Προειδοποιήσεις για την υγεία των πολιτών εξέδωσαν οι Αρχές σε αρκετές χώρες στην Ευρώπη λόγω του έντονου καύσωνα – Στην Πορτογαλία καταγράφηκε θερμοκρασία 46,6 βαθμούς Κελσίου – Τι είναι το φαινόμενο heat dome
Αντιμέτωπη με σφοδρό κύμα καύσωνα βρίσκεται η νότια Ευρώπη, με τα θερμόμετρα να αγγίζουν ακόμη και τους 46 βαθμούς Κελσίου σε περιοχές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Την ίδια ώρα, και στη Γερμανία προβλέπεται άνοδος της θερμοκρασίας με 40άρια να αναμένονται μέσα στις επόμενες ημέρες.
Οι ακραίες καιρικές συνθήκες έχουν σημάνει συναγερμό στις αρμόδιες αρχές πολλών κρατών, οι οποίες έχουν προχωρήσει σε προειδοποιήσεις για την υγεία του πληθυσμού και έχουν θέσει σε επιφυλακή τις πυροσβεστικές υπηρεσίες προκειμένου να αποτραπούν πιθανές δασικές πυρκαγιές.
Στην Πορτογαλία, καταγράφηκε θερμοκρασία 46,6°C στην πόλη Mora, περίπου 60 μίλια ανατολικά της Λισαβόνας — επίδοση που εξετάζεται αν αποτελεί νέο εθνικό ρεκόρ για τον μήνα Ιούνιο.
Ανησυχητική είναι η κατάσταση και στην Ιταλία, όπου οι εισαγωγές σε νοσοκομεία αυξήθηκαν κατά 20% σε ορισμένες από τις πλέον θερμές περιοχές, όπως η Τοσκάνη. Οι αρχές απευθύνουν έκκληση προς πολίτες και τουρίστες να αποφεύγουν τις μετακινήσεις και την έκθεση στον ήλιο από τις 11 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα.
Για πρώτη φορά, σχεδόν ολόκληρη η ηπειρωτική Γαλλία τέθηκε υπό καθεστώς προειδοποίησης για καύσωνα. Η μετεωρολογική υπηρεσία Météo-France έχει θέσει το 88% των περιοχών της χώρας σε πορτοκαλί συναγερμό. Παράλληλα, η γαλλική κυβέρνηση κάλεσε τις επιχειρήσεις να προσαρμόσουν τα ωράρια εργασίας προς όφελος της ασφάλειας των εργαζομένων, ενώ περίπου 200 δημόσια σχολεία ανέστειλαν τη λειτουργία τους τουλάχιστον έως αύριο.
Στη Γερμανία η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας ανακοίνωσε ότι η ζέστη και η ξηρασία αυξάνουν τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών, με ορισμένες πόλεις να επιβάλλουν περιορισμούς στην άντληση νερού, καθώς οι θερμοκρασίες σε ορισμένες περιοχές της χώρας θα πλησιάσουν τους 40 °C μέχρι την Τετάρτη.
Το φαινόμενο heat dome
Οι ειδικοί αποδίδουν την κατάσταση αυτή στο φαινόμενο heat dome (θερμικός θόλος), το οποίο εμφανίζεται όταν μια περιοχή υψηλής πίεσης παραμένει πάνω από μια περιοχή για ημέρες ή εβδομάδες. Αυτή η πίεση παγιδεύει τον ζεστό αέρα – όπως ο θόλος ενός φούρνου πίτσας ή το καπάκι μιας κατσαρόλας – και «ψήνει» τον αέρα και τη γη από κάτω. Καθώς το έδαφος ξεραίνεται, απορροφά θερμότητα, καθιστώντας τις συνθήκες ακόμα πιο ζεστές. Ο θερμικός θόλος εμποδίζει επίσης τα σύννεφα και τον πιο δροσερό αέρα, με αποτέλεσμα τον καθαρό ουρανό και τη συνεχή ζέστη.
Αυτό στο οποίο δεν έχουν οριστική απάντηση, πάντως, οι ειδικοί είναι αν το φαινόμενο heat dome θα γίνεται ολοένα και πιο συχνό. «Ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι οι θερμικοί θόλοι θα γίνουν πιο συνηθισμένοι καθώς το κλίμα θερμαίνεται, με αποτέλεσμα πιο συχνές καύσωνες, αλλά δεν υπάρχει ακόμη επιστημονική συναίνεση» λέει στο Sky News ο ειδικός στο κλίμα Μάικλ Μπάιρν.
Αλλά αυτό που είναι απολύτως σαφές είναι ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις πιθανότητες, έτσι ώστε όταν εμφανίζεται ένας θερμικός θόλος, φέρνει υψηλότερες και πιο επικίνδυνες θερμοκρασίες, προσθέτει ο ίδιος.
Η Ευρώπη είναι ήδη 2°C θερμότερη από ό,τι στην προβιομηχανική εποχή και είναι η ήπειρος με την ταχύτερη θέρμανση στον κόσμο, γεγονός που κάνει κάθε καύσωνα και θερμικό θόλο πιο ζεστό από ό,τι θα ήταν. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αέρια του θερμοκηπίου που εκλύονται από την καύση ορυκτών καυσίμων παγιδεύουν περισσότερη θερμότητα στην ατμόσφαιρα της Γης, αυξάνοντας τις μέσες θερμοκρασίες.
Ο «σιωπηλός δολοφόνος»
Οι επιστήμονες αποκαλούν τις καύσωνες «σιωπηλό δολοφόνο», επειδή προκαλούν σημαντική αύξηση των θανάτων, ιδιαίτερα σε άτομα που είναι ήδη ευάλωτα. Οι καύσωνες αποτελούν μεγάλο κίνδυνο και για τα μικρά παιδιά, τα σώματα των οποίων θερμαίνονται γρηγορότερα, αλλά και για τις έγκυες καθώς αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Οι παρενέργειες από τους καύσωνες επηρεάζουν, επίσης τη γη και τα κτίρια καθώς η ζέστη ευνοεί τις συνθήκες για την εκδήλωση πυρκαγιών και μπορεί να προκαλέσει βλάβες στις καλλιέργειες, στους σιδηροδρόμους και στα ηλεκτροφόρα καλώδια.
Όπως τονίζει η Μαντλίν Τόμσον από το Wellcome TRUST «η στρατηγική της αντίδρασης σε κάθε κρίση αποτυγχάνει και η επιστήμη μας λέει ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί. Πρέπει να στραφούμε σε προληπτικές, γρήγορες και συντονισμένες δράσεις για να μετριάσουμε την κλιματική αλλαγή και να προσαρμοστούμε σε αυτήν. Τα εργαλεία υπάρχουν. Τα στοιχεία είναι σαφή. Αυτό που λείπει είναι η αίσθηση του επείγοντος. Πρέπει να δράσουμε και πρέπει να δράσουμε τώρα».
Πηγή: protothema.gr
Το άρθρο Καύσωνας στην Ευρώπη: Τι είναι το φαινόμενο heat dome – Μέχρι και 46 βαθμούς η θερμοκρασία εμφανίστηκε πρώτα στο Cyprus Times.