
– Φοράτε γάντια και προστατευτικό εξοπλισμό κατά τη φροντίδα ασθενών.
– Πλένετε τακτικά τα χέρια σας μετά τη φροντίδα ασθενών.
The post Εξαρση ηπατίτιδας Α σε ευρωπαϊκές χώρες-Η Αυστραλία συστήνει στους ταξιδιώτες να εμβολιαστούν πριν την αναχώρησή τους appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.