Επίσημο αίτημα για συμμετοχή στο πρόγραμμα SAFE ύψους 150 δισ. ευρώ για την αμυντική θωράκιση της Ευρώπης κατέθεσαν η Τουρκία και η Νότια Κορέα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Εuractiv, το οποίο επικαλείται και σχετικές δηλώσεις του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τομά Ρενιέ, για την παραλαβή των αιτημάτων.
«Λάβαμε επίσημο αίτημα από την Τουρκία και επίσης από τη Νότια Κορέα» δήλωσε την Πέμπτη ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Τόμας Ρενιέ, αναφερόμενος στην παροχή πρόσβασης των αμυντικών τους βιομηχανιών σε συμφωνίες που χρηματοδοτούνται από τα δάνεια SAFE ύψους 150 δισ. ευρώ, που υποστηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κομισιόν θα εξετάσει τώρα το αίτημα, ένα απαραίτητο επόμενο βήμα πριν από την υποβολή επίσημης σύστασης στο Συμβούλιο για την έναρξη διαπραγματεύσεων.
Ωστόσο, η συμμετοχή της Τουρκίας είναι πιθανό να αντιμετωπίσει την αντίθεση της Ελλάδας και της Κύπρου. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, Έλληνες αξιωματούχοι έχουν ήδη ταχθεί κατά της συμμετοχής της Τουρκίας και των εταιρειών της στο πρόγραμμα. Και ενώ οι αμυντικές αποφάσεις μπορούν να ληφθούν με ειδική πλειοψηφία, στην πράξη οι πρωτεύουσες της ΕΕ συνήθως περιμένουν τη συναίνεση, γεγονός που καθιστά την έγκριση για την Άγκυρα δύσκολη.
Μάλιστα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, σχολιάζοντας το θέμα, τόνισε ότι μόλις προχθές ο αρμόδιος Ευρωπαίος επίτροπος για την Άμυνα είχε τοποθετηθεί, για το πως υποψήφια κράτη-μέλη μπορούν να έχουν πρόσβαση στο πρόγραμμα SAFE και σαφής προϋπόθεση είναι να συμφωνούν και τα 27 κράτη-μέλη. «Δεν μπορεί ένα κράτος όπως η Τουρκία, που τα τελευταία 51 χρόνια καταπατεί και με ένα τρόπο βάναυσο κατέχει παράνομα το 37% Ευρωπαϊκού εδάφους να θέλει την ίδια στιγμή να απολαμβάνει τα όποια οφέλη, και ειδικότερα σε ζητήματα άμυνας, από τη μεγάλη μας ευρωπαϊκή οικογένεια» σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Το αίτημα της Νότιας Κορέας μπορεί να θεωρηθεί πιο θετικό, καθώς η Σεούλ έχει γίνει σημαντικός προμηθευτής για την προσπάθεια επανεξοπλισμού της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια, ιδίως στην Πολωνία.
Τι είναι το πρόγραμμα SAFE
Η ΕΕ αρχικά δημιούργησε τη δανειακή διευκόλυνση ύψους 150 δισ. ευρώ για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να προμηθεύονται όπλα, με ξένους προμηθευτές που περιορίζονται στο 35% της αξίας των συμβάσεων. Οποιαδήποτε χώρα εκτός ΕΕ επιδιώκει πρόσβαση πρέπει να υπογράψει ειδική συμφωνία με τις Βρυξέλλες, η οποία καθορίζει όρους, συμπεριλαμβανομένης μιας οικονομικής συνεισφοράς. Οι χώρες της ΕΕ συζητούν επί του παρόντος την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά, ώστε να επιτρέψουν στις εταιρείες τους να επωφεληθούν από τις συμφωνίες προμηθειών.
Σκληρές διαπραγματεύσεις βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη με το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά για να επιτρέψουν στις βιομηχανίες τους να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα. Ωστόσο, η Γαλλία εξακολουθεί να διστάζει να χορηγήσει πρόσβαση στην Οτάβα και το Λονδίνο, καθώς προτιμά να υποστηριχθεί η βιομηχανία της ΕΕ από το πρόγραμμα παρά να επιτρέψει στις κυβερνήσεις να αγοράσουν 100% βρετανικό ή καναδικό εξοπλισμό. Οι πρέσβεις της ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν έναν συμβιβασμό σε συνάντηση την Παρασκευή.