Είναι εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, ωστόσο με τις πρωτοβουλίες της καταφέρνει να διχάζει τον αθλητικό κόσμο.
Η Αλεξάνδρα Ξανθάκη, επιφανής νομικός και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Brunel του Λονδίνου, θεωρείται persona non grata για τους Ουκρανούς από το 2023 όταν είχε εισηγηθεί τη συμμετοχή των ρώσων και λευκορώσων αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, ακόμα και των στρατιωτών. Με την προϋπόθεση ότι δεν εμπλέκονταν σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ή σε προπαγάνδα για τον πόλεμο. Η πρότασή της είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων με κάποιους να τη χαρακτηρίζουν για «whataboutism», δηλαδή αποφεύγει να καταθέσει σοβαρά επιχειρήματα για την πρότασή της και επικαλείται ως προηγούμενο τη συμμετοχή των Αμερικανών, Βρετανών, Αυστραλών και Πολωνών στους Αγώνες του 2004 αν και είχαν εισβάλει τον προηγούμενο χρόνο στο Ιράκ. Για τους ρώσους στρατιώτες είχε υποστηρίξει πως πιθανός αποκλεισμός τους θα ήταν διάκριση γιατί υπάρχουν τόσοι άλλοι αθλητές από άλλες χώρες που υπηρετούν στον στρατό και ποτέ δεν έχουν αποκλειστεί.
Η Αλεξάνδρα Ξανθάκη έγινε από την Τρίτη persona non grata και για τους Ισραηλινούς καθώς συμμετείχε στην ομάδα των «εμπειρογνωμόνων» που ζητούν από την UEFA και τη FIFA τον αποκλεισμό τους από τις διεθνείς ποδοσφαιρικές διοργανώσεις λόγω της γενοκτονίας που συντελείται στη Γάζα.
Ενώ η κ. Ξανθάκη και οι συνάδελφοί της σταυροφορούν με σημαία τα δικαιώματα, εμμέσως θέλουν να επιβάλουν διακρίσεις μεταξύ των αθλητών. Κατά την άποψή τους οι μεμονωμένοι αθλητές δεν πρέπει να υποστούν τις συνέπειες των αποφάσεων των κυβερνήσεών τους. Ωστόσο τάσσονται υπέρ των αποκλεισμών των εθνικών ομάδων όταν εκπροσωπούν κράτη που διαπράττουν μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε μια διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων δηλαδή ο τενίστας, ο κολυμβητής, ο ξιφομάχος ξεπλένεται από την ουδετερότητα μιας λευκής σημαίας και δεν κουβαλά πια τις αμαρτίες των ηγετών της χώρας του, αλλά οι εθνικές ομάδες τις οποίες απαρτίζουν επίσης αθλητές – ποδοσφαιριστές, πολίστες, βολεϊμπολίστες, μπασκετμπολίστες – είναι μιαρές και πρέπει να σταλούν στο πυρ το εξώτερον. Μπορούν όμως οι αθλητές των ομαδικών σπορ να συμμετέχουν σε διεθνείς διοργανώσεις σε συλλογικό επίπεδο με άλλες βέβαια ομάδες.
Οι «εμπειρογνώμονες» θα μπορούσαν να ζητήσουν να μην ανακρούεται ο εθνικός ύμνος και να μην κυματίζει η σημαία της εκάστοτε χώρας που διαπράττει εγκλήματα και εισβολές όπως συμβαίνει και με τους αθλητές στα ατομικά σπορ. Το πρόβλημα όμως σ’ αυτή την περίπτωση είναι το όνομα. Πώς θα αποκαλούν τη Ρωσία και το Ισραήλ; Εθνικές Ουδετερότητας; Ενα θέατρο του παραλόγου που θα ζήλευε και το Παρίσι.
Το πιο ωραίο είναι πως με αυτόν τον διαχωρισμό των αθλητών συμφωνεί και η ΔΟΕ, η οποία θα έπρεπε να θέσει βέτο και να απαιτήσει «ή όλοι ή κανένας». Τα υπόλοιπα είναι λόγια, λόγια, που λέει και ο Λαζόπουλος στο θέατρο.