Σχολεία: Το πρώτο κουδούνι και επιστροφή στα θρανία για 1,3 εκατ. μαθητές – Τι αλλάζει φέτος

Με τον καθιερωμένο αγιασμό αρχίζει σήμερα, Πέμπτη, η νέα σχολική χρονιά, 2025-26 για τους μαθητές και τις μαθήτριες των δημοτικών, των γυμνασίων και των λυκείων της επικράτειας. Η υπουργός Παιδείας θα βρεθεί στην Ξάνθη, όπου θα παραστεί στον αγιασμό των σχολείων

Πιο συγκεκριμένα, η υπουργός θα επισκεφθεί πέντε σχολεία, όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, δυο εκ των οποίων Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία. Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Παιδείας, η κα. Ζαχαράκη θα επισκεφθεί και μειονοτικά σχολεία.

Τι «φέρνει» στα σχολεία η νέα σχολική χρονιά

Αξίζει να σημειωθεί, ότι η νέα σχολική χρονιά «βρίσκει» τα σχολεία με επιπλέον 9.816 διορισμούς και ολοκληρωμένη την πρώτη φάση πρόσληψης αναπληρωτών.

Αναλυτικότερα, τον περασμένο Αύγουστο πραγματοποιήθηκαν 8.223 διορισμοί μονίμων εκπαιδευτικών: 5.627 εκπαιδευτικών Γενικής Εκπαίδευσης και 3.196 εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης. Παράλληλα, διορίστηκαν 993 μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ).

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση πρόσληψης 18.566 αναπληρωτών εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση και στην Γενική Εκπαίδευση. Ταυτόχρονα, ανακοινώθηκε η πρόσληψη 6.225 μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ).

Ακόμη, αξίζει να σημειωθεί, ότι το υπουργείο είχε προχωρήσει από την προηγούμενη σχολική χρονιά στη σύσταση 600 νέων θέσεων ψυχολόγων και 600 νέων θέσεων κοινωνικών λειτουργών, για 3.000 σχολεία.

Επιπλέον, κατά τη νέα σχολική χρονιά, 2025-26, θα εφαρμοστεί το νέο σχέδιο για τη διδακτέα ύλη όλων των τάξεων του δημοτικού και του γυμνασίου. Η ύλη θα διαχωριστεί με βάση δύο κατηγορίες στόχων: τους βασικούς – υποχρεωτικούς (διασφαλίζουν τη θεμελιώδη γνώση και τις αναγκαίες δεξιότητες για όλους τους μαθητές) και τους πρόσθετους – προαιρετικούς (δίνουν στον εκπαιδευτικό τη δυνατότητα να επιλέγει τι επιπλέον θα διδάξει και να προσαρμόζει τη διδασκαλία στα ενδιαφέροντα, το επίπεδο και τις ιδιαιτερότητες της τάξης του).

Ο νέος αυτός σχεδιασμός της διδακτέας ύλης βρίσκεται σε αρμονία με εφαρμογή των νέων προγραμμάτων σπουδών και του συστήματος του πολλαπλού βιβλίου (αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το 2026-27) και οι τελικές ανακοινώσεις αναμένεται να γίνουν στο μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα.

Αν και το πολλαπλό βιβλίο δεν θα εφαρμοστεί κατά τη φετινή χρονιά, ωστόσο, από τα τέλη Σεπτεμβρίου αναμένεται να παραδοθούν στους εκπαιδευτικούς, μέσω της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης, τα νέα σχολικά βιβλία για όλες τις τάξεις μέχρι και την Α’ λυκείου. Έτσι, οι εκπαιδευτικοί θα έχουν τον απαραίτητο χρόνο για να επιλέξουν τα βιβλία με τα οποία θα δουλέψουν στο πλαίσιο του θεσμού του πολλαπλού βιβλίου και να προετοιμάσουν κατάλληλα τη διδασκαλία τους. Σκοπός είναι, την άνοιξη του 2026 να γίνει η τελική επιλογή των βιβλίων που θα χρησιμοποιήσουν για κάθε μάθημα. Σε έντυπη μορφή, τα νέα βιβλία αναμένεται να διανεμηθούν στα σχολεία τον Σεπτέμβρη του 2026, αντικαθιστώντας τα σημερινά.

Μοναδική εξαίρεση στα παραπάνω αποτελεί το μάθημα των Οικονομικών που εισάγεται από φέτος στην Γ’ γυμνασίου.

Πάντως, η «φιλοσοφία» του πολλαπλού βιβλίου θα «έρθει» πιο κοντά στους μαθητές, μέσω των βιβλίων με τα ολοκληρωμένα λογοτεχνικά έργα στο μάθημα της Λογοτεχνίας, αλλά και με την πλατφόρμα eVivlio (https://evivlio.gov.gr/), όπου είναι διαθέσιμα εκπαιδευτικά και λογοτεχνικά βιβλία σε ψηφιακή μορφή για αναπαραγωγή (audiobooks).

Από το υπουργείο Παιδείας, έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση και στο κομμάτι των υποδομών, καθώς σε 431 σχολικές μονάδες της επικράτειας, το «πρώτο κουδούνι» θα χτυπήσει ξανά, με εκσυγχρονισμένες υποδομές, μέσω του προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου». Παράλληλα, «πρεμιέρα» θα κάνουν και τα 12 Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία (γυμνάσια και λύκεια) σε Αττική, Μακεδονία και Θράκη.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι η νέα σχολική χρονιά θα βρει το δημοτικό σχολείο της Ψέριμου να λειτουργεί ξανά μετά από 27 χρόνια. Επιπλέον, για πρώτη φορά θα χτυπήσει το κουδούνι για το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Δράμας με έδρα την Πετρούσα και για το Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Μηλεών με έδρα τα Καλά Νερά Μαγνησίας, αλλά και στο πρώτο Επαγγελματικό Λύκειο που θα λειτουργήσει σε σωφρονιστικό κατάστημα ενηλίκων, στις φυλακές της Λάρισας.

Όσον αφορά τους πιο μικρούς μαθητές ειδικότερα, σε επιλεγμένα νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία, θα κάνει «πρεμιέρα» το πρόγραμμα «Λαχανόκηποι στα σχολεία: με κριτική σκέψη και όραμα συνεργαζόμαστε, χαιρόμαστε, δημιουργούμε», με στόχο να συνδυαστεί η βιώσιμη ανάπτυξη με την παιδαγωγική πράξη.

Τέλος, το Ψηφιακό Φροντιστήριο θα λειτουργήσει και φέτος, καθώς από πλευράς υπουργείου Παιδείας εκφράζεται ικανοποίηση για την αποδοχή του κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας από τη μαθητική κοινότητα.

Αναλυτικά οι αλλαγές για τη νέα σχολική χρονιά Το ωράριο του Ολοήμερου Νηπιαγωγείου Ο Ενιαίος Τύπος Ολοήμερου Νηπιαγωγείου περιλαμβάνει:

  • το Βασικό Υποχρεωτικό Πρόγραμμα, που απευθύνεται σε όλους/ες τους/τις μαθητές/τριες (προνήπια/νήπια), αφορά όλα τα τμήματα και διαρκεί από τις 8:30 μέχρι τις 13:00,
  • το Προαιρετικό Ολοήμερο Πρόγραμμα που διαρκεί από τις 13:00 μέχρι τις 16:00 και
  • το Νέο, Αναβαθμισμένο Πρόγραμμα Ολοήμερου που εφαρμόζεται στις από τις 13:00 έως τις 17:30. Στο πλαίσιο του Προαιρετικού και Νέου, Αναβαθμισμένου Ολοήμερου Προγράμματος υπάρχει δυνατότητα λειτουργίας τμήματος Πρόωρης Υποδοχής από τις 7:45 μέχρι τις 8:30.

Στο Νέο, Αναβαθμισμένο Πρόγραμμα Ολοήμερου Νηπιαγωγείου προστίθενται στον διδακτικό χρόνο του ισχύοντος Ολοήμερου Προγράμματος, δύο διδακτικές ώρες και συγκεκριμένα η πέμπτη και η έκτη, διάρκειας τριάντα λεπτών η καθεμία. Στην 5η διδακτική ώρα εντάσσεται ανάπαυση/ελεύθερο παιχνίδι/ενασχόληση στα κέντρα μάθησης, ενώ η 6η διδακτική ώρα δύναται να αξιοποιείται, κατόπιν απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών, από τον/την εκπαιδευτικό για ελεύθερο και οργανωμένο παιχνίδι και ανατροφοδότηση. Η Πρόωρη Υποδοχή μαθητών/τριών (7:45-8:30), αποτελεί διδακτική ώρα για τον/την εκπαιδευτικό και ανατίθεται σε έναν/μία από τους/τις εκπαιδευτικούς του πρωινού προγράμματος. Η υποδοχή των μαθητών/τριών είναι διάρκειας 15 λεπτών και γίνεται από τις 7:45 έως τις 8:00 για το τμήμα Πρόωρης Υποδοχής και από τις 8:15 έως τις 8:30 για το Βασικό Υποχρεωτικό Πρόγραμμα. Η προετοιμασία για την αποχώρηση των μαθητών/τριών

  • από το Βασικό Υποχρεωτικό Πρόγραμμα πραγματοποιείται από τις 12:45 έως τις 13:00 με ώρα αποχώρησης στις 13:00
  • από το Προαιρετικό Ολοήμερο Πρόγραμμα από τις 15:45 έως τις 16:00 με ώρα αποχώρησης στις 16:00 και
  • από το Νέο, Αναβαθμισμένο Πρόγραμμα Ολοήμερου για την 1η αποχώρηση από τις 15:45 έως τις 16:00 με ώρα αποχώρησης στις 16:00 και για τη 2η αποχώρηση από τις 17:15 έως τις 17:30 με ώρα αποχώρησης στις 17:30 με τη λήξη του προγράμματος.

Δημοτικό Σχολείο: Νέες ώρες διδασκαλίας και οργάνωση προγράμματος Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα στο Δημοτικό Σχολείο αποκτά νέα μορφή. Συγκεκριμένα, αυξάνεται ο αριθμός των διδακτικών ωρών στα περισσότερα γνωστικά αντικείμενα, με στόχο την καλύτερη κάλυψη της ύλης και την ανάπτυξη δεξιοτήτων των μαθητών.

Γλώσσα: Στις τρεις πρώτες τάξεις θα διδάσκεται για 10 ώρες την εβδομάδα, ενώ στις μεγαλύτερες τάξεις (Δ΄- ΣΤ΄) για 8 ώρες.

Μαθηματικά: 5 ώρες στις μικρές τάξεις, 4 στις μεγαλύτερες.

Μελέτη Περιβάλλοντος: 2 ώρες στις Α΄–Δ΄ τάξεις.

Ιστορία: 3 ώρες από την Δ΄ τάξη και άνω.

Θρησκευτικά: 2 ώρες εβδομαδιαίως στις Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεις.

Ενίσχυση της αγγλικής γλώσσας Η Αγγλική γλώσσα θα διδάσκεται για 3 ώρες στις μικρές τάξεις και για 2 ώρες στις μεγαλύτερες. Η ρύθμιση εντάσσεται στη γενικότερη στρατηγική ενίσχυσης των ξένων γλωσσών από τις πρώτες τάξεις, ώστε οι μαθητές να αποκτούν στέρεες βάσεις. Στις μεγαλύτερες τάξεις θα υπάρχει και δυνατότητα επιλογής δεύτερης ξένης γλώσσας (Γαλλικά ή Γερμανικά).

Καλλιτεχνική και φυσική αγωγή Τα μαθήματα της Φυσικής Αγωγής, των Εικαστικών και της Μουσικής διατηρούνται στο πρόγραμμα, με 2 ώρες εβδομαδιαίως το καθένα. Η διατήρηση αυτών των μαθημάτων αντανακλά τη σημασία που δίνεται στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών, πέρα από τα βασικά γνωστικά αντικείμενα.

Εισαγωγή της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής Από την Ε΄ τάξη οι μαθητές θα έχουν στο πρόγραμμά τους το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής. Η διδασκαλία του αποσκοπεί στη γνωριμία με τους θεσμούς, τα δικαιώματα των πολιτών, τη δημοκρατική λειτουργία και την καλλιέργεια της υπευθυνότητας και του ενεργού πολίτη.

Μάθημα «Δεξιότητες Ζωής» Εντάσσεται νέο μάθημα με τίτλο «Δεξιότητες Ζωής». Αφορά θέματα όπως η υγεία, το περιβάλλον, ο ψηφιακός γραμματισμός και η πρόληψη εξαρτήσεων. Διδάσκεται με διαθεματικό και βιωματικό τρόπο, προσαρμοσμένο στην ηλικία των μαθητών.

Διεύρυνση του ολοήμερου προγράμματος Το ολοήμερο πρόγραμμα ενισχύεται με στόχο την καλύτερη στήριξη των οικογενειών και την κάλυψη παιδαγωγικών αναγκών. Οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε πρόσθετες δραστηριότητες, με διευρυμένο ωράριο και πιο οργανωμένη κατανομή μαθημάτων. Συγκεκριμένα, οι μαθητές που παρακολουθούν το πρόγραμμα του αναβαθμισμένου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου αποχωρούν στις 15.50’ με τη λήξη της δεύτερης διδακτικής ώρας της 2ης ζώνης. Ή αποχωρούν στις 17.30’ στη λήξη του προγράμματος. Δίνεται, επιπλέον, η δυνατότητα αποχώρησης και στις 14:55 με το πέρας της 1ης διδακτικής ώρας της 2ης ζώνης.

Γυμνάσιο: Αναμόρφωση του ωρολογίου προγράμματος Στο Γυμνάσιο η κατανομή των μαθημάτων παρουσιάζει διαφοροποιήσεις:

Γλώσσα (Νέα Ελληνικά): 4 ώρες εβδομαδιαίως σε όλες τις τάξεις.

Αρχαία Ελληνικά: 3 ώρες, με στόχο την εμβάθυνση στη γλώσσα και τον πολιτισμό.

Μαθηματικά: 4 ώρες, παραμένοντας βασικός άξονας του προγράμματος.

Φυσικές Επιστήμες: συνολικά 5 ώρες, αναλόγως της τάξης. Ειδικότερα, Φυσική: 2 ώρες στην Α΄ και Β΄, 3 ώρες στη Γ΄

Χημεία: 1 ώρα στην Α΄ και Β΄, 2 ώρες στη Γ΄

Βιολογία: 2 ώρες στην Α΄ και Β΄, 1 ώρα στη Γ΄

Γεωγραφία: 1 ώρα στην Α΄ και Β΄

Ιστορία: 2 ώρες εβδομαδιαίως.

Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή: 1 ώρα στη Γ΄

Θρησκευτικά: 2 ώρες στις δύο πρώτες τάξεις και 1 ώρα στην Γ΄.

Πληροφορική: 2 ώρες εβδομαδιαίως σε όλες τις τάξεις.

Τεχνολογία: 1 ώρα στις δύο πρώτες τάξεις. Η αναδιάρθρωση στοχεύει στην ισόρροπη παρουσία γλωσσικών, θετικών και κοινωνικών μαθημάτων.

Ξένες γλώσσες Η Αγγλική παραμένει βασική, με 3 ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως. Ως δεύτερη ξένη γλώσσα, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε Γαλλικά και Γερμανικά, με 2 ώρες την εβδομάδα.

Καλλιτεχνική παιδεία Η Μουσική, τα Εικαστικά και η Θεατρική Αγωγή κατέχουν θέση στο πρόγραμμα, με μία ώρα εβδομαδιαίως για το κάθε αντικείμενο. Η ενότητα αυτή αποσκοπεί στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της καλλιτεχνικής έκφρασης των μαθητών.

Μάθημα Οικονομικών Εισάγεται φέτος στην Γ’ γυμνασίου το νέο μάθημα των Οικονομικών με στόχο την καλλιέργεια του οικονομικού εγγραμματισμού. Οι μαθητές θα εξοικειωθούν με έννοιες, όπως η αξία της αποταμίευσης, η διαχείριση εισοδήματος, η λειτουργία των αγορών, η έννοια της επιχειρηματικότητας.

Φυσική Αγωγή Η Φυσική Αγωγή παραμένει με 2 ώρες εβδομαδιαίως, προάγοντας την άθληση και τη σωματική υγεία των εφήβων.

Ζώνη δημιουργικών δραστηριοτήτων Νέα ρύθμιση προβλέπει τη λειτουργία ζώνης δημιουργικών δραστηριοτήτων στο Γυμνάσιο, με αντικείμενα που αφορούν σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και δεξιότητες. Η ζώνη αυτή έρχεται να εμπλουτίσει το σχολικό πρόγραμμα με πιο βιωματικές μορφές μάθησης. Οι μαθητές θα συμμετέχουν σε ομαδικές δράσεις με αντικείμενα όπως ο εθελοντισμός, η περιβαλλοντική προστασία, η επιχειρηματικότητα και οι νέες τεχνολογίες.

Κριτική προσέγγιση στο διαδίκτυο – ενάντια στα fake news Προκειμένου οι μαθητές να ξεχωρίζουν τις ψευδείς ειδήσεις (fake news), εισάγεται νέο πιλοτικό πρόγραμμα ειδησεογραφικής παιδείας για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου το τρέχον σχολικό έτος. Στόχος είναι, μόνο η ενημέρωσή τους αλλά και η καλλιέργεια της πολιτειακής υπευθυνότητας. Η χρονική διάρκεια του προγράμματος θα είναι 12 μήνες και η δαπάνη ανέρχεται στα 350.000 ευρώ. Μέσω της εφαρμογής του προγράμματος αναμένεται οι μαθητές να αναπτύξουν δεξιότητες που θα τους επιτρέπουν να συμμετέχουν ενεργά στον δημόσιο διάλογο, να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις και να προστατεύουν την ψηφιακή τους ταυτότητα. Το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού υλικού θα βασίζεται στην κριτική ανάγνωση, στην κατανόηση διαφορετικών απόψεων, στην προώθηση της επαγγελματικής ειδησεογραφίας και στην αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης.

Αλλαγές στο Λύκειο Το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα της Γενικής Παιδείας στο Λύκειο αναμορφώνεται ώστε να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην εμβάθυνση και την προετοιμασία για τις πανελλαδικές εξετάσεις. Το πρόγραμμα Γενικής Παιδείας αναδιαρθρώνεται ως εξής:

Νέα Ελληνικά (Γλώσσα και Λογοτεχνία): 6 ώρες στην Α΄ Λυκείου, 5 στη Β΄ και 4 στη Γ΄.

Αρχαία Ελληνικά: 4 ώρες στην Α΄, 3 ώρες στη Β΄, 2 ώρες στη Γ΄.

Μαθηματικά: 5 ώρες στην Α΄, 4 ώρες στη Β΄, 3 ώρες στη Γ΄.

Φυσική: 2 ώρες στην Α΄, 2 ώρες στη Β΄, 2 ώρες στη Γ΄.

Χημεία: 2 ώρες στην Α΄, 2 ώρες στη Β΄.

Βιολογία: 2 ώρες στην Α΄, 1 ώρα στη Β΄.

Ιστορία: 2 ώρες σε όλες τις τάξεις.

Κοινωνικές Επιστήμες: 2 ώρες στη Β΄ και Γ΄.

Θρησκευτικά: 2 ώρες στην Α΄ και Β΄, 1 ώρα στη Γ΄.

Πληροφορική: 1 ώρα στην Α΄ και Β΄.

Ξένη Γλώσσα (Αγγλικά): 2 ώρες σε όλες τις τάξεις.

Φυσική Αγωγή: 2 ώρες στην Α΄ και Β΄, 1 ώρα στη Γ΄. Η ανακατανομή αυτή συνδέεται με τον προσανατολισμό των μαθητών στις σπουδές που θα επιλέξουν μετά το Λύκειο.

Μαθήματα κατεύθυνσης Στη Β΄ και Γ΄ Λυκείου, τα μαθήματα κατεύθυνσης παίζουν καθοριστικό ρόλο για τους μαθητές, που προετοιμάζονται για τις πανελλαδικές εξετάσεις.

Ενίσχυση της Πληροφορικής Το μάθημα της Πληροφορικής αποκτά πιο ενισχυμένο ρόλο στο πρόγραμμα, αντανακλώντας τη σημασία των ψηφιακών δεξιοτήτων στη σύγχρονη κοινωνία και αγορά εργασίας.

Νέες θεματικές ενότητες Εισάγονται θεματικές που αφορούν την αγωγή υγείας, την περιβαλλοντική εκπαίδευση και τον ψηφιακό γραμματισμό, που καλλιεργούν δεξιότητες ζωής.

Ενιαίες παρεμβάσεις σε όλες τις βαθμίδες Οι οριζόντιες αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες συνοψίζονται στις ακόλουθες:

Αξιολόγηση μαθητών Το σύστημα αξιολόγησης εκσυγχρονίζεται με στόχο να παρέχει πιο αντικειμενική εικόνα για την πρόοδο των μαθητών. Η αξιολόγηση θα συνδυάζει γραπτές και προφορικές εξετάσεις, εργασίες και συμμετοχή στην τάξη, όπως και δημιουργικές δραστηριότητες.

αλλιέργεια φιλαναγνωσίας Με στόχο την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας, θα διανεμηθούν σε όλες τις βαθμίδες – από το Νηπιαγωγείο έως το Λύκειο – 21 βιβλία.

Νέες μέθοδοι διδασκαλίας Ενισχύονται οι σύγχρονες διδακτικές μέθοδοι, όπως η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, η χρήση ψηφιακών εργαλείων, οι βιωματικές μέθοδοι διδασκαλίας και η αξιοποίηση διαδραστικού υλικού. Το μέτρο αυτό συνδέεται με τη γενικότερη στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού της εκπαίδευσης.

Επιμόρφωση εκπαιδευτικών Παράλληλα, προβλέπεται ενίσχυση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών με σεμινάρια και προγράμματα, που εστιάζουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στις νέες παιδαγωγικές προσεγγίσεις και στην αξιοποίηση του νέου προγράμματος σπουδών.