Η ποίηση εκφράζει συχνά τις ιστορίες μας. Η ανακτητική ποίηση μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως μια αντι-μορφή ιστοριογραφίας. Για όσους ζουν στη διασπορά, η ποίηση ανασύρει «χαμένους κόσμους» που περικλείουν κοινές εμπειρίες, οι οποίες έχουν θαμπώσει ή και θαφτεί ολοκληρωτικά κάτω από τις κανονιστικές αφηγήσεις του παρελθόντος. Η αλληλεπίδραση μεταξύ ποίησης και διασπορικής έκφρασης προσφέρει μια είσοδο σε πολλαπλές ιστορίες. Με αυτή την έννοια, η ποίηση που αναδύεται από τη διασπορά παρέχει μια αίσθηση του ανήκειν σε περισσότερες από μία ιστορίες, σε περισσότερους από έναν χρόνους και τόπους. Πράγματι, η ποίηση, όπως την υπογράφουν οι Ελληνοαυστραλοί βραβευμένοι με το Βραβείο Patrick White, Δημήτρης Τσαλουμάς (1994), Αντιγόνη Κεφάλα (2022) και Π. O (2024), χαρίζει σε όσους ζουν στη διασπορά την άδεια να εκφράζουν το ανήκειν τόσο «εδώ» όσο και «εκεί», τόσο «τώρα» όσο και «τότε».
Η φετινή Αναμνηστική Διάλεξη Τσαλουμά 2025 θα εξετάσει πώς οι ποιητές που γράφουν από τη διασπορά έχουν παλέψει με το πανταχού παρόν βάρος του πόνου και του ξεριζωμού από μια πατρίδα ή κοινότητα, καθώς και με την εμπειρία του να είναι κανείς «ξένος» σε μια νέα. Υπό τη μορφή μιας διαγενεακής συνομιλίας μεταξύ ποιητών, συγγραφέων και μελετητών, η εκδήλωση με τίτλο «Ποίηση, Ιστορία και Διασπορά: Αντηχώντας το Παρελθόν, Ποιώντας από το Παρόν» θα διερευνήσει τους πολυεπίπεδους τρόπους με τους οποίους η ποίηση αποτυπώνει τόσο την έλλειψη όσο και την υπεραφθονία, την απώλεια και τον χωρισμό, ενώ παράλληλα προσφέρει αναζωογονητικές δυνατότητες για περιπέτειες ταυτότητας, επαναφαντασίσεις παραδόσεων και επαναδιαπραγματεύσεις δεσμών.
Ομιλητές: Νίκος Παπαστεργιάδης, Άντζελα Κωστή, Γιώργος Μουρατίδης
Συντονιστής: Αντώνης Πιπερόγλου
Βιογραφικό σημείωμα:
Ο Νίκος Παπαστεργιάδης είναι Επίτιμος Καθηγητής στη Σχολή Πολιτισμού και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης. Υπήρξε Επισκέπτης Καθηγητής στη Σχολή Τέχνης, Σχεδίου και Μέσων του Πανεπιστημίου Nanyang Technological, στη Σιγκαπούρη. Είναι Πρόεδρος της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης στη Σιγκαπούρη και Συμπρόεδρος του Πολιτιστικού Συμβουλίου του Ελληνικού Κέντρου Σύγχρονου Πολιτισμού στη Μελβούρνη. Η τρέχουσα έρευνά του επικεντρώνεται σε δύο έργα: ένα σχετικά με τη φωτογραφία και τη μνήμη, και ένα δεύτερο που αφορά τον μετασχηματισμό των πολιτιστικών περιοχών (arts precincts).
Μεταξύ των δημοσιεύσεών του περιλαμβάνονται τα βιβλία Modernity as Exile (1993), Dialogues in the Diaspora (1998), The Turbulence of Migration (2000), Metaphor and Tension (2004), Spatial Aesthetics: Art, Place and the Everyday (2006), Cosmopolitanism and Culture (2012), Ambient Perspectives (2014), On Art and Friendship (2020), The Museums of the Commons (2020) και The Cosmos in Cosmopolitanism (2023). Το πιο πρόσφατο βιβλίο του, John Berger and Me: A Migrant’s Eye, κυκλοφόρησε το 2024. Είναι επίσης συγγραφέας πολυάριθμων δοκιμίων που έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από δώδεκα γλώσσες και έχουν δημοσιευθεί σε σημαντικούς καταλόγους όπως των Μπιενάλε του Σίδνεϊ, του Λίβερπουλ, της Κωνσταντινούπολης, της Γκουανγκτζού, της Ταϊπέι, της Λυών, της Θεσσαλονίκης, καθώς και στη Documenta 13.
Η Άντζελα Κωστή είναι ποιήτρια και συγγραφέας με υπόβαθρο στην κοινωνική δικαιοσύνη, το δίκαιο και τις κοινοτικές τέχνες. Από το 1994, οι δημιουργικές της εργασίες – συμπεριλαμβανομένων θεατρικών έργων, διηγημάτων και δοκιμίων – έχουν δημοσιευθεί, παρουσιαστεί, βραβευθεί, μεταδοθεί και μεταφραστεί. Είναι συγγραφέας έξι ποιητικών συλλογών. Η πιο πρόσφατη δουλειά της, η ποιητική συλλογή Adversarial Practice, δημοσιεύθηκε στο Cordite Poetry Review και απέσπασε έπαινο στο βραβείο Wesley Michel Wright (2024). Έχει τιμηθεί με Έπαινο Υψηλής Διάκρισης για τη Συνεισφορά της στις Τέχνες και τον Πολιτισμό στα Βραβεία Merri-bek (2021). Είναι γνωστή ως Αγγελική Κωστή στη κυπροελληνική διασπορά. Ζει σε κατειλημμένη γη των Wurundjeri.
Ο Δρ. Γιώργος Μουρατίδης είναι νέος ερευνητής, ποιητής και μεταφραστής. Είναι υπότροφος του Προγράμματος Λογοτεχνικών Σπουδών στη Σχολή Πολιτισμού και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, όπου ερευνά τη λογοτεχνία της Beat Generation και της Αντικουλτούρας. Το 2020 συνίδρυσε το λογοτεχνικό περιοδικό Kalliope X, όπου διετέλεσε διευθυντής και συντάκτης ποίησης. Σήμερα είναι μέλος της Επιτροπής του Melbourne School of Literature (MSL), όπου διδάσκει ποητική τέχνη της Beat Generation. Ανάμεσα στα έργα του περιλαμβάνονται η μετάφραση της ποιητικής συλλογής του Νίκου Νομικού Noted Transparencies (Owl Press, 2016) και η πρώτη του ποιητική συλλογή Angel Frankenstein (Soul Bay, 2018).
Ο Αντώνης Πιπερόγλου είναι Ανώτερος Λέκτορας με αντικείμενο τις Παγκόσμιες Διασπορές των Ελλήνων στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Είναι ειδικός στην ιστορία της μετανάστευσης και έχει δημοσιεύσει εκτενώς σχετικά με την ελληνοαυστραλιανή εμπειρία. Είναι επιμελητής (μαζί με τον Francesco Ricatti) του συλλογικού τόμου Researching Migration on Indigenous Lands: Challenges, Reflections, Pathways (Springer, 2025), ενώ το επόμενο βιβλίο του, Making Greek Settlers: Racial Inclusions and Exclusions in White Australia, θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου του Ιλινόι (University of Illinois Press) το 2026. Στη Σχολή Ιστορικών και Φιλοσοφικών Σπουδών διδάσκει μαθήματα σχετικά με τη μετανάστευση και τη διασπορά.
Λεπτομέρειες Σεμιναρίου:
Πότε: Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2025, 7μμ
Ομιλητές: Νίκος Παπαστεργιάδης, Άντζελα Κωστή, Γιώργος Μουρατίδης
Συντονιστής: Αντώνης Πιπερόγλου
Τίτλος Σεμιναρίου: Διάλεξη προς τιμήν του Δημήτρη Τσαλουμά: Ποίηση, Ιστορία και Διασπορά
Πού: Ελληνικό Κέντρο Σύγχρονου Πολιτισμού, Mezzanine Level, 168 Lonsdale St., Melbourne
Γλώσσα Σεμιναρίου: Αγγλική
The post Διάλεξη στη Μελβούρνη προς τιμήν του Δημήτρη Τσαλουμά: Ποίηση, Ιστορία και Διασπορά appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.