Ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός, Anthony Albanese και η αρχηγός της αντιπολίτευσης, Sussan Ley, συνεχάρησαν τον καθηγητή του University of Melbourne, Richard Robson για το Νόμπελ Χημείας το οποίο κέρδισε, από κοινού με τους Susumu Kitagawa και Omar M. Yaghi, για την «ανάπτυξη μεταλλο-οργανικών πλαισίων».
«Όπως το καταλαβαίνω, αυτή η έρευνα φέρνει στην ύπαρξη μια εντελώς νέας κατηγορία στερεών υλικών», επισήμανε ο κ. Albanese από το βήμα του Κοινοβουλίου.
«Η φύση της εργασίας του καθηγητή Robson είναι σε επίπεδο μορίων, αλλά η κλίμακα της σημασίας της είναι απολύτως τεράστια».
Από την πλευρά της, η κα Ley, τόνισε ότι «μια μακρά καριέρα γεμάτη περιέργεια, ανακαλύψεις και προσπάθειες αναγνωρίζεται δικαίως στη διεθνή σκηνή».
Το University of Melbourne σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι καθηγητής Robson, ο καθηγητής Susumu Kitagawa από το Kyoto University και ο καθηγητής Omar M. Yaghi από το University of California αναγνωρίστηκαν από τη Royal Swedish Academy of Sciences για την ανάπτυξη των «metal-organic frameworks (MOFs)»:
Τα μεταλλο-οργανικά πλαισία αποτελούν μια νέα κατηγορία στερεών που αναπτύσσονται για χρήση σε συσκευές αποθήκευσης αερίων και ενέργειας, σε καταλυτικούς αντιδραστήρες και σε άλλα προϊόντα με δυνητικά επαναστατικές εφαρμογές.
«Είναι μεγάλη τιμή και χαρά», δήλωσε ο καθηγητής Robson.
«Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε οργανικές μονάδες με συγκεκριμένες γεωμετρικές και χημικές ιδιότητες, σχεδιασμένες να αλληλεπιδρούν με άπειρες δομές στοχευμένης συνδεσιμότητας και γεωμετρίας».
«Στα πρώτα χρόνια εργαζόμουν μόνος μου, αλλά μόνο όταν άρχισα να συνεργάζομαι με ανθρώπους όπως ο Bernard Hoskins και ο Brendan Abrahams, το όλο εγχείρημα έγινε βιώσιμο».
Η αντιπρύτανης του University of Melbourne, καθηγήτρια Emma Johnston AO, συνεχάρη τον καθηγητή Robson για το Βραβείο Νόμπελ, την ύψιστη αναγνώριση για τα επιτεύγματά του.
«Αυτή είναι η μορφή της έρευνας ‘blue-sky’ (που οι εφαρμογές της στον πραγματικό κόσμο δεν είναι άμεσα ορατές) που δεν έχουν πολλοί την ευκαιρία να εξερευνήσουν, και ακόμη λιγότεροι να επιτύχουν τα είδη των ανακαλύψεων που πέτυχε ο καθηγητής Robson», είπε.
«Η Αυστραλία πρέπει να αναγνωρίσει ότι αυτού του είδους η μακροπρόθεσμη, θεμελιώδης μελέτη είναι εκείνη που μας επιτρέπει να μετατρέπουμε την έρευνα σε προϊόντα, όπως την ικανότητα να αποθηκεύουμε και να μεταφέρουμε υδρογόνο με ασφάλεια».
«Όσο συνεχίζουμε να αναζητούμε λύσεις για τις μεγαλύτερες προκλήσεις του κόσμου, η θεμελιώδης έρευνα είναι απαραίτητη. Υπάρχουν ακόμη σοβαρά επιστημονικά και τεχνολογικά εμπόδια να ξεπεραστούν. Αν πρόκειται να τα λύσουμε, θα είναι βασιζόμενοι στα θεμέλια της μακροπρόθεσμης θεμελιώδους έρευνας που καθιστούν δυνατά τα πανεπιστήμια».
«Αυτή είναι μια παρακαταθήκη για τον καθηγητή Robson και άλλους που εμπνέονται και παρακινούνται από μια βαθιά περιέργεια για το πώς λειτουργεί ο κόσμος, καθώς και για τα ιδρύματα που υποστηρίζουν και επιτρέπουν τη μακροπρόθεσμη θεμελιώδη έρευνα προς όφελος της κοινωνίας».
Ο καθηγητής Robson διδάσκει και κάνει έρευνα στο University of Melbourne από το 1966.
Δημιούργησε τα πρώτα metal-organic frameworks στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και έκτοτε συνεχίζει να διερευνά διαφορετικές μορφές αυτών των δομών.
Μεταξύ πολλών διακρίσεων, εξελέγη Fellow της Royal Society το 2022 και το 2024 δημιουργήθηκε στο University of Melbourne Έδρα με το όνομά του.
Ο αντιπρύτανης Έρευνας του University of Melbourne, καθηγητής Mark Cassidy, δήλωσε ότι η αυστραλιανή ερευνητική κοινότητα είναι ενθουσισμένη για τον καθηγητή Robson και για την αναγνώριση που φέρνει αυτό το βραβείο στην έρευνα που διεξάγεται στη χώρα.
«Είναι ένας ταπεινός άνθρωπος που κατέκτησε αυτήν την τιμή απλώς κάνοντας αυτό που αγαπά – πηγαίνοντας στο εργαστήριο κάθε μέρα, μιλώντας με φοιτητές, κάνοντας ‘μεγάλες σκέψεις Χημείας’ επί δεκαετίες και πραγματοποιώντας πειράματα».
«Είναι ένα πολύτιμο μέλος της Σχολής Χημείας μας για σχεδόν 60 χρόνια και έχει συνεργαστεί και εμπνεύσει αμέτρητους ακαδημαϊκούς και φοιτητές με τη σοφία του και την υπέροχη ιστορία του για το πώς δημιούργησε τα πρώτα παραδείγματα αυτού που σήμερα είναι γνωστό ως ‘metal-organic frameworks’».
«Αυτό το Βραβείο θα προκαλέσει αναμφίβολα έναν καταιγισμό περαιτέρω ερευνών για την ανάπτυξη των MOFs σε προϊόντα που θα μπορούσαν να αποδειχθούν κρίσιμα για την επανάσταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
«Αυτή είναι μια υπέροχη ημέρα για τον καθηγητή Robson και την αυστραλιανή επιστήμη».
Το ανακοινωθέν επισήμανε ότι άλλοι κάτοχοι Βραβείου Νόμπελ από το University of Melbourne περιλαμβάνουν την Elizabeth Blackburn (Φυσιολογία ή Ιατρική, 2009), τον Sir James Mirrlees (Οικονομικές Επιστήμες, 1996), τον Sir John Eccles (Φυσιολογία ή Ιατρική, 1963), τον Sir Frank Macfarlane Burnet (Φυσιολογία ή Ιατρική, 1960) και τον Peter Doherty (Φυσιολογία ή Ιατρική, 1996).
Ακόμα, ο Tilman Ruff ήταν ένας από τους ιδρυτές της ICAN, της International Campaign to Abolish Nuclear Weapons, η οποία τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 2017.
Επιπλέον, ο πρώην ακαδημαϊκός του University of Melbourne James A. Robinson τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών το 2024.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ για τη Χημεία, Heiner Linke, ανέφερε ότι οι Richard Robson, Susumu Kitagawa και Omar M. Yaghi κέρδισαν το βραβείο φέτος, καθώς «βρήκαν τρόπους για να δημιουργήσουν υλικά, εντελώς πρωτότυπα υλικά, με μεγάλες κοιλότητες στο εσωτερικό τους, που μπορούν να θεωρηθούν σχεδόν σαν δωμάτια σε ένα ξενοδοχείο, έτσι ώστε μόρια-επισκέπτες να μπορούν να εισέρχονται και επίσης να εξέρχονται ξανά από το ίδιο υλικό».
«Μια μικρή ποσότητα ενός τέτοιου υλικού μπορεί να είναι σχεδόν σαν την τσάντα της Ερμιόνης στον Χάρι Πότερ. Μπορεί να αποθηκεύσει τεράστιες ποσότητες αερίου σε ένα μικροσκοπικό όγκο».
«Εργάστηκαν για να δημιουργήσουν μοριακές κατασκευές με μεγάλους χώρους, μέσω των οποίων μπορούν να ρέουν αέρια και άλλα χημικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να συλλέγουν νερό από τον αέρα της ερήμου, να δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα και να αποθηκεύουν τοξικά αέρια».
«Μέσω της ανάπτυξης μεταλλο-οργανικών πλαισίων, τα πρόσωπα που βραβεύονται παρείχαν στους χημικούς νέες ευκαιρίες για την επίλυση κάποιων από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε».
Το Βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατ. σουηδικών κορωνών (1,2 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ, σχεδόν 2 εκατ. δολαρίων Αυστραλίας).
Τα Βραβεία Νόμπελ θεσπίστηκαν με τη διαθήκη του Σουηδού εφευρέτη και επιχειρηματία Άλφρεντ Νόμπελ.
Απονέμονται κάθε χρόνο από το 1901, αναγνωρίζοντας την εξαιρετική συνεισφορά στην επιστήμη, τη λογοτεχνία και την ειρήνη, με τη διαδικασία απονομής τους να διακόπτεται κυρίως κατά τη διάρκεια των Παγκοσμίων Πολέμων.
Από το 1901 έως το 2024, 116 Βραβεία Νόμπελ απονεμήθηκαν στη Χημεία. Οκτώ από τους 197 νικητές στη χημεία ήταν γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της Μαρί Κιουρί το 1911.
Το περσινό Βραβείο στη Χημεία μοιράστηκε μεταξύ του David Baker, βιοχημικού στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στις Ηνωμένες Πολιτείες, του -ελληνοκυπριακής καταγωγής- Demis Hassabis και του John Jumper από το Google DeepMind, τη μονάδα τεχνητής νοημοσύνης (AI) του τεχνολογικού γίγαντα.
Αξίζει να αναφερθεί τέλος ότι ο Omar M. Yaghi, έχει αμερικανική υπηκοότητα και είναι γεννημένος στην Ιορδανία από φτωχή οικογένεια Παλαιστινίων προσφύγων.
Ο ίδιος ξύμνησε τη «δύναμη» της επιστήμης στη μείωση των ανισοτήτων επιμένοντας στην ανάγκη υποστήριξης της έρευνας.
«Δεν μπορούμε να επιλύουμε τα προβλήματα της κοινωνίας χωρίς την επιστήμη» και «χωρίς χρηματοδότηση, δεν μπορείτε να κάνετε επιστήμη», δήλωσε.
«Μεγάλωσα σε ένα πολύ φτωχό σπίτι, ξέρετε, ήμασταν καμιά δεκαριά σε ένα δωματιάκι που το μοιραζόμασταν με τα ζώα που εκτρέφαμε».
Το δωματιάκι δεν είχε ούτε ηλεκτρικό ρεύμα ούτε πόσιμο νερό. Η μητέρα του δεν ήξερε ούτε να διαβάζει ούτε να γράφει.
Μεγάλωσε στο Αμάν, όπου γεννήθηκε το 1965, πριν μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες για τις σπουδές του σε ηλικία 15 ετών, κατόπιν συμβουλών του αυστηρού πατέρα του.
Ήταν 10 ετών όταν ανακάλυψε για πρώτη φορά τη Χημεία.
Τρύπωσε τότε στη βιβλιοθήκη του σχολείου του, η οποία ήταν κλειδωμένη πάντα, και επέλεξε τυχαία ένα βιβλίο από ένα ράφι.
Ανοίγοντάς το, τα μάτια του εντυπωσιάζονται από εικόνες ακατανόητες αλλά συναρπαστικές: Ήταν η πρώτη του συνάντηση με τις μοριακές δομές.
«Είναι μια μοναδική πορεία και η επιστήμη μάς επιτρέπει να την ολοκληρώσουμε. Θέλω να πω, η επιστήμη είναι η πιο μεγάλη δύναμη» στην υπηρεσία των ίσων ευκαιριών, τόνισε ο ίδιος
«Η επιστήμη είναι ναυαρχίδα της χώρας μας. Επομένως, δεν μπορούμε να την παρατήσουμε».
«Οι ευφυείς, ταλαντούχοι και ικανοί άνθρωποι υπάρχουν παντού. Θα πρέπει πράγματι να επικεντρωθούμε στην απελευθέρωση του δυναμικού τους, προσφέροντάς τους ευκαιρίες».
The post Συγχαρητήρια Albanese και Ley στον Richard Robson για το Νόμπελ Χημείας appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.