Πρόγνωση καιρού: Τα νέα δεδομένα, πώς θα γίνεται πρόβλεψη μόνο για σένα

«ΤΑ ΝΕΑ» συνομίλησαν με τον υποδιοικητή της ΕΜΥ, μετεωρολόγο και περιβαλλοντολόγο Νίκο Καραταράκη για τη κλιματική αλλαγή, την ενσωμάτωση της ΤΝ στην πρόγνωση του καιρού καθώς και το πώς μπορεί κάποιος να γίνει μετεωρολόγος.

Επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τα παραδοσιακά μετεωρολογικά μοντέλα πρόγνωσης;

Η κλιματική αλλαγή διερευνάται και παρακολουθείται όσον αφορά την εξέλιξή της, με την παρακολούθηση των τάσεων που διαμορφώνονται, αλλά και τις τυχόν ακραίες τιμές που σημειώνονται κάθε φορά. Οσον αφορά τη μελλοντική εξέλιξη του κλίματος και την εκτίμηση της κλιματικής μεταβλητότητας/αλλαγής, αυτό επιτυγχάνεται με το «τρέξιμο» των κλιματικών μοντέλων για 30, 50 ή ακόμη και 100 χρόνια μπροστά.

Τι θα μας απασχολήσει περισσότερο στο μέλλον σε σχέση με την πρόβλεψη του καιρού;

Οσον αφορά την κοινωνία, οι πολίτες θα ενδιαφέρονται για έγκαιρες και έγκυρες προειδοποιήσεις, εξατομικευμένες, για την εξέλιξη/πρόβλεψη ακραίων και επικίνδυνων καιρικών φαινομένων με τη μεγαλύτερη χωρική και χρονική ακρίβεια. Oι χρήστες ολοένα και περισσότερο θα ενδιαφέρονται για εξειδικευμένες υπηρεσίες καιρού και κλίματος, που επικεντρώνονται στις ανάγκες του δικού τους επιχειρείν. Η επιστημονική κοινότητα από τη μεριά της θα ενδιαφέρεται συνεχώς για την επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη της αριθμητικής πρόγνωσης καιρού, για τα προγνωστικά μοντέλα μικρής χωρικής κλίμακας και την αξιοποίηση για αυτά της υπολογιστικής ισχύος και της τεχνολογίας των συστημάτων παρατήρησης – τηλεπισκόπησης.

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι κάτι που έχει αφομοιωθεί στην πρόγνωση του καιρού;

Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί μια καινούργια πρόκληση για την αξιοποίηση και ενσωμάτωση στην πρόγνωση καιρού και σε εφαρμογές γύρω από αυτή και άλλες θεματικές περιοχές της μετεωρολογίας/κλιματολογίας κ.λπ. Η μετεωρολογική κοινότητα στην Ευρώπη και σιγά σιγά και στην Ελλάδα επιχειρεί την εκμετάλλευση της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της πρόγνωσης σε τοπικό επίπεδο (downscaling) και ιδιαίτερα στην πρόγνωση πολύ μικρής διάρκειας (0-6 ώρες, nowcasting).

Πώς κρίνετε την προοπτική της ένταξης της ΕΜΥ στην Πολιτική Προστασία;

Η πολιτεία έχει ψηφίσει διάταξη νόμου για τη μεταφορά της ΕΜΥ από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Προφανώς ένας σημαντικός τομέας λειτουργίας της ΕΜΥ είναι η έκδοση των έκτακτων δελτίων επιδείνωσης καιρού ή επικίνδυνων καιρικών φαινομένων και η συνεχής συνεργασία στο πλαίσιο αυτό με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, για την έκδοση των προειδοποιήσεων για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών και την ενεργοποίηση των μηχανισμών του κράτους και της αυτοδιοίκησης. Tο ζήτημα της υπαγωγής της ΕΜΥ άπτεται πολιτικής απόφασης και αφορά την ίδια την πολιτεία και το ευρύτερο πολιτικό σύστημα. Το προσωπικό της ΕΜΥ, τους πολίτες και τους χρήστες υπηρεσιών τούς ενδιαφέρουν να υπάρχει μια ΕΜΥ με αυτοτελή οργάνωση και λειτουργία, με σύγχρονη αποτελεσματική διοίκηση, με οικονομική αυτάρκεια, με σύγχρονο εξοπλισμό και το αναγκαίο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, για να παράγει υπηρεσίες και να καλύπτει μια μεγάλη γκάμα τομέων που χρειάζονται μετεωρολογική εξυπηρέτηση, από την υποστήριξη της Εθνικής Αμυνας έως τους τομείς της οικονομίας, της αεροναυτιλίας και της πολιτικής προστασίας.

Πώς μπορεί να γίνει κανείς μετεωρολόγος;

Ξεκινάμε από τον Μετεωρολόγο Παρατηρητή (Γ’ Τάξης) που απασχολείται στους μετεωρολογικούς σταθμούς και είναι υπεύθυνος για τη μετεωρολογική παρατήρηση. Εως τώρα απαιτείται να είναι απόφοιτοι ενιαίου λυκείου ή επαγγελματικού λυκείου και γνώστες της αγγλικής γλώσσας. Ηδη όμως με την εξέλιξη των συστημάτων αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών, που απαιτούν και κάποιες τεχνικές γνώσεις, ενδεχομένως στο άμεσο μέλλον να πρέπει να προσλαμβάνονται πτυχιούχοι Μηχανικοί Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.

Η επόμενη κατηγορία είναι αυτή των Μετεωρολόγων Ενημερωτών (Β’ Τάξης), που υπηρετούν σε Μετεωρολογικά Γραφεία Ενημέρωσης σε αεροδρόμια. Και αυτή η κατηγορία μπορεί να καλυφθεί από πτυχιούχους Μηχανικούς Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.

Τέλος, η τρίτη κατηγορία είναι οι Επιστήμονες Μετεωρολόγοι (Α’ Τάξης), που υπηρετούν κατά βάση στην Κεντρική Υπηρεσία της ΕΜΥ και απασχολούνται στον τομέα της πρόγνωσης καιρού (ως προγνώστες μετεωρολόγοι) ή σε άλλους κρίσιμους τομείς υποστήριξης της ΕΜΥ ή/και σε εφαρμογές ή τομείς που απαιτούν μετεωρολογικές πληροφορίες και υπηρεσίες για την ανάπτυξή τους. Η κατηγορία αυτή απαιτεί πτυχίο θετικών επιστημών ή μηχανικού και μεταπτυχιακό δίπλωμα στη μετεωρολογία.