Ενστάσεις για τον τρίμηνο «πάγο» στο άσυλο

Με σοβαρές επιφυλάξεις έως ευθείες ενστάσεις για την επιλογή τρίμηνου «πάγου» στην εξέταση αιτήσεων ασύλου από πρόσφυγες και μετανάστες που φτάνουν με βάρκες από τη Βόρεια Αφρική έρχεται αντιμέτωπη η κυβέρνηση. Το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Μετανάστευσης κινούνται σε ενιαία γραμμή (ότι τηρείται το πνεύμα του ευρωπαϊκού δικαίου και ότι η χρονική διάρκεια του μέτρου είναι σε λογικό πλαίσιο) απέναντι σε αντιδράσεις, οι οποίες δεν έρχονται πια μόνο από την αντιπολίτευση, φέρνοντας σε δύσκολη θέση το κυβερνητικό επιτελείο. Μαξίμου και υπουργείο διαμηνύουν ότι αφενός πρέπει να διαμορφωθεί ενιαίο ευρωπαϊκό πλαίσιο επιστροφών, αφετέρου να υπάρξει δραστική επανεξέταση παροχών, ενώ επιχειρούν αποστάσεις από την επιχειρηματολογία όσων θέτουν ερωτήματα για την αναστολή ασύλου.

Στην παρέμβασή του ο Ευάγγελος Βενιζέλος, αντιλαμβανόμενος, όπως έγραψε, «την ένταση του προβλήματος των μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη και ευρύτερα από τη Β. Αφρική», αποδόμησε την κυβερνητική αιτιολόγηση με διευκρινίσεις για τις προϋποθέσεις του άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τις προβλέψεις του άρθρου 48 του Συντάγματος. «Η εύκολη και ανεπίγνωστη επίκληση αυτής της διάταξης της ΕΣΔΑ θέτει ζήτημα υψίστης σημασίας για την υπόσταση του κράτους δικαίου στη χώρα μας και τον σεβασμό θεμελιωδών υποχρεώσεών της κατά το διεθνές δίκαιο», έγραψε. Για «σεβαστή επιστημονική ανάλυση» μίλησε ο Παύλος Μαρινάκης, απαντώντας, όπως έκανε και ο Θάνος Πλεύρης από τη Βουλή, ότι «δεν ενεργοποιούμε το άρθρο 15 της ΕΣΔΑ, επικαλούμαστε ότι συντρέχουν προϋποθέσεις που αναφέρονται σε αυτό, με αξιοποίηση νομολογίας που τεκμηριώνει τη θέση μας». Εξάλλου η κυβέρνηση επιμένει ότι τα ίδια αποφασίστηκαν στην κρίση του Εβρου το 2020 – με «επιτυχημένη αντιμετώπιση σε νομικό και επιχειρησιακό επίπεδο».

Ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης αναφέρει πως η ανεξάρτητη Αρχή βλέπει στη σωστή κατεύθυνση την εξαγγελία για δομή στην Κρήτη ώστε να υπάρξει «αξιοπρεπής μεταχείριση των νεοεισερχομένων», αλλά η ρύθμιση για το άσυλο εγείρει κίνδυνο «αποκλίσεων από τις πρόνοιες του διεθνούς και ενωσιακού δικαίου και του κράτους δικαίου γενικότερα». Σοβαρή ανησυχία εξέφρασε και η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, χαρακτηρίζοντας την αναζήτηση ασύλου ως «θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα (…) Ισχύει για κάθε άτομο, ανεξάρτητα από το πώς ή από το πού έφτασε σε μια χώρα».

Εκκληση στο ελληνικό κοινοβούλιο να απορρίψει την τροπολογία απηύθυνε ο επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης Μάικλ Ο’Φλάχερτι (είχε βρεθεί στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο), λέγοντας ότι «η ανθρωπιστική κατάσταση θα μπορούσε να είναι διαχειρίσιμη, εάν είχε αντιμετωπιστεί εγκαίρως το ζήτημα της έλλειψης υποδομών υποδοχής».