Σε μια παρτίδα που ξεπέρασε κάθε φαντασία και προηγούμενο, ο κορυφαίος σκακιστής του 21ου αιώνα, Μάγκνους Κάρλσεν, αντιμετώπισε έναν αντίπαλο χωρίς πρόσωπο αλλά με πολλές φωνές: 143.000 παίκτες από κάθε γωνιά του κόσμου. Η διαδικτυακή παρτίδα «Magnus Vs The World», που διοργάνωσε η πλατφόρμα Chess.com, κατέληξε σε ισοπαλία με αιώνιο σαχ – και έγραψε ιστορία.
Η αναμέτρηση έγινε σε μορφή Chess960 (ή Fischer Random Chess), με τυχαία διάταξη των κομματιών στην αρχή και ελάχιστη εφαρμογή θεωρίας. Αυτό ανάγκασε και τις δύο πλευρές να στηριχθούν αποκλειστικά στη δημιουργικότητα και τη βαθιά κατανόηση του παιχνιδιού.
Η «παγκόσμια ομάδα» ψήφιζε κάθε 24 ώρες μεταξύ προτεινόμενων κινήσεων, με στρατηγική καθοδήγηση από Grandmasters όπως η Ντίνα Μπελένκαγια, ο Μπέντζαμιν Μποκ και ο Δαβίδ Προυές. Η συντονισμένη προσέγγιση οδήγησε σε μια σταθερή και μεθοδική παρτίδα, η οποία έκλεισε στις 32 κινήσεις, όταν ο Κάρλσεν δεν μπόρεσε να αποτρέψει διαρκές σαχ από την παγκόσμια ομάδα.
Η παρτίδα έληξε με αιώνιο σαχ, μια κλασική ισοπαλία στο σκάκι που προκύπτει όταν ο βασιλιάς ενός παίκτη βρίσκεται υπό διαρκή απειλή (σαχ), χωρίς δυνατότητα διαφυγής. Ο ίδιος ο Κάρλσεν, λίγες ημέρες πριν από την ολοκλήρωση της παρτίδας, είχε προαναγγείλει τη συγκεκριμένη κατάληξη: «Πιστεύω ότι οδηγούμαστε προς ισοπαλία με αιώνιο σαχ. Είχα ένα μικρό πλεονέκτημα στην αρχή, αλλά ίσως δεν το αξιοποίησα σωστά. Από τότε, δεν μου έδωσαν ούτε μία ευκαιρία».
Πολλοί όμως αναρωτήθηκαν αν αυτή ήταν μια στρατηγική ψυχολογικής πίεσης ή πράγματι η ψύχραιμη εκτίμησή του.
Πρωτοφανές
Ο Μάικ Κλάιν, κορυφαίος σχολιαστής και αναλυτής του Chess.com, σημείωσε: «Η παγκόσμια κοινότητα δεν έκανε λάθη. Παρέμεινε εντυπωσιακά προσεκτική και πειθαρχημένη. Αυτό δεν ήταν μια χαοτική συλλογικότητα, αλλά μια ισχυρή στρατηγική δύναμη».
Ο Grandmaster Μπέντζαμιν Μποκ, που καθοδήγησε την ομάδα «The World», εξηγεί τη στρατηγική:
«Εστιάσαμε στη σταθερότητα. Στόχος μας δεν ήταν να νικήσουμε τον Κάρλσεν, αλλά να μην του δώσουμε κανένα περιθώριο να μας ξεπεράσει. Και το πετύχαμε».
Ακόμη και ο Γκάρι Κασπάροφ, σε ανάρτησή του στο X (Twitter), σχολίασε: «Το σκάκι ανήκει σε όλους. Οταν 143.000 μυαλά συνεργάζονται και πειθαρχούν, ακόμη και ο καλύτερος δυσκολεύεται. Αυτό είναι πραγματική πρόοδος».
Ο καθηγητής γνωστικής επιστήμης και σκακιστής Τζόναθαν Ρόουζεν, του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, δήλωσε: «Το “Magnus Vs The World” δεν είναι απλώς μια παρτίδα. Είναι η απόδειξη ότι η τεχνολογία και η συλλογικότητα αλλάζουν τη φύση της στρατηγικής σκέψης. Πλέον, ένα πλήθος μπορεί να σκεφτεί με ενιαίο νου».
Η αναμέτρηση αυτή ξεπέρασε τα ρεκόρ συμμετοχών προηγούμενων ετών. Το «Kasparov Vs The World» του 1999 είχε περίπου 50.000 συμμετέχοντες, ενώ η παλιότερη παρτίδα με τον Βισβανάθαν Ανάντ είχε 70.000. Ο αριθμός των 143.000 παικτών καθιστά αυτή την παρτίδα τη μεγαλύτερη σε μαζική συμμετοχή όλων των εποχών. Η επιτυχία της παρτίδας απέδειξε ότι το σκάκι συνεχίζει να εμπνέει και να εξελίσσεται. Η ισοπαλία αυτή δεν είναι ήττα για κανέναν, αλλά νίκη για το ίδιο το παιχνίδι, για την τεχνολογία που το υποστηρίζει και για τους χιλιάδες ανθρώπους που το αγαπούν.
Ο Κάρλσεν μετά το ματς αυτό συνεχίζει με την παραδοσιακή του ρουτίνα: πρόσφατα κέρδισε το Norway Chess, αν και είχε μια απροσδόκητη ήττα από τον Gukesh, αλλά τελικά κατέκτησε τον τίτλο.
Η επιτυχία της πρωτοβουλίας «Magnus Vs The World» απέδειξε πως το σκάκι μπορεί να είναι όχι μόνο ένα άθλημα υψηλού επιπέδου, αλλά και ένα πεδίο μαζικής συμμετοχής και παγκόσμιας διασύνδεσης. Η τεχνολογία, σε συνδυασμό με την παικτική σοβαρότητα και την καθοδήγηση από κορυφαίους επαγγελματίες, δημιούργησε ένα αποτέλεσμα που ξεπερνά τα όρια ενός απλού παιχνιδιού. Οπως σημειώνει ο αναλυτής Λεβόν Αρονιάν: «Αυτό που ζήσαμε ήταν μια γιορτή. Η ένωση ανθρώπων με κοινό στόχο, η αίσθηση πως κάθε παίκτης ήταν μέρος της ιστορίας. Σκάκι όπως πρέπει να είναι: βαθύ, συλλογικό και ζωντανό». Το ερώτημα που μένει είναι: ποιος θα είναι ο επόμενος που θα τολμήσει να παίξει… ενάντια στον κόσμο;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΖΙΑΣ