Η πρόταση των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα ενθαρρύνει τους Παλαιστινίους να παραμείνουν στη Λωρίδα και προβλέπει τη δημιουργία μιας οδού προς ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος, σύμφωνα με ένα αντίγραφο του σχεδίου που έλαβε η εφημερίδα The Times of Israel.
Το έγγραφο των 21 σημείων που κοινοποίησαν οι ΗΠΑ σε αραβικές και μουσουλμανικές χωρες νωρίτερα αυτή την εβδομάδα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών περιέχει επίσης ρήτρες που έχουν αποτελέσει βασικά στοιχεία σε διάφορες προτάσεις που έχουν συνταχθεί από διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη τους τελευταίους μήνες – από την απελευθέρωση όλων των ομήρων έως την απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία.
Ωστόσο, η απόφαση να ενθαρρυνθούν ρητά οι Παλαιστίνιοι να παραμείνουν στη Γάζα ολοκλήρωσε μια σημαντική εξέλιξη για την κυβέρνηση Τραμπ σε αυτό το θέμα, δεδομένου ότι τον Φεβρουάριο ο Τραμπ συγκλόνισε μεγάλο μέρος του κόσμου με τις δηλώσεις του ότι οι ΗΠΑ θα αναλάβουν τη Γάζα και θα μετεγκαταστήσουν μόνιμα ολόκληρο τον πληθυσμό της, που αριθμεί περίπου δύο εκατομμύρια άτομα, αναφέρεται στο δημοσίευμα του ισραηλινού μέσου.
Stefan Jeremiah/Pool via REUTERS
Ακόμα επιθσημαίνεται ότι η πρόταση που οραματίζεται μια πιθανή πορεία προς ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος μετά την ανασυγκρότηση της Γάζας και την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης της Παλαιστινιακής Αρχής φαίνεται επίσης να αποτελεί σημαντική απόκλιση από την πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ μέχρι σήμερα, δεδομένου ότι έχει αποφύγει να εκφράσει την υποστήριξή της σε μια λύση δύο κρατών.
Τα 21 σημεία του σχεδίου
1. Η Γάζα θα είναι μια αποριζοσπαστικοποιημένη, απαλλαγμένη από την τρομοκρατία ζώνη που δεν αποτελεί απειλή για τους γείτονές της.
2. Η Γάζα θα αναδιαμορφωθεί προς όφελος του λαού της.
3. Εάν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν με την πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί αμέσως, με τις ισραηλινές δυνάμεις να σταματούν όλες τις επιχειρήσεις και να αποσύρονται σταδιακά από τη Λωρίδα.
4. Εντός 48 ωρών από την δημόσια αποδοχή της συμφωνίας από το Ισραήλ, όλοι οι ζωντανοί και οι νεκροί όμηροι θα επιστραφούν.
5. Μόλις επιστραφούν οι όμηροι, το Ισραήλ θα απελευθερώσει αρκετές εκατοντάδες Παλαιστίνιους κρατούμενους που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης και πάνω από 1.000 κατοίκους της Γάζας που έχουν συλληφθεί από την έναρξη του πολέμου, μαζί με τις σορούς αρκετών εκατοντάδων Παλαιστινίων.
6. Μόλις επιστραφούν οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται για ειρηνική συνύπαρξη θα λάβουν αμνηστία, ενώ τα μέλη που επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα θα έχουν ασφαλή διέλευση στις χώρες υποδοχής.
7. Μόλις επιτευχθεί αυτή η συμφωνία, η βοήθεια θα αρχίσει με φτάνει στη Λωρίδα με ρυθμούς όχι χαμηλότερους από τα σημεία αναφοράς που καθορίστηκαν στη συμφωνία για τους ομήρους του Ιανουαρίου 2025, η οποία περιελάμβανε 600 φορτηγά βοήθειας την ημέρα, μαζί με την αποκατάσταση κρίσιμων υποδομών και την είσοδο εξοπλισμού για την απομάκρυνση ερειπίων.
8. Η βοήθεια θα διανεμηθεί — χωρίς παρέμβαση από καμία πλευρά — από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ερυθρά Ημισέληνο, μαζί με άλλους διεθνείς οργανισμούς που δεν συνδέονται ούτε με το Ισραήλ ούτε με τη Χαμάς.
Το κείμενο αυτής της ρήτρας φαίνεται σκόπιμα ασαφές και φαινομενικά αφήνει ένα άνοιγμα για τη συνέχιση της λειτουργίας του Ανθρωπιστικού Ιδρύματος της Γάζας, καθώς τεχνικά είναι ένας αμερικανικός οργανισμός, ακόμη και αν ήταν δημιούργημα Ισραηλινών που συνδέονται με την κυβέρνηση και δημιουργήθηκε για να ταιριάζει με τη διεξαγωγή του πολέμου από την ισραηλινή κυβέρνηση.
REUTERS/Dawoud Abu Alkas
9. Η Γάζα θα κυβερνάται από μια προσωρινή, μεταβατική κυβέρνηση Παλαιστινίων τεχνοκρατών, οι οποίοι θα είναι υπεύθυνοι για την παροχή καθημερινών υπηρεσιών στον λαό της Λωρίδας. Η επιτροπή θα εποπτεύεται από ένα νέο διεθνές όργανο που θα συσταθεί από τις ΗΠΑ σε συνεννόηση με Άραβες και Ευρωπαίους εταίρους. Θα θεσπίσει ένα πλαίσιο για τη χρηματοδότηση της ανασυγκρότησης της Γάζας μέχρι η Παλαιστινιακή Αρχή να ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της.
Αυτή είναι η πρώτη αναφορά στο σχέδιο των ΗΠΑ στην Παλαιστινιακή Αρχή με έδρα τη Ραμάλα. Το Ισραήλ έχει αποκλείσει την Αρχή ως πιθανό κυβερνήτη της Γάζας, ακυρώνοντας έτσι αυτό που έχει γίνει το κλειδί για την στρατολόγηση αραβικής βοήθειας στη μεταπολεμική διαχείριση της Λωρίδας, δεδομένου ότι η διεθνής κοινότητα θεωρεί την ενοποίηση της Δυτικής Όχθης και της Γάζας υπό ένα ενιαίο, μεταρρυθμισμένο διοικητικό όργανο ως απαραίτητη για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ειρήνη.
Η απόφαση να διατηρηθεί ο ρόλος της Παλαιστινιακής Αρχής για μια απροσδιόριστη μεταγενέστερη ημερομηνία πιθανότατα δεν θα γίνει αποδεκτή χωρίς αντιδράσεις από τη Ραμάλα αλλά έχει επίσης περιορισμένη επιρροή σε αυτές τις συζητήσεις.
Το ένατο σημείο φαίνεται να δανείζεται σε μεγάλο βαθμό από το σχέδιο του πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο Μπλερ και ο πρώην ανώτερος σύμβουλος του Λευκού Οίκου Τζάρεντ Κούσνερ εργάζονται για το θέμα της Γάζας εδώ και μήνες, ενώ παράλληλα παρέχουν συμβουλές στον Γουίτκοφ.
10. Θα δημιουργηθεί ένα οικονομικό σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας μέσω της σύγκλησης εμπειρογνωμόνων με εμπειρία στην κατασκευή σύγχρονων πόλεων της Μέσης Ανατολής και μέσω της εξέτασης υφιστάμενων σχεδίων που αποσκοπούν στην προσέλκυση επενδύσεων και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.
11. Θα δημιουργηθεί μια οικονομική ζώνη, με μειωμένους δασμούς και τιμές πρόσβασης που θα διαπραγματευτούν οι συμμετέχοντες.
12. Κανείς δεν θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα, αλλά όσοι επιλέξουν να φύγουν θα τους επιτραπεί να επιστρέψουν. Επιπλέον, οι κάτοικοι της Γάζας θα ενθαρρυνθούν να παραμείνουν στη Λωρίδα και θα τους δοθεί η ευκαιρία να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον εκεί.
13. Η Χαμάς δεν θα έχει κανέναν απολύτως ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας. Θα υπάρξει δέσμευση για καταστροφή και διακοπή της κατασκευής οποιασδήποτε στρατιωτικής υποδομής, συμπεριλαμβανομένων των σηράγγων. Οι νέοι ηγέτες της Γάζας θα δεσμευτούν για ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονές τους.
14. Θα παρασχεθεί εγγύηση ασφάλειας από τους περιφερειακούς εταίρους για να διασφαλιστεί ότι η Χαμάς και άλλες παρατάξεις της Γάζας συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους και ότι η Γάζα παύει να αποτελεί απειλή για το Ισραήλ ή τον ίδιο της τον λαό.
15. Οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με Άραβες και άλλους διεθνείς εταίρους για την ανάπτυξη μιας προσωρινής διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης που θα αναπτυχθεί αμέσως στη Γάζα για να επιβλέπει την ασφάλεια στη Λωρίδα. Η δύναμη θα αναπτύξει και θα εκπαιδεύσει μια παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη, η οποία θα χρησιμεύσει ως μακροπρόθεσμος φορέας εσωτερικής ασφάλειας.
16. Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα και οι Ισραηλινές Άμυνες θα παραδώσουν σταδιακά την περιοχή που κατέχουν επί του παρόντος, καθώς οι δυνάμεις ασφαλείας που θα αντικαταστήσουν την Γάζα θα αποκαταστήσουν τον έλεγχο και τη σταθερότητα στη Λωρίδα.
17. Εάν η Χαμάς καθυστερήσει ή απορρίψει αυτήν την πρόταση οι Ισραηλινές Άμυνες θα παραδώσουν σταδιακά τον έλεγχο στη διεθνή δύναμη σταθεροποίησης.
Αυτή είναι η πρώτη αναφορά στην πιθανότητα η συμφωνία να εφαρμοστεί έστω και εν μέρει, ακόμη και αν η Χαμάς δεν συμφωνήσει.
18. Το Ισραήλ συμφωνεί να μην πραγματοποιήσει μελλοντικά πλήγματα στο Κατάρ. Οι ΗΠΑ και η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζουν τον σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο της Ντόχα στη σύγκρουση της Γάζας.
19. Θα θεσπιστεί μια διαδικασία για την αποριζοσπαστικοποίηση του πληθυσμού. Αυτό θα περιλαμβάνει έναν διαθρησκευτικό διάλογο με στόχο την αλλαγή νοοτροπίας και αφηγήσεων στο Ισραήλ και τη Γάζα.
20. Όταν προχωρήσει η ανασυγκρότηση της Γάζας και εφαρμοστεί το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Παλαιστινιακής Αρχής, ενδέχεται να δημιουργηθούν οι συνθήκες για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση, η οποία αναγνωρίζεται ως η προσδοκία του παλαιστινιακού λαού.
Η ρήτρα δεν παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με το παλαιστινιακό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και δεν είναι οριστική ως προς το πότε μπορεί να δημιουργηθεί η πορεία προς την κρατική υπόσταση.
21. Οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν διάλογο μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων για να συμφωνήσουν σε έναν πολιτικό ορίζοντα ειρηνικής συνύπαρξης.