DEMO – Δρ. Χάρης Κόφτης: «Αναζητάμε νέες προκλήσεις» – H Θεσσαλονίκη στο επίκεντρο της φαρμακευτικής έρευνας και ανάπτυξης

Από το 2022, η DEMO ΑΒΕΕ έχει δώσει μια νέα δυναμική στη Βόρεια Ελλάδα με τη δημιουργία του Κέντρου Έρευνας & Ανάπτυξης στη Θέρμη.

Σε έναν χώρο 2.400 τ.μ., που φιλοξενεί 13 ανεξάρτητα εργαστήρια, η εταιρεία βάζει τον πήχη ψηλά: 127 νέα σκευάσματα έως το 2027, με ρυθμό 5 δραστικών ουσιών και 21 τελικών φαρμάκων τον χρόνο.

Ήδη, περίπου 100 νέοι επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης έχουν στελεχώσει το κέντρο, αντιστρέφοντας το brain drain και ενισχύοντας την ερευνητική βάση της χώρας.

Στο τιμόνι της Μονάδας Ανάπτυξης Πρώτων Υλών Χημικής Προέλευσης βρίσκεται ο δρ. Χάρης Κόφτης, διδάκτορας Οργανικής Χημείας του ΑΠΘ, με θητεία στο Scripps Research Institute της Καλιφόρνιας δίπλα στον διεθνούς φήμης K.C. Nicolaou.

Δρ. Χάρης Κόφτης

Ο Δρ. Κόφτης -ο οποίος διαθέτει πάνω από δύο δεκαετίες εμπειρίας στη φαρμακευτική βιομηχανία- μίλησε στο newsit.gr και τη Γιάννα Σουλάκη, για τα σχέδια του καινοτόμου hub τα επόμενα χρόνια, το οποίο φιλοδοξεί να φέρει την Ελλάδα –και την Ευρώπη– πιο κοντά στη φαρμακευτική αυτάρκεια.

ΕΡ: Το Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη εγκαινιάστηκε το 2022 ως μέρος ενός μεγάλου επενδυτικού πλάνου. Διαθέτει 13 ανεξάρτητα εργαστήρια, 403 εργαστηριακά όργανα και -μεταξύ άλλων- το μοναδικό NMR εκτός πανεπιστημιακού χώρου στην Ελλάδα. Τρία χρόνια μετά, ποιος είναι ο απολογισμός; Τι έχετε καταφέρει μέχρι σήμερα και τι παραμένει ως «στοίχημα» για το μέλλον;

Χ.Κ.: Το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη έχει ήδη συμπληρώσει πάνω από τρία χρόνια αδιάλειπτης, πλήρους λειτουργίας, και συνεχίζει να εξελίσσεται με αμείωτο ρυθμό. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πόσα μπορούμε να επιτύχουμε με τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας. Το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης λειτουργεί ως πλήρως καθετοποιημένη και ανεξάρτητη μονάδα, με απόλυτη αυτονομία στις διεργασίες όπου δραστηριοποιούμαστε. Τα εργαστήριά μας έχουν επανδρωθεί με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό υψηλής κατάρτισης, δημιουργώντας ένα περιβάλλον καινοτομίας και τεχνολογικής υπεροχής. Αυτός ο συνδυασμός, μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτύσσουμε προϊόντα άμεσα, ανεξάρτητα και χωρίς καθυστερήσεις. Δεν περιοριζόμαστε στους αρχικούς μας στόχους· κοιτάζουμε μπροστά, αναζητώντας νέες προκλήσεις και ευκαιρίες, αξιοποιώντας την προηγμένη τεχνολογία που έχουμε αναπτύξει και ενισχύοντας διαρκώς την τεχνογνωσία μας. Το μέλλον της έρευνας χτίζεται εδώ — με πάθος, όραμα και συνέπεια.

ΕΡ: Έχετε βάλει τον φιλόδοξο στόχο ανάπτυξης 5 δραστικών ουσιών και 21 τελικών προϊόντων κάθε χρόνο. Πόσο ρεαλιστικός είναι αυτός ο στόχος και ποια είναι τα πρώτα αποτελέσματα που βλέπετε μέχρι σήμερα;

Χ.Κ.: Οι στόχοι που θέσαμε εξ αρχής παραμένουν σταθεροί. Είμαστε απολύτως ευθυγραμμισμένοι με την επιχειρησιακή μας πορεία και έχουμε κατακτήσει τους αρχικούς μας σκοπούς. Συνεχίζουμε με συνέπεια, διερευνώντας παράλληλα νέες στρατηγικές κατευθύνσεις, καθώς και ερευνητικές και τεχνολογικές ευκαιρίες, τις οποίες έχουμε τη δυνατότητα να υλοποιούμε εντός των εγκαταστάσεών μας, χάρη στην επιχειρησιακή μας ευελιξία και τις υποδομές μας. Η αναφορά αυτή γίνεται με αφορμή τις τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν κατά τα πρώτα έτη λειτουργίας του Κέντρου, οι οποίες αναμένεται να προσδώσουν στην εταιρεία ουσιαστικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ως προς την καινοτομία και τη διαφοροποίηση των προϊόντων μας.

ΕΡ: Η στελέχωση με περίπου 100 νέους επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης αποτελεί σημαντικό βήμα για το brain gain της χώρας. Πόσο εύκολο είναι να προσελκύσετε και να κρατήσετε αυτά τα επιστημονικά ταλέντα στην Ελλάδα;

Χ.Κ.: Παρότι η διαπίστωση αυτή επαναλαμβάνεται συχνά, αποτελεί και προσωπικό μου απολογισμό: η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό, με ισχυρές βάσεις τόσο στη βασική όσο και στη μεταπτυχιακή ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Χαρακτηρίζεται από ανοιχτό πνεύμα, δημιουργική σκέψη και υψηλό επίπεδο θεωρητικής και τεχνικής κατάρτισης — στοιχεία που, συγκριτικά με άλλες χώρες και ηπείρους, προσδίδουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ο συνδυασμός της αυξημένης ανταγωνιστικότητας στην ελληνική αγορά εργασίας με τη δυνατότητα που προσφέρεται σε νέους ερευνητές να υλοποιήσουν τις επιστημονικές τους ανησυχίες εντός ιδιωτικών φορέων, συνιστά ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό πλαίσιο για την προσέλκυση και διατήρηση υψηλής αξίας ταλέντων, όπως εύστοχα αναφέρθηκε.

ΕΡ: Πώς μεταφράζεται στην πράξη η δουλειά που γίνεται στο Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης; Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς αυτή η τεχνογνωσία αξιοποιείται στις παραγωγικές μονάδες της Τρίπολης;

Χ.Κ.: Η τεχνολογία και η τεχνογνωσία που έχουν αναπτυχθεί εντός του οργανισμού πρόκειται να τροφοδοτήσουν απευθείας τις παραγωγικές μονάδες στην Τρίπολη, ενισχύοντας τη λειτουργική συνέργεια μεταξύ των ερευνητικών και βιομηχανικών δομών. Ως πλήρως καθετοποιημένη εταιρεία, με δυνατότητες σχεδιασμού, ανάπτυξης και παραγωγής σε όλους τους τομείς δραστηριότητάς μας, έχουμε τη δυνατότητα να προσαρμόζουμε και να εξελίσσουμε τα προϊόντα μας βάσει τεχνοοικονομικής ανάλυσης και αξιολόγησης, διασφαλίζοντας την ομαλή μεταφορά τεχνογνωσίας προς τις παραγωγικές μονάδες. Ενδεικτικά, η ανάπτυξη ενός νέου προϊόντος με δυνητικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μπορεί να υλοποιηθεί εξ ολοκλήρου εντός του ομίλου, ενισχύοντας την καινοτομία και διασφαλίζοντας την πνευματική ιδιοκτησία μέσω εσωτερικών διαδικασιών R&D και παραγωγής.

ΕΡ:  Ένας από τους στρατηγικούς στόχους της DEMO είναι να μειώσει την εξάρτηση της Ευρώπης από πρώτες ύλες της Ασίας. Είναι άλλωστε και στόχος όλης της ΕΕ αυτός. Είναι όντως ρεαλιστικό να μιλάμε για ευρωπαϊκή αυτάρκεια; Και τι ρόλο θα παίξει η Θεσσαλονίκη σε αυτό;

Χ.Κ.: Η ενίσχυση της ευρωπαϊκής αυτάρκειας αποτελεί πλέον στρατηγικό στόχο της ΕΕ, τον οποίο ακολουθούμε με συνέπεια και δυναμισμό. Σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον αλληλεξάρτησης και διαρκούς ρευστότητας — με εξαρτήσεις σε ενέργεια και πρώτες ύλες, γεωπολιτικές συγκρούσεις, και φορολογικές πολιτικές με διεθνείς επιπτώσεις — η μετάβαση προς την αυτάρκεια απαιτεί υπομονή, επιμονή, στοχευμένες επενδύσεις και αταλάντευτη προσήλωση στους στόχους, ανεξαρτήτως των προκλήσεων. Η επίτευξη αυτής της στρατηγικής προϋποθέτει την επαναφορά σύγχρονων παραγωγικών μονάδων στην Ευρώπη, οι οποίες, δυστυχώς, είχαν μετακινηθεί προς την Ασία τις τελευταίες δεκαετίες. Εφόσον η πολιτική βούληση διατηρηθεί, η παραγωγική ανασυγκρότηση είναι εφικτή. Ωστόσο, το κρίσιμο στοιχείο δεν είναι μόνο η παραγωγική υποδομή, αλλά η κατοχή εφαρμοσμένης και εμπορικά αξιοποιήσιμης τεχνογνωσίας. Η ανακάλυψη νέων τεχνολογιών, η καινοτομία και η δυνατότητα ενσωμάτωσής τους σε παραγωγικές διαδικασίες αποτελούν τον πυρήνα της ανταγωνιστικότητας. Στο Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της DEMO στη Θεσσαλονίκη, επενδύουμε στην τεχνολογία του σήμερα, ενώ ταυτόχρονα οικοδομούμε την καινοτομία και την τεχνογνωσία του αύριο — με στόχο τη δημιουργία μιας ισχυρής ταυτότητας και την επίτευξη λειτουργικής αυτάρκειας.

To άρθρο DEMO – Δρ. Χάρης Κόφτης: «Αναζητάμε νέες προκλήσεις» – H Θεσσαλονίκη στο επίκεντρο της φαρμακευτικής έρευνας και ανάπτυξης δημοσιεύτηκε στο NewsIT .