Στη Λευκωσία έχει επιστρέψει κατ’ ουσίαν η Αθήνα το μπαλάκι σχετικά με το συγχρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου που βρίσκεται προσώρας στον πάγο. Δύο είναι τα προαπαιτούμενα που προτάσσει πλέον η Αθήνα για τη συνέχιση του επιχειρησιακού σκέλους του έργου: πρώτον, το γεγονός πως, ανεξάρτητα από την εξέλιξη του έργου, οι σχέσεις Αθήνας – Λευκωσίας παραμένουν αδιατάρακτες και δεύτερον, η εκτίμηση πως ο GSI θα προχωρήσει εφόσον λυθούν οι διάφορες οικονομοτεχνικές εκκρεμότητες.
Το στίγμα της ελληνικής πλευράς έδωσε χθες ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου (Open), ο οποίος, δείχνοντας προς την κυπριακή πλευρά, υπογράμμισε πως «για να προχωρήσει το έργο πρέπει να σταματήσουν οι επιφυλάξεις για τη βιωσιμότητά του», οι οποίες έχουν κυρίως διατυπωθεί από τον υπουργό Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Μάκη Κεραυνό. Επ’ αυτού, ο Παπασταύρου τόνισε επιπλέον πως «δεν μπορεί να αμφισβητείται εκ των υστέρων μια συμφωνία που έχουν υπογράψει Ελλάδα, Κύπρος και ΕΕ», και η οποία αφορά έργο στρατηγικής σημασίας για το οποίο η ΕΕ έχει επενδύσει ήδη 657 εκατομμύρια.
Από την Αθήνα δεν έμειναν αναπάντητες ούτε οι προχθεσινές αναφορές του κύπριου προέδρου, Νίκου Χριστοδουλίδη, περί «εκβιασμού» από τον ΑΔΜΗΕ, με τον Παπασταύρου να επισημαίνει πως «το 51% του ΑΔΜΗΕ ανήκει στο ελληνικό Δημόσιο» και πως «η Ελλάδα δεν εκβιάζει, μιλάει μόνο θεσμικά». Για το θέμα τοποθετήθηκε χθες και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, επαναβεβαιώνοντας, μεταξύ άλλων, την απόλυτη συμπόρευση και ταύτιση ως προς τη διεκδίκηση των κοινών συμφερόντων Ελλάδας – Κύπρου. Κληθείς να σχολιάσει το θέμα o υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σημείωσε (ρ/σ Σκάι) πως το επιχειρησιακό σκέλος του έργου θα προχωρήσει όταν αρθούν οι υφιστάμενες εκκρεμότητες και υπάρξει μία ενιαία στάση. «Η σχέση Ελλάδας – Κύπρου θα παραμείνει αδερφική», υπογράμμισε, επισημαίνοντας πως «κανένα έργο όσο σημαντικό και αν είναι δεν είναι σε θέση να προκαλέσει ρήξη ή ουσιαστική διαφωνία» μεταξύ των δύο χωρών. Η Αθήνα, όπως ανέφερε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, «στηρίζει χωρίς αστερίσκους το έργο και αναμένει το ίδιο να πράξει και η Λευκωσία».
Από την πλευρά του, ο κύπριος πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, κινήθηκε χθες σε χαμηλούς τόνους. «Φυσικά θα γίνει το καλώδιο και φυσικά προς αυτήν την κατεύθυνση εργαζόμαστε. Η επιθυμία της Κυπριακής Δημοκρατίας και η επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης – και μεταφέρω και τη συζήτησή μου με τον έλληνα Πρωθυπουργό – είναι να γίνει αυτή η ηλεκτρική διασύνδεση», δήλωσε (huffingtonpost.gr). Εξηγώντας δε, την προχθεσινή σκληρή αντίδρασή του (περί «εκβιασμού» από τον ΑΔΜΗΕ), ο ίδιος είπε ότι αυτή υπήρξε «γιατί έγιναν κάποιες ενέργειες που ξέφευγαν του πλαισίου της συναντίληψης που είχαμε με τον έλληνα Πρωθυπουργό» στη Νέα Υόρκη και την Κοπεγχάγη. «Δεν υπάρχει καμία κρίση», πρόσθεσε, κάνοντας λόγο για «κάποιες τεχνοκρατικές διαφορές σε σχέση με το έργο, ένα έργο στρατηγικής σημασίας».
«Τα 25 εκατ. έχουν προβλεφθεί»
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι τα 25 εκατ. ευρώ που πρέπει να καταβάλει η Κύπρος έχουν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό για το 2026 και άλλα 25 εκατ. ευρώ θα προβλεφθούν για το επόμενο έτος, ως συμβατική υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Είναι 25 και 25, δηλαδή. Είναι 25 για πέντε χρόνια με σύνολο 125 εκατομμύρια», είπε χαρακτηριστικά. Οι τεχνικές λεπτομέρειες θα επιλυθούν από τις ανεξάρτητες Αρχές, σημείωσε, διαβεβαιώνοντας ότι οι σχέσεις του με τον έλληνα Πρωθυπουργό «είναι οι ισχυρότερες που υπήρξαν ποτέ και αυτό το αποδείξαμε». Ερωτηθείς αν είναι η στάση των Τούρκων που εμποδίζει το πλοίο να πλησιάσει, ανέφερε: «Δεν θεωρώ ότι οποιοσδήποτε και ειδικότερα οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου θα δεχθούμε με οποιονδήποτε τρόπο τις παράλογες αμφισβητήσεις από πλευράς της Τουρκίας που εκφεύγουν του Διεθνούς Δικαίου». Κατέληξε δε ότι το έργο, η υλοποίηση και η βιωσιμότητά του, «εξαρτάται και από το πόσο γρήγορα κινούμαστε» λόγω και του κόστους το οποίο αυξάνεται.