Σύγκρουση Πατριαρχείων για τη Μονή Σινά

Σε ανοιχτή μετωπική σύγκρουση του Οικουμενικού Πατριαρχείου με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, το τέταρτο τη τάξει στα Πρεσβυγενή Πατριαρχεία, κινδυνεύει να εξελιχθεί η υπόθεση της Μονής Σινά, αναδεικνύοντας τη σπουδαιότητα των εκκλησιαστικών ζητημάτων και την άμεση ή έμμεση εμπλοκή τους στις ευρύτερες διεθνείς γεωπολιτικές εξελίξεις. Δεν περνά απαρατήρητο ότι τη στιγμή του πολέμου των ανακοινώσεων μεταξύ Φαναρίου και Ιεροσολύμων, ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος δέχτηκε στη Μόσχα τούς επικεφαλής της «Πατριαρχικής Εξαρχίας Αφρικής», ορθόδοξους ιερείς που αποσχίστηκαν από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας λόγω του Ουκρανικού και τους απένειμε οφίκια.

Δύο 24ωρα μετά την ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την οποία στήριξε ανεπιφύλακτα και ξεκάθαρα τον δοκιμαζόμενο Καθηγούμενο της Μονής Αγίας Αικατερίνης Σινά Αρχιεπίσκοπο Δαμιανό αναγνωρίζοντας τον ως τον «νόμιμο και κανονικό Αρχιεπίσκοπο και Ηγούμενο», το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων με χθεσινή του ανακοίνωση έρχεται σε αντιπαράθεση με το Φανάρι, υποστηρίζοντας: Πρώτον, ότι «αναγνωρίζει τα δικαιώματα των Πατέρων της Ιεράς Μονής, όπως αυτά έχουν κατοχυρωθεί από τους θεμελιώδεις κανονισμούς της Μονής και διαφυλαχθεί στη μακραίωνη μοναστική της παράδοση», χωρίς να αναφέρεται κατά διάκριση και στον Καθηγούμενο. Δεύτερον, διαμηνύει προς την Κωνσταντινούπολη πως η ενέργειά του αυτή «εκφράζεται εντός του πλαισίου της πνευματικής και κανονικής δικαιοδοσίας που ασκεί το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων επί της Ιεράς Μονής Σινά και, τρίτον, καλεί την ελληνική Πολιτεία «και όλες τις σχετικώς εμπλεκόμενες πλευρές σε συνεργασία» αποφεύγοντας όμως να κατονομάσει την αιγυπτιακή Πολιτεία επί του εδάφους της οποίας λαμβάνει χώρα ο αποκλεισμός της Μονής από μερίδα μοναχών, μερικών εκ των οποίων οι άδειες παραμονής έχουν εκπνεύσει.

«Αλλοθι» για το Κάιρο

Την ίδια στιγμή, διπλωματικές πηγές σε Αθήνα και Κάιρο μεταφέρουν πληροφορίες πως ήδη στους κόλπους της αιγυπτιακής κυβέρνησης υπάρχουν πολλές εισηγήσεις για καθυστέρηση στην κατάληξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας – Αιγύπτου για το Σινά μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στη Σιναϊτική Αδελφότητα, καθώς δράττονται της ευκαιρίας και υποστηρίζουν πως η όποια συμφωνία θα μπορούσε να προσβληθεί στα δικαστήρια από τους αμφισβητίες μοναχούς. Η πλέον πιθανή εκτιμώμενη επόμενη κίνηση σε αυτό το σκληρό ενδοεκκλησιαστικό μπρα ντε φερ θα είναι η προσφυγή του Δαμιανού στο έκκλητο (έφεση), δηλαδή στην υποβολή επίσημου αιτήματος στον Οικουμενικό Θρόνο για την επίλυση του ζητήματος του εύρους και του είδους της εκκλησιαστικής αρμοδιότητας των Ιεροσολύμων. Στο σημείο αυτό έγκριτοι πανεπιστημιακοί κύκλοι των Αθηνών συνομολογούν ως προς την αυτονομία και αυτοδιοίκηση της Μονής και αποδέχονται πνευματική δικαιοδοσία των Ιεροσολύμων μόνον επί της Αρχιεπισκοπής Σινά, Φαράν και Ραϊθώ.

Η ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Παρασκευής αναμένεται να προκαλέσει ντόμινο ανακοινώσεων στον ευρύτερο εκκλησιαστικό χώρο. Μετά το Φανάρι και τα Ιεροσόλυμα, είναι θέμα χρόνου να τοποθετηθούν και οι δύο «γειτονικές» Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, η Εκκλησία της Ελλάδος και η Εκκλησία της Κύπρου, χωρίς να αποκλείεται (αν και αυτό απαιτεί λεπτούς χειρισμούς) και τοποθέτηση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.

Εν τω μεταξύ στη Μονή Σινά, ο 91χρονος Καθηγούμενος Δαμιανός παραμένει αποκλεισμένος εντός των τειχών, στερούμενος της προσωπικής του οικοσκευής όπως και των φαρμάκων του, συνθήκη που λίγο απέχει από το να γίνει κάποια στιγμή επικίνδυνη για την υγεία του. Παρά ταύτα, την Παρασκευή ο Δαμιανός με την εκλεγμένη νέα Σύναξη που αποτελούν οι ιερομόναχοι Πορφύριος Καναβάκης και Ακάκιος Σπανός ως Δικαίος και Σκευοφύλαξ, αντιστοίχως και ο μοναχός Εφραίμ Προβατάς ως Οικονόμος προχώρησαν στη διαγραφή από το μοναχολόγιο 11 μοναχών που βρίσκονται εκτός της Μονής, καθώς, όπως σημειώνεται στις λεγόμενες απολυτήριες επιστολές, «από 11ης Αυγούστου 2025 τυγχάνεις εν κανονικώ επιτιμίω αργίας από πάσης ιεροπραξίας και ακοινωνησίας, έως της αποστολής Ημίν, της εγγράφου μετανοίας σου δια τα ά υπέπεσες κανονικά εγκλήματα, προς έκδοσιν του κατά την Ημετέραν κρίσιν απαλλακτικού βουλεύματος».

Σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του Αρχιεπισκόπου, 11 μοναχοί είναι εκτός και διαγραμμένοι, 11 εντός των τειχών, τρεις μοναχοί που είναι εκτός είναι του κλίματος Δαμιανού, ενώ άλλοι τρεις είναι βαθύτατα προβληματισμένοι για την τροπή της κατάστασης και ενδεχόμενα προχωρήσουν σε μετάνοια και επιστροφή στην κανονικότητα. Να σημειωθεί ότι ο Δαμιανός δεν έχει αποκλείσει για κανέναν την αποδοχή εκφρασθείσης μετανοίας. Ο παλαιότερος εκ των μοναχών έχει περίπου 20 χρόνια παρουσίας, όταν ο Δαμιανός έχει 62 ως μοναχός και 50 χρόνια Ηγούμενος. Τους έχει «κουρέψει», τους έχει δώσει τα εκκλησιαστικά τους ονόματα και τους έχει ενδύσει τον χιτώνα της ακτημοσύνης.