Η Αττική έχει πάψει να είναι απλώς μία από τις 13 περιφέρειες της χώρας. Είναι μια ανοιχτή μηχανή που δεν σβήνει ποτέ: Οικοδομές, συνεργεία, ΔΕΚΟ, πάρτι, καβγάδες, μηχανάκια με πειραγμένες εξατμίσεις – όλα λειτουργούν σχεδόν χωρίς παύση.
Η έννοια της «κοινής ησυχίας» μοιάζει ξεχασμένη πολυτέλεια.
Η ηχορύπανση έχει μετατραπεί σε σιωπηλή επιδημία που διαβρώνει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, προκαλώντας αϋπνία, άγχος, υπέρταση και εκνευρισμό. Παρ’ όλα αυτά, το πρόβλημα περνά αθέατο από τη δημόσια συζήτηση, σαν ο ήχος να μην είναι ρύπος.
Ο δρόμος ως πεδίο μάχης
Μια διαδρομή από τη Γλυφάδα ως την Κηφισιά αρκεί για να αντιληφθεί κανείς την πραγματικότητα. Ενα μόνο μηχανάκι με πειραγμένη εξάτμιση αρκεί για να ταράξει τον ύπνο μιας ολόκληρης γειτονιάς.
Η Τροχαία, υποστελεχωμένη εδώ και χρόνια, δίνει έναν άνισο αγώνα μέσα σε ένα Λεκανοπέδιο όπου κατοικεί πάνω από το μισό του ελληνικού πληθυσμού. Οι υποδομές είναι πεπαλαιωμένες και αδύναμες να αντέξουν τον όγκο των οχημάτων, ενώ οι έλεγχοι μοιάζουν σταγόνα στον ωκεανό.
Μια πόλη χωρίς ανάσα
Στο μεταξύ, οι υπόλοιποι ήχοι της πόλης δημιουργούν ένα μόνιμο ηχητικό χάος: κορναρίσματα, οικοδομές, μουσικές ως τα ξημερώματα. Ο δημόσιος χώρος έχει παραδοθεί σε μια άναρχη ηχητική καταιγίδα. Η επιστήμη έχει προειδοποιήσει: η υπερβολική έκθεση στον θόρυβο συνδέεται με καρδιαγγειακά νοσήματα, στρες, μαθησιακές δυσκολίες και απώλεια συγκέντρωσης. Μια κοινωνία που ζει διαρκώς σε ένταση χάνει σταδιακά την ψυχραιμία και την ισορροπία της.
Κυκλοφοριακό και υποδομές σε κρίση
Ταυτόχρονα, η Αττική βιώνει μια γενικότερη αστική κατάρρευση. Ο πληθυσμός αυξάνεται, οι πολυκατοικίες ξεφυτρώνουν παντού, τα αυτοκίνητα πολλαπλασιάζονται, ενώ οι χώροι στάθμευσης λιγοστεύουν.
Οι δήμοι δέχονται παράπονα, αλλά χωρίς πόρους και τεχνικά μέσα μπορούν να κάνουν ελάχιστα. Οι δρόμοι στενεύουν, τα φανάρια δυσλειτουργούν, και τα διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα επιδεινώνουν την κατάσταση. Το αποτέλεσμα είναι μια καθημερινή κόλαση μετακίνησης, με πεζοδρόμια κατεστραμμένα και ανθρώπους που δεν μπορούν να κινηθούν με ασφάλεια.
Δήμοι υπό πίεση, πολίτες στα όριά τους
Η πίεση στους δήμους και στους κατοίκους είναι τεράστια. Οι εργαζόμενοι καθαριότητας δίνουν μάχη για να κρατήσουν την πόλη στοιχειωδώς καθαρή, τα σχολεία και οι παιδικοί σταθμοί δεν επαρκούν, οι χώροι πρασίνου μειώνονται.
Η ατμόσφαιρα είναι πια βαριά – και όχι μόνο από τα καυσαέρια. Παρά ταύτα, η συζήτηση για το πώς θα γίνει η πόλη πιο ανθρώπινη σχεδόν απουσιάζει. Κανένα σοβαρό σχέδιο, μόνο ευχολόγια και μακέτες.
Το πολιτισμικό έλλειμμα
Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι μόνο τεχνικό· είναι πολιτισμικό. Εχουμε συνηθίσει να θεωρούμε τον θόρυβο φυσιολογικό, την παραβίαση των κανόνων δικαίωμα, και την ενόχληση των άλλων ασήμαντη λεπτομέρεια.
Οι λίγοι ταράζουν τις ζωές των πολλών, βαφτίζοντας την ανευθυνότητα «ελευθερία». Χρειάζονται όρια, έλεγχος, εφαρμογή των νόμων. Η ηχορύπανση είναι μορφή βίας – αόρατη αλλά καθημερινή, που υπονομεύει τη σωματική και ψυχική μας υγεία.
Το μέλλον που ασφυκτιά
Αν δεν αλλάξει πορεία, η Αττική κινδυνεύει να πάψει να είναι βιώσιμη. Η ασφυκτική πίεση στις υποδομές, η υπερπυκνή δόμηση, η κυκλοφοριακή παράλυση και η αδιαφορία για τη δημόσια ησυχία θα τη μετατρέψουν σε μια περιοχή που ζει χωρίς να αναπνέει. Η λύση δεν είναι η παραίτηση, αλλά η επαναδιεκδίκηση του αυτονόητου: του δικαιώματος στην ηρεμία.
Γιατί αν μια κοινωνία χάσει τη γαλήνη της, έχει ήδη χάσει κάτι βαθύτερο – την ψυχική της υγεία και την ανθρωπιά της.