Οι Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ολοκλήρωση της συμφωνίας, η οποία είχε βαλτώσει. Πώς η εμπλοκή τους βοήθησε να ξεπεραστούν τα εμπόδια
Σύμφωνα με τρεις πηγές κοντά στις διπλωματικές προσπάθειες και έναν αξιωματούχο της κυβέρνησης, τους οποίους επικαλείται το Politico, οι συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς παρουσίαζαν στασιμότητα αυτή την εβδομάδα, μέχρι που παρενέβησαν οι Αμερικανοί απεσταλμένοι Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, επιβάλλοντας βασικούς συμβιβασμούς.
Κατά τις πρώτες ημέρες, «η πρόοδος ήταν εξαιρετικά αργή», δήλωσε ένα από τα άτομα που γνωρίζουν τις συνομιλίες, οι οποίες ξεκίνησαν τη Δευτέρα. «Δεν υπήρχε καμία διάθεση για υποχώρηση σε βασικά ζητήματα». Τα σημεία υπό συζήτηση ήταν, σύμφωνα με πηγή υπό το καθεστώς της ανωνυμίας:
Πού θα αποσυρθούν τα ισραηλινά στρατεύματα,
- Τον τρόπο απελευθέρωσης των ομήρων και ανταλλαγής κρατουμένων
- Πώς θα εισέλθει ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας
- Ποιοι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν από το Ισραήλ
Ακολούθως, την Τετάρτη κατέφτασαν στην Αίγυπτο ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ, μαζί με τον πρωθυπουργό του Κατάρ, Αλ Θάνι, οι οποίοι παρουσίασαν μια σειρά από όρους και πίεσαν και τις δύο πλευρές να τους αποδεχθούν άμεσα.
Η ταχύτητα με την οποία διαμορφώθηκε η συμφωνία μετά την άμεση εμπλοκή των Γουίτκοφ και Κούσνερ αποκαλύπτει την έντονη πίεση που ένιωθαν όλες οι πλευρές για να καταλήξουν σε συμφωνία, μετά από εβδομάδες δηλώσεων του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι η συμφωνία ήταν «πολύ κοντά».
Αυτό φανερώνει πόσο έχει αλλάξει η στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στη σύγκρουση, υιοθετώντας πλέον μια πιο επιθετική τακτική πίεσης προς όλες τις πλευρές, κάτι που ξεκίνησε με τη συνάντηση του Τραμπ με τον Νετανιάχου την προηγούμενη εβδομάδα, κατά την οποία τον προέτρεψε να ζητήσει συγγνώμη από το Κατάρ για το χτύπημα εναντίον διαπραγματευτών της Χαμάς στην Ντόχα.
Σύμφωνα με άλλο άτομο που έχει γνώση των συνομιλιών, στους όρους που έθεσε η αμερικανική κυβέρνηση περιλαμβανόταν και η απαίτηση να αρχίσει η αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων πριν από οποιαδήποτε απελευθέρωση ομήρων. Όπως αναφέρεται, αυτό ήταν μόνο ένα από τα πολλά αμοιβαία ανταλλάγματα που βοήθησαν να «κλειδώσει» η συμφωνία.
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν μέχρι το βράδυ, αλλά η συμφωνία άρχισε να παίρνει μορφή. Ήταν περίπου 2:30 τα ξημερώματα της Πέμπτης στην Αίγυπτο όταν ο Ντόναλντ Τραμπ είχε μια τελευταία συνεννόηση με τους διαπραγματευτές του, πριν δημοσιεύσει στο Truth Social το μήνυμα που ανακοίνωνε το τέλος της σύγκρουσης, σύμφωνα με ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους που ενημέρωσαν τους δημοσιογράφους.
Οι συνομιλητές της Χαμάς
Αν και οι Γουίτκοφ και Κούσνερ συνέβαλαν καθοριστικά στην οριστικοποίηση της συμφωνίας, και άλλοι παράγοντες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, όπως αξιωματούχοι από την Αίγυπτο και την Τουρκία, των οποίων η ισχυρή επιρροή στη Χαμάς αποδείχθηκε κρίσιμη για να ξεπεραστούν τα τελευταία εμπόδια. Είναι επίσης πιθανό ότι αρκετοί από τους συμμετέχοντες ανέμεναν την άφιξη των Αμερικανών εκπροσώπων για να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις.
Ωστόσο, η ραγδαία πρόοδος που σημειώθηκε το βράδυ της Τετάρτης εξέπληξε πολλούς από τους αξιωματούχους που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, καθώς θεωρούσαν ότι οι συζητήσεις θα μπορούσαν να συνεχιστούν μέχρι το Σαββατοκύριακο, σύμφωνα με δύο άτομα που έχουν γνώση των εξελίξεων.
«Περιμέναμε ότι θα χρειάζονταν ακόμη πέντε μέρες» δήλωσε το πρώτο άτομο με γνώση των διαπραγματεύσεων.
Σαρμ Ελ Σέιχ – Κάιρο – Ιερουσαλήμ
Οι όροι που καθόρισαν οι Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, εφόσον όλα κυλήσουν σύμφωνα με το σχέδιο, θα οδηγήσουν στην απελευθέρωση των τελευταίων Ισραηλινών ομήρων και εκατοντάδων Παλαιστίνιων κρατουμένων, στην αρχική αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων και στην ενίσχυση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Λωρίδα της Γάζας. Αυτά τα βήματα στοχεύουν στην εκτόνωση μιας διετίας πολέμου που έχει καταστρέψει την περιοχή και έχει κοστίσει χιλιάδες ζωές.
Ωστόσο, πολλά θα μπορούσαν να καταρρεύσουν μέσα στις επόμενες ημέρες, και η κυβέρνηση Τραμπ κινείται ταυτόχρονα σε πολλαπλά μέτωπα για να αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Από τις συνομιλίες στο Σαρμ Ελ Σέιχ, οι Κούσνερ και Γουίτκοφ πέταξαν στο Κάιρο για να ενημερώσουν τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι, για το σχέδιο και να τονίσουν ότι θα χρειαστούν τη βοήθειά του για την υλοποίησή του. Από εκεί, ταξίδεψαν στην Ιερουσαλήμ για να δώσουν το εναρκτήριο σήμα στην εύθραυστη πρώτη φάση της εφαρμογής.
Ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ συναντήθηκαν με το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο για περίπου μία ώρα το βράδυ της Πέμπτης, εξηγώντας τα πλεονεκτήματα της συμφωνίας και γιατί η κυβέρνηση Τραμπ τη στηρίζει, όπως δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων. Το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ ενέκρινε τη συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων λίγες ώρες αργότερα.
Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω τις διαπραγματεύσεις πέρα από τις πληροφορίες που δόθηκαν στην επίσημη ενημέρωση.
Η αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων αναμένεται να ξεκινήσει εντός 24 ωρών από την έγκριση της συμφωνίας από το υπουργικό συμβούλιο. Στη συνέχεια, η Χαμάς θα απελευθερώσει τους υπόλοιπους Ισραηλινούς ομήρους, 20 άτομα που πιστεύεται ότι είναι ζωντανά και τις σορούς 28 που πέθαναν κατά την αιχμαλωσία τους. Το Ισραήλ έχει συμφωνήσει να απελευθερώσει εκατοντάδες Παλαιστίνιους κρατούμενους, ενώ η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Λωρίδα της Γάζας θα αυξηθεί σημαντικά.
Ο Τραμπ στην Κνεσέτ
Ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να επισκεφθεί το Ισραήλ την Κυριακή, όπου θα απευθύνει ομιλία στην Κνεσέτ, θα συναντηθεί με οικογένειες ομήρων και θα παρακολουθήσει την απελευθέρωση κάποιων από τους αιχμαλώτους που παραμένουν στη Γάζα, σύμφωνα με Ισραηλινό και Αμερικανό αξιωματούχο. Ωστόσο, τα σχέδια αυτά παραμένουν ρευστά.
Ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ θα παραμείνουν στο Ισραήλ το Σαββατοκύριακο για να διασφαλίσουν ότι η πρώτη φάση της συμφωνίας θα εφαρμοστεί ομαλά.
«Υπάρχουν ακόμη πολλοί τρόποι, με τους οποίους αυτό μπορεί να πάει στραβά, οπότε παρακολουθούμε στενά κάθε λεπτομέρεια, για να βεβαιωθούμε ότι όλοι τηρούν τις δεσμεύσεις τους και ότι τυχόν παρεξηγήσεις επιλύονται άμεσα», δήλωσε ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
Αν η συμφωνία ολοκληρωθεί πλήρως, η απελευθέρωση όλων των εναπομεινάντων ομήρων θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο στον διετή πόλεμο, δημιουργώντας νέο περιθώριο πολιτικής και διπλωματικής κινητικότητας για τις ΗΠΑ, τους Άραβες εταίρους τους και το Ισραήλ.
Ωστόσο, πρόκειται μόνο για την πρώτη φάση του σχεδίου 20 σημείων και παραμένουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα, όπως αν η Χαμάς θα αφοπλιστεί ή ποιος θα διοικήσει τη Γάζα μετά το τέλος του πολέμου.
Ο Ρόμπερτ Γκρίνγουεϊ, πρώην ανώτερος διευθυντής για τη Μέση Ανατολή στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ και νυν συνεργάτης του Heritage Foundation, δήλωσε: «Οι δύσκολες μέρες είναι αυτές που ακολουθούν τη Δευτέρα», αναφερόμενος στην ημέρα κατά την οποία, σύμφωνα με τον Τραμπ, η Χαμάς θα ξεκινήσει την απελευθέρωση των ομήρων. Ο Γκρίνγουεϊ είχε συνεργαστεί στενά με τον Κούσνερ στις Συμφωνίες του Αβραάμ, που οδήγησαν σε εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ με αρκετά αραβικά κράτη.
Κέντρο Διοίκησης και Ελέγχου
Επιπλέον, περίπου 200 Αμερικανοί στρατιώτες έχουν αρχίσει να φτάνουν στο Ισραήλ για να συγκροτήσουν κοινή ομάδα εργασίας που θα βοηθήσει στην παρακολούθηση της εκεχειρίας, καθώς και στον συντονισμό και την υλικοτεχνική υποστήριξη, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο Άμυνας. Η ανάπτυξη των δυνάμεων αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους που ενημέρωσαν τους δημοσιογράφους, στρατιωτικοί από την Αίγυπτο, το Κατάρ, την Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναμένεται να συμμετάσχουν στην αποστολή. Ο ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος ξεκαθάρισε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις δεν θα εισέλθουν στη Γάζα, και ότι το Σαββατοκύριακο θα διεξαχθούν διαπραγματεύσεις για να αποφασιστεί πού ακριβώς θα τοποθετηθούν.
Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων:
- Αραβικά κράτη δεσμεύτηκαν προς το Ισραήλ ότι θα στηρίξουν την απενεργοποίηση του οπλισμού της Χαμάς
- Οι ΗΠΑ εγγυήθηκαν προς τη Χαμάς ότι, εφόσον απελευθερώσει όλους τους ομήρους, το Ισραήλ δεν θα επανεκκινήσει τον πόλεμο
- Μετά την ανταλλαγή ομήρων και κρατουμένων, οι ΗΠΑ σκοπεύουν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τα πιο δύσκολα ζητήματα, όπως τον αφοπλισμό της Χαμάς, τη δημιουργία μιας τεχνοκρατικής κυβέρνησης στη Γάζα και την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού.
Η ομάδα της CENTCOM σχεδιάζει να συνεργαστεί με τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) για να ξεκινήσει η διαδικασία συγκρότησης μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης, στην οποία θα συμμετέχουν αραβικές και άλλες δυνάμεις, με τελικό στόχο να αντικατασταθεί ο ρόλος των IDF σε τμήματα της Γάζας.
Αν και οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι έχουν λάβει δεσμεύσεις από μουσουλμανικές και αραβικές χώρες για συμμετοχή σε αυτή τη δύναμη, η συγκρότησή της στην πράξη θα είναι εξαιρετικά δύσκολη.
Όπως δήλωσε ένας Ισραηλινός αξιωματούχος, υπό την προϋπόθεση ανωνυμίας λόγω της ρευστότητας των σχεδίων «όσο ο Τραμπ βρίσκεται εδώ στο έδαφος, η ελπίδα για την απελευθέρωση των ζωντανών ομήρων θα ενταθεί».
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η συγκυρία της επίσκεψης Τραμπ, που συμπίπτει με τη συμπλήρωση δύο ετών από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου (σύμφωνα με το εβραϊκό ημερολόγιο), είναι «εξαιρετικά σημαντική για την ισραηλινή ψυχολογία».
Πηγή: skai.gr
Το άρθρο Το παρασκήνιο της συμφωνίας για τη Γάζα: Πώς έπεισε τις δύο πλευρές το δίδυμο Γουίτκοφ – Κούσνερ εμφανίστηκε πρώτα στο Cyprus Times.