Η παγκόσμια βιομηχανία ελαστικών, ένας κλάδος που συνήθως δεν βρισκόταν στο επίκεντρο της χρηματοοικονομικής ανάλυσης, βρίσκεται σήμερα μπροστά σε μια βαθιά μεταβολή ισορροπιών. Η δυναμική είσοδος των κινεζικών εταιρειών, με αιχμή την επιθετική τους πολιτική τιμών και την τεράστια παραγωγική τους δυνατότητα, προκαλεί σεισμό σε Ευρώπη και Αμερική. Εκεί όπου για δεκαετίες κυριαρχούσαν ονόματα όπως Michelin, Pirelli και Bridgestone, η Κίνα κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό αγοράς, μερίδιο που ξεπερνά ήδη το 40% σε βασικούς τομείς όπως τα ελαστικά επιβατικών αυτοκινήτων και φορτηγών.
Το παράδειγμα της Sailun είναι χαρακτηριστικό: για πρώτη φορά εισήλθε στο παγκόσμιο top 10 του κλάδου, με αξία μάρκας σχεδόν 1 δισ. δολάρια, ξεπερνώντας παραδοσιακούς παίκτες όπως η ιαπωνική Toyo Tires. Ούτε οι δασμοί των ΗΠΑ ούτε τα εμπόδια της Ευρώπης απέτρεψαν τη διείσδυση. Αντίθετα, οι κινεζικές εταιρείες επενδύουν σε νέες μονάδες εκτός συνόρων ώστε να παρακάμπτουν τους περιορισμούς και να ενισχύουν ακόμα περισσότερο την παρουσία τους στη Δύση.
Η εικόνα στο χρηματιστήριο είναι αποκαλυπτική. Ο δείκτης Dow Jones US Tires κατέγραψε διόρθωση άνω του 28% μέσα σε δύο μήνες, ενώ στην Ευρώπη οι παραδοσιακοί κατασκευαστές βρίσκονται σε στάση αναμονής, προσπαθώντας να αποφύγουν το «σενάριο της αυτοκινητοβιομηχανίας», όπου οι Κινέζοι αμφισβήτησαν de facto την ηγεμονία των ευρωπαϊκών brands. Από τη μία, εταιρείες όπως η Michelin διατηρούν ελκυστικά μερίσματα κοντά στο 4,3%, κάτι που λειτουργεί ως μαγνήτης για συντηρητικούς επενδυτές. Από την άλλη, η αδυσώπητη κινεζική στρατηγική συμπίεσης τιμών θέτει υπό πίεση τα περιθώρια κέρδους μακροπρόθεσμα.
Η πραγματικότητα για τον επενδυτή είναι αμφίσημη: η αγορά δεν είναι πια το σταθερό ολιγοπώλιο του παρελθόντος, αλλά ένα πεδίο μάχης όπου ο ανταγωνισμός εκτοξεύεται. Αμερικανικές τράπεζες όπως η JP Morgan εκφράζουν ανησυχία για εκτίναξη του κόστους στις ΗΠΑ, ενώ η HSBC προειδοποιεί ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια «νέα κανονικότητα» με χαμηλότερα περιθώρια κερδοφορίας. Κάποιοι, όπως η Jefferies, βλέπουν ακόμη ευκαιρίες value investing, με την προειδοποίηση όμως ότι «όχι κάθε τίτλος που δείχνει φθηνός είναι και ελκυστικός».
Η πιο ξεκάθαρη εικόνα, ίσως, έρχεται από την ίδια τη φύση του προϊόντος: σε αντίθεση με τα αυτοκίνητα, όπου το όνομα και η παράδοση μπορούν να καθορίσουν την τελική επιλογή του καταναλωτή, στα ελαστικά ο παράγοντας τιμή συχνά βαραίνει περισσότερο από το branding. Αυτό καθιστά την κινεζική προέλαση διπλά απειλητική για τους ευρωπαίους κολοσσούς. Το στοίχημα πλέον δεν είναι μόνο ποιοι θα αντέξουν στην κούρσα, αλλά αν ο άλλοτε «ήσυχος» κλάδος μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί καταφύγιο για τους επενδυτές ή αν εξελίσσεται σε μια ακόμη παγίδα αξίας.