Αίτημα για καταβολή €25 εκ. έλαβε η ΡΑΕΚ – Απευθύνθηκε στον ΔΣΜΚ και στο Υπουργείο Οικονομικών για να κάνουν πρόταση για να επιβληθεί η διατίμηση στους λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος
Η ΡΑΕΚ αναμένει απάντηση από το Υπουργείο Οικονομικών και τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου, προκειμένου να επιβληθεί διατίμηση στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος για τα πρώτα €25 εκ. που θα δοθούν στον ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας από τον Σεπτέμβρη, δήλωσε την Τρίτη στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ, Πολύβιος Λεμονάρης, στην παρουσία και του Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργου Παπαναστασίου.
Ο κ. Λεμονάρης διευκρίνισε, ωστόσο, ότι η απόφαση για τις διατιμήσεις δεν σημαίνει αυτόματα και καταβολή του ποσού στον ΑΔΜΗΕ, καθώς η ΡΑΕΚ αναμένει, ακόμη, τεκμηρίωση των εξόδων για το αίτημα πληρωμής που υποβλήθηκε.
Με τη σειρά του, ο Υπουργός Ενέργειας τόνισε ότι το έργο είναι ευρωπαϊκό και εκτίμησε ότι θα έπρεπε να παρέμβει η Ευρώπη. «Έχει αναλάβει τη διαχείριση η Ελληνική Δημοκρατία. Για εμάς αυτό δεν είναι ορθό, έπρεπε η Ευρώπη να τοποθετείται με διπλωματία και δηλώσεις, όπως το στήριξαν στο παρελθόν και να μας πουν αν άλλαξε οτιδήποτε», σημείωσε.
Πρόσθεσε ότι από κοινού με τον Υπουργό Ενέργειας της Ελλάδας θα ζητήσουν από το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ να τοποθετηθεί για το θέμα.
Όσον αφορά τη διατίμηση, επανέλαβε την απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου ότι το ποσό που θα χρεωθεί στους λογαριασμούς ρεύματος θα μηδενιστεί από την επιδότηση της κυβέρνησης, με κονδύλι που, μάλλον, όπως είπε, θα αντληθεί από το Ταμείο Ρύπων.
Πρόοδος έργου
Ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ ανέφερε, ακόμη, στην Επιτροπή, ότι έλαβε έκθεση προόδου από τον ΑΔΜΗΕ ημερομηνίας 23 Ιουνίου, σύμφωνα με την οποία μέχρι σήμερα έχουν κατασκευαστεί 161 χλμ καλωδίου και βρίσκονται υπό εξέλιξη άλλα 120 χλμ, που χωρίζονται σε 3 παρτίδες των 40 χλμ. Επιπλέον, είπε ότι εκκρεμεί το 60% της έρευνας βυθού και το 100% της πόντισης καλωδίου.
Σημείωσε ότι ο ΑΔΜΗΕ στο σημείωμά του υπογραμμίζει ότι με βάση τα δεδομένα, η όποια καθυστέρηση παρατηρείται δεν αλλοιώνει την τελική ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου που έχει οριστεί την 1/1/2030.
Απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών, είπε ότι μέχρι σήμερα δεν έχει ληφθεί αίτημα αλλαγής του μετοχικού κεφαλαίου του έργου από καμία εταιρεία.
Ερωτήσεις Βουλευτών
Η συζήτηση στην Επιτροπή ξεκίνησε με τοποθετήσεις και ερωτήσεις των Βουλευτών. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννη είπε ότι το έργο βρίσκεται σε αδιέξοδο, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί το κυριαρχικό της δικαίωμα να ολοκληρώσει τη βυθογράφηση πέραν των 6 ν.μ., με την Τουρκία να επιβάλλει τις στρατηγικές της. Επισήμανε, ακόμη, ότι Ελλάδα, ΕΕ και ΗΠΑ δεν στήριξαν το έργο, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία με την άρνησή της να πάρει αποφάσεις αν θα συμμετέχει στο έργο ως μέτοχος ή όχι συμβάλλει στην καθυστέρηση.
Από πλευράς του, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα ρώτησε πού βρίσκεται η εξέλιξη του έργου και αν δόθηκαν από τον ΑΔΜΗΕ τα στοιχεία που ζήτησε το Υπουργείο Οικονομικών και η ΡΑΕΚ για τη μετοχική σύνδεση και το επενδυτικό πλάνο του έργου. Ρώτησε, ακόμα, αν αποφάσισε η Κυπριακή Δημοκρατία με ποιο καθεστώς θα συμμετέχει στο έργο με τα €100 εκ.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, είπε ότι πέρα από τις γεωπολιτικές αντιξοότητες, για τις οποίες χρειάζεται ευρωπαϊκή παρέμβαση και παρέμβαση άλλων δρώντων, υπάρχει θέμα διαφάνειας του κόστους και των χρονοδιαγραμμάτων και ρώτησε πόσα θα πληρώσει ο καταναλωτής μέχρι να έχει όφελος.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου ζήτησε πληροφόρηση πόσα επένδυσε η γαλλική εταιρεία «που έπαιζε πρωτοσέλιδα ότι ενδιαφερόταν ακόμα και να πάρει το πλειοψηφικό πακέτο». Ρώτησε, ακόμα, αν βρέθηκε έστω και μία τράπεζα να δανείσει το έργο ή άλλος επενδυτής. Επανέλαβε την άποψή του, ότι χωρίς λύση του Κυπριακού το έργο δύσκολα θα γίνει. Ρώτησε, τέλος, αν η ΡΑΕΚ προτίθεται να πληρώσει τα €25 εκ. για φέτος, από τη στιγμή που το έργο είναι σταματημένο.
Τεχνικά, οικονομικά, γεωπολιτικά ρίσκα λέει ο Υπουργός
Απαντώντας, ο Υπουργός είπε ότι το έργο έχει ρίσκα τεχνικά, οικονομικά, γεωπολιτικά, τα οποία διαχειρίζεται ο φορέας υλοποίησης. Σημείωσε ότι το τεχνικό μέρος έχει αναληφθεί από εταιρεία που έχει τις δυνατότητες να ποντίσει καλώδιο και να κάνει έρευνα βυθού. Για το οικονομικό ρίσκο, είπε ότι πρέπει να υπάρξει τοποθέτηση και δέσμευση των ενδιαφερομένων, ενώ για το γεωπολιτικό έχει την ευθύνη διαχείρισης ο φορέας, αλλά το διαχειρίζεται η Ελλάδα, μέσω της διπλωματίας.
Σημείωσε ότι Κυπριακή και Ελληνική Δημοκρατία υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης, με τα πιο σημαντικά σημεία να είναι ότι όταν έρθει η ώρα να υπάρξει έσοδο για τον φορέα υλοποίησης από τους καταναλωτές, θα πάρουν τις αποφάσεις οι δύο ρυθμιστές. Επιπλέον, το πλαίσιο κατανόησης περιλαμβάνει τα €25 εκ. κάθε χρόνο για πέντε χρόνια από τη μέρα υλοποίησης του έργου, με οροφή €125 εκ. κατά την κατασκευή. Τέλος, συμφωνήθηκε ότι σε περίπτωση που το έργο διακοπεί λόγω γεωπολιτικού ρίσκου, το κόστος θα επιμεριστεί 50:50 στους καταναλωτές των δύο χωρών.
Πρόσθεσε ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συμφωνία με τη Siemens, αλλά υπάρχει Μνημόνιο Συναντίληψης.
Όσον αφορά την πορεία υλοποίησης της βυθομέτρησης, είπε ότι από πληροφόρηση από τον ΑΔΜΗΕ έχει ολοκληρωθεί στα εθνικά χωρικά ύδατα και εκκρεμεί στα διεθνή. Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι η Nexans συνεχίζει να παράγει καλώδιο, παρόλο που δεν έχει δοθεί το πράσινο φως από τον φορέα υλοποίησης για την υλοποίηση και των 1,4 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά τυχόν επενδυτικό ενδιαφέρον, ο Υπουργός σημείωσε ότι υπάρχει πληροφόρηση για πρόθυμες τράπεζες να χρηματοδοτήσουν το έργο. Εξέφρασε την ανησυχία του για το θέμα, σημειώνοντας ότι έπρεπε να εμπλακεί η ΕΤΕπ, η οποία λέει ότι μελετά το ενδεχόμενο. Απαντώντας σε σχόλια Βουλευτών, ανέφερε ότι ένας επενδυτής που αντιλαμβάνεται τις τεχνικές, οικονομικές, γεωπολιτικές αβεβαιότητες, θα αξιολογήσει τους κινδύνους και θα πάρει τις αποφάσεις του.
Απαντώντας για την απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας για συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο, είπε ότι οι Αμερικανοί σύμβουλοι έδωσαν τις συμβουλές τους και υπάρχουν θέματα που πρέπει να τύχουν διαχείρισης στο έργο, με πιο σοβαρό το γεωπολιτικό ζήτημα. «Θεωρήσαμε ορθό να μην έχουμε περαιτέρω συζητήσεις με τον φορέα για επουσιώδη θέματα. Η ουσία είναι αν είναι εφικτή η υλοποίηση του έργου», ανέφερε.
Σε ερώτηση του Βουλευτή του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, αν υπάρχει όρος στο Μνημόνιο Συναντίληψης να μην πληρώνουμε αν το έργο είναι σταματημένο, ο Υπουργός απάντησε ότι για κάποιον που συνεισφέρει με κεφάλαιο «εννοείται ότι το έργο βρίσκεται σε εξέλιξη. Αν δεν βρίσκεται, δεν υπάρχει έργο για να βάλει κεφάλαιο». Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι ο φορέας υλοποίησης λέει ότι το έργο συνεχίζεται και σήμερα, διότι παράγεται καλώδιο. «Έχει δυσκολία στο κομμάτι έρευνας βυθού, αλλά το έργο συνεχίζεται».
Στις εκφρασθείσες ανησυχίες των Βουλευτών για τη συνέχιση παραγωγής καλωδίου, εν μέσω αβεβαιότητας για την πορεία του έργου, ο Υπουργός είπε ότι το καλώδιο έχει αξία και από μόνο του, έστω και αν δεν ποντιστεί. «Το συμβόλαιο προέρχεται από το παρελθόν με τιμές παραγωγής του παρελθόντος, έχει πολύ περισσότερη αξία σήμερα. Εμένα δεν με ανησυχεί, μπορεί να πωληθεί». Αντίθετα, πρόσθεσε, «αν πεις σταμάτα να παράγεις, όταν ξαναξεκινήσει θα είναι με σημερινές τιμές».
Ο κ. Χατζηγιάννης παρενέβη λέγοντας ότι «με αυτούς τους χειρισμούς δώσαμε το μισό Αιγαίο στην Τουρκία. Από τη στιγμή που δεν βγήκε πέραν των 6 ν.μ. σημαίνει ότι είναι μεγαλύτερης διάστασης τα πράγματα. Μην έρχεστε με υπεραπλουστευμένο τρόπο να λέτε για την αξία του καλωδίου». Έκανε λόγο για μεγάλη εθνική ζημιά και για έλλειψη πολιτικού σχεδιασμού.
Από την πλευρά του, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, υπενθύμισε ότι το ΑΚΕΛ είχε καταθέσει τροπολογία στον προϋπολογισμό του 2025, ώστε πριν την καταβολή των €25 εκ. να ζητείται η συγκατάθεση της Βουλής, τροπολογία που καταψήφισε ο ΔΗΣΥ, με εξαίρεση τον κ. Χατζηγιάννη. Διερωτήθηκε τι θα γίνει αν φέτος κατατεθεί αντίστοιχη τροπολογία.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης, είπε ότι «κατανοώ την κατεύθυνση άσκησης πολιτικής πίεσης προς την ελληνική κυβέρνηση να διαδραματίσει πιο αποφασιστικό ρόλο για το έργο. Δεν θεωρώ ότι έχει προκληθεί εθνική ζημιά με ευθύνη της κυπριακής κυβέρνησης και του Υπουργού. Ορθώς ασκεί πίεση η Βουλή και προς την κυβέρνηση και προς την Ελλάδα», είπε, σημειώνοντας ότι αναμένει περισσότερα έργα επί του πεδίου.
Αίτημα για καταβολή των €25 εκ.
Ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ Πολύβιος Λεμονάρης είπε ότι η ΡΑΕΚ έλαβε αίτημα για καταβολή €25 εκ. και απευθύνθηκε στον ΔΣΜΚ και στο Υπουργείο Οικονομικών για να κάνουν πρόταση για να επιβληθεί η διατίμηση.
«Για εμάς τα €25 εκ. θα δοθούν αν και κατά πόσο ο φορέας υλοποίησης δώσει τις πραγματικές δαπάνες που τα αιτιολογούν. Το αίτημα για έγκριση δαπάνης το έχουμε. Αλλά για να δοθούν πρέπει να υπάρχουν τεκμήρια ότι δόθηκαν πέραν των €25 εκ», επισήμανε.
Σημείωσε ότι η ΡΑΑΕΥ, η αντίστοιχη ρυθμιστική αρχή στην Ελλάδα, ακολουθεί διαφορετική μεθοδολογία και έχει ήδη προγραμματίσει την εφαρμογή της διατίμησης από την 1η Σεπτεμβρίου. «Πρέπει να έχουμε κοινή γραμμή», είπε, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι είναι ένα η απόφαση για να μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να παρουσιάσει τα €25 εκ. και να είναι διαθέσιμα και άλλο η καταβολή του όποιου ποσού. «Μπορεί να επιβληθεί η διατίμηση αλλά λεφτά δεν θα πάρει» ο ΑΔΜΗΕ αν δεν τεκμηριώσει το αίτημα και αν δεν αδειοδοτηθεί ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος υπέβαλε σχετικά πιστοποιητικά στις αρχές Ιουνίου, πρόσθεσε.
Ο Υπουργός υπενθύμισε ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου είναι ότι η επιδότηση του ποσού της διατίμησης πιθανόν να εκταμιεύεται από το Ταμείο Ρύπων.
Σε δηλώσεις του μετά την Επιτροπή, ο κ. Χατζηγιάννη είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συνδράμει με στη δημιουργία ανασφάλειας σε βάρος του συγκεκριμένου έργου.
Η συμπεριφορά της Τουρκίας είναι «να διεκδικεί δικαιώματα που δεν της ανήκουν εντός του Αιγαίου, παρεμποδίζοντας την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων από πλευράς Ελλάδας», είπε, προσθέτοντας ότι «δυστυχώς δεν έχουμε δει μέχρι στιγμής ούτε από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας, ούτε από πλευράς Ελληνικής Δημοκρατίας, με άλλα λόγια, Πρόεδρος Δημοκρατίας και Πρωθυπουργός να έχουν αναγάγει αυτό το θέμα σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τρόπο αποφασιστικό». Σημείωσε ότι το έργο είναι ευρωπαϊκό και έπρεπε το θέμα να είναι γραμμένο μηνιαίως στη Σύνοδο Κορυφής.
Ανέφερε ότι αν αυτό το έργο δεν επιβληθεί θα υπάρχουν «επιπτώσεις εθνικής σημασίας».
Ο κ. Κώστα είπε ότι η κυβέρνηση δεν ξέρει από πού θα αντληθούν τα €25 εκ., σημειώνοντας ότι μάλλον θα είναι από το Ταμείο Ρύπων.
«Σήμερα μάθαμε ότι δεν υπάρχει τελική συμφωνία με τη Siemens, όπως πιστεύαμε μέχρι σήμερα, για την κατασκευή των υποσταθμών, δεν έχει ολοκληρωθεί η βυθομέτρηση, έχει ολοκληρωθεί μόνο το 40% και δεν προχώρησε στα διεθνή ύδατα».
Σημείωσε ότι το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι πάρα πολύ σημαντικό για την Κυπριακή Δημοκρατία, γιατί «είμαστε ένα μικρό απομονωμένων νησί ηλεκτρικά». Είπε ότι πρέπει να προχωρήσει, αλλά με τέτοιο τρόπο, που τελικά να μην επιβαρυνθεί δισεκατομμύρια ο φορολογούμενος πολίτης, για έναν έργο το οποίο πιθανότερα τελικά να μην μπορέσει να υλοποιηθεί.
Εξάλλου, ο Υπουργός, αργότερα, μετά την ολοκλήρωση του Υπουργικού Συμβουλίου, σχολίασε όσα ειπώθηκαν στη Βουλή. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι η κυβέρνηση επέλεξε ότι δεν θα επιβαρυνθεί ο Κύπριος καταναλωτής και θα επιδοτείται το όποιο τέλος θα εφαρμόσει ο ρυθμιστής πάνω στο τιμολόγιο.
Ερωτηθείς από δημοσιογράφο σε σχέση με τις εκκρεμότητες, ο Υπουργός είπε ότι ο ρυθμιστής αυτή τη στιγμή ζητά τεκμηρίωση από τον φορέα υλοποίησης για τα έξοδα τα οποία επωμίσθηκε για την υλοποίηση του έργου, προκειμένου να αποφασίσει για το πότε θα αποδώσει αυτό το έσοδο στο φορέα υλοποίησης.
Σε ερώτηση αν ισχύει ότι η συμφωνία ήταν για να καταβληθεί το ποσό αρχές του 2026, δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία. «Όμως εάν αποδίδεις έσοδα τα οποία αφορούν έξοδα ολόκληρης χρονιάς, εννοείται ότι η όλη χρονιά ολοκληρώνεται το τέλος του 2025, άρα η απόδοση των €25 εκατομμυρίων θα πρέπει να είναι αρχές του 2026».
ΚΥΠΕ
Το άρθρο ΡΑΕΚ: Αναμένει απαντήσεις για την επιβολή διατιμήσεων στους λογαριασμούς του ρεύματος – Έλαβε αίτημα για καταβολή €25 εκ. εμφανίστηκε πρώτα στο Cyprus Times.