Evie Dink
Μετάφραση: Μαρία Καμπύλη
Από την πλατεία Federation μέχρι τους δρόμους της Oakleigh, όπου οι λεμονιές δίνουν άρωμα στις γειτονιές, η ελληνική παρουσία στη Μελβούρνη είναι έντονη και πολυεπίπεδη. Είτε μέσα από τη γεωμετρία, τη μυθολογία ή την αισθητική του μεταπολεμικού μεταναστευτικού κύματος, η ελληνική επιρροή έχει διαμορφώσει την αρχιτεκτονική, τους δημόσιους χώρους και την πολιτισμική ταυτότητα της πόλης – άλλοτε φανερά και άλλοτε πιο διακριτικά. Πρόκειται για μια ιστορία αρχαίας σοφίας που ανανεώνεται μέσα σε μια σύγχρονη μητρόπολη, με κίονες, λαβυρίνθους και το πνεύμα της «πόλεως» να επανέρχονται με δημιουργικούς τρόπους.
Η Federation Square, απέναντι από τον σταθμό Flinders Street, εγκαινιάστηκε το 2002 ως η πρώτη επίσημη δημόσια πλατεία της πόλης. Είναι σημείο συνάντησης αλλά και εκπαίδευσης – τουλάχιστον για τον ξεναγό Meyer, που συχνά οδηγεί εκεί σχολεία για να τους μιλήσει για την Αρχαία Ελλάδα.
«Στη δομή της Federation Square έχουν χρησιμοποιηθεί 15 χιλιάδες τρίγωνα του Πυθαγόρα», τους λέει.
Έπειτα τους αποκαλύπτει ακόμη μία ενδιαφέρουσα πληροφορία: κάτω από την πλατεία, κρύβεται ένας υπόγειος λαβύρινθος 1,6 χιλιομέτρων – ένα ακόμη παράδειγμα ελληνικής έμπνευσης.
Πρόκειται για ένα σύστημα θερμικής μάζας που ψύχει το συγκρότημα μέσω εξάτμισης. «Ο κρύος αέρας από τον ποταμό ανεβαίνει 20 μέτρα και εισέρχεται στον λαβύρινθο. Από εκεί απελευθερώνεται στον αίθριο χώρο, μειώνοντας την ανάγκη για ενέργεια κατά 90%. Είναι το μόνο ουδέτερο από άνθρακα συγκρότημα της Μελβούρνης», εξηγεί στον «Νέο Κόσμο».
Στην άλλη άκρη της πόλης βρίσκεται το παλιό Ταχυδρομείο της Μελβούρνης, που πλέον φιλοξενεί καταστήματα, ανάμεσά τους και ένα πολυώροφο H&M. Το κτίριο προσφέρει δημόσια πρόσβαση σε μια εντυπωσιακή σπειροειδή σκάλα τεσσάρων επιπέδων. Ο κ. Meyer προτείνει να ανέβει κανείς από τη πλευρική είσοδο για να τη δει.
Ένα από τα αρχαιότερα σωζόμενα παραδείγματα σπειροειδούς σκάλας βρέθηκε στη Σελινούντα, αρχαία ελληνική πόλη-κράτος στη Σικελία. Ο ναός F περιέχει απομεινάρια πέτρινης ελικοειδούς σκάλας από τον 5ο ή 6ο αιώνα π.Χ. ενώ στοιχεία σπειροειδούς αρχιτεκτονικής διακρίνονται και στον Πύργο των Ανέμων στην Αθήνα.
Ακόμα πιο πίσω στον χρόνο, μυθολογικές αναφορές βρίσκονται στη Royal Arcade της Μελβούρνης όπου στη μία άκρη στέκεται ο Κρόνος, Τιτάνας και πατέρας του Δία, και στην άλλη τα αγάλματα των Γωγ και Μαγώγ με την προέλευσή τους να ερμηνεύεται με διάφορους τρόπους – ένας εκ των οποίων παραπέμπει και στη μεσαιωνική ελληνική μυθολογία.
Η ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΤΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΚΑΙ Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ
ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΤΟΜΗΣ
Η επιρροή της ελληνικής γεωμετρίας και αισθητικής δεν σταματά στην αρχαιότητα. Στο κέντρο της πόλης, μεταξύ των οδών Swanston και Lonsdale, βρίσκεται η Ελληνική Συνοικία με το μνημείο της Θεσσαλονίκης — σύμβολο της 40χρονης αδελφοποίησης Μελβούρνης–Θεσσαλονίκης.
Προς τα ανατολικά, στην περιοχή Docklands, βρίσκεται ο Πύργος Eureka, ο οποίος για χρόνια ήταν το ψηλότερο κτίριο της πόλης. Σχεδιάστηκε από τον γνωστό ελληνοαυστραλό αρχιτέκτονα Nonda Katsalidis, του γραφείου Fender Katsalidis. Στο έργο του περιλαμβάνονται επίσης το Μουσείο Ian Potter και το παγκοσμίως αναγνωρισμένο Μουσείο MONA στην Τασμανία.
Το αρχιτεκτονικό αποτύπωμα των Ελλήνων μεταναστών του μεταπολέμου είναι επίσης έντονο στα αυστραλιανά προάστια. Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Mirjana Lozanovska από το Πανεπιστήμιο Deakin διερευνά αυτό το φαινόμενο στο βιβλίο της «Migrant Housing: Architecture, Dwelling, Migration».
Σύμφωνα με την ίδια, χαρακτηριστικά της νότιας ευρωπαϊκής αισθητικής είναι τα ψεύτικα μαρμάρινα κιονόκρανα, τα μπαλκόνια με κιγκλιδώματα, οι επιβλητικές σκάλες
εισόδου, οι μεγάλες αυλές και φυσικά οι λεμονιές στην πρόσοψη.
Η Mirjana σημειώνει ότι αυτές οι οπτικές αλλαγές στα προάστια πυροδότησαν έναν ευρύτερο διάλογο για την πολυπολιτισμικότητα και την εθνοτική ταυτότητα, ο οποίος ίσως να μην είχε συμβεί διαφορετικά.
Ένα ακόμη μεσογειακό στοιχείο είναι η σύνδεση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Ο ομογενής αρχιτέκτονας Chris Rak δήλωσε στον «Νέο Κόσμο» ότι εμπνέεται από την αρχαία ελληνική προσέγγιση στη χρήση του φωτός και της αναλογίας.
«Οι Έλληνες διέσχιζαν αυτόν τον δρόμο. Σκέψου τους κίονες που επιτρέπουν τον έλεγχο του φωτός, και όσο κινείσαι, το φως αλλάζει», εξηγεί.
Για μια πρόσφατη κατοικία που σχεδίασε το γραφείο του, Robson Rak, η πρόκληση ήταν να κάνει ένα μεγάλο σπίτι να μοιάζει πιο οικείο.
«Ξέρεις, πάντα υπήρχε το “καλό σαλόνι” στα κλασικά ελληνικά σπίτια», θυμάται ο Chris. Αλλά ήθελε να εκσυγχρονίσει αυτή την ιδέα.
«Δημιουργήσαμε χώρους όπου η οικογένεια μπορεί να είναι σε διαφορετικά σημεία του σπιτιού… αλλά με οπτική επαφή. Να βλέπεις ποιος είναι στην κουζίνα, ποιος στο καθιστικό».
Από τις λεμονιές στις αυλές του Oakleigh μέχρι τα τρίγωνα του Πυθαγόρα στην καρδιά της πόλης, η ελληνική επιρροή δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική επιρροή και αριστεία είναι βαθιά ενσωματωμένες στο αστικό τοπίο της Μελβούρνης.
The post Το ελληνικό αποτύπωμα στο αστικό τοπίο της Μελβούρνης appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.