Ξεκαρδιστική, τολμηρή και αφιλτράριστη, όπως ακριβώς και η εμβληματική της ηρωίδα, «Effie» — η Mary Coustas δεν φοβάται να μιλήσει για τα μεγάλα θέματα. Ιδίως όταν την έχουν επηρεάσει προσωπικά. Τώρα, στρέφει το κωμικό της βλέμμα σε ένα θέμα που αφορά εκατομμύρια γυναίκες αλλά παραμένει ακόμα και σήμερα ταμπού: Την εμμηνόπαυση.
Το νέο της βιβλίο, «Marypause», που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα, είναι ταυτόχρονα ξεκαρδιστικό και αποκαλυπτικό. Η κυκλοφορία του συμπίπτει με τα εγκαίνια του «UnPause» (unpause.com.au), μιας νέας τηλεϊατρικής κλινικής που δημιούργησε μαζί με μια δυναμική ομάδα γυναικών, με στόχο να απομυθοποιήσει την εμμηνόπαυση και να προσφέρει εξειδικευμένη φροντίδα σε κάθε γυναίκα της Αυστραλίας.
Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΚΩΜΩΔΙΑΣ
«Λένε πως πρέπει να γράφεις για ό,τι γνωρίζεις», λέει η Coustas στον «Νέο Κόσμο». «Και το 90% όσων έχω κάνει αφορούν καταστάσεις που έχω επιβιώσει, θέματα που με έχουν δυσκολέψει ή για τα οποία δεν γνώριζα τίποτα. Ο τρόπος μου να τα επεξεργάζομαι είναι μέσα από αυτό το ενδυναμωτικό και χαρούμενο μέσο που λέγεται κωμωδία».
Αυτό που κάνει τη Mary Coustas διαχρονικά αγαπητή είναι πως ο κόσμος βλέπει τον εαυτό του μέσα από τη δουλειά της. Μιλά για τη φυλή, για το φύλο, για την κοινωνική τάξη. Για το να γίνεσαι μητέρα αργότερα στη ζωή, για τη δυσκολία με την εξωσωματική, για την απώλεια ενός παιδιού. Και τώρα για την εμμηνόπαυση.
«Όλα αυτά είναι θέματα για τα οποία έπρεπε να γράψω, ώστε να θεραπευτώ κατά κάποιον τρόπο», εξηγεί. «Και ως υπέροχη συνέπεια, έχουν αγγίξει και το ευρύ κοινό».
ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΣ ΤΟ ΓΕΛΙΟ ΣΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ
Η Coustas πιστεύει πως η κωμωδία είναι ένας από τους πιο δυνατούς τρόπους για να αντιμετωπίσει κανείς τη βαριά πλευρά της ζωής. «Αν βάλεις ένα αστείο δίπλα σε κάτι δύσκολο, το κάνεις αμέσως πιο ελαφρύ. Αυτή είναι η μαγεία της κωμωδίας».
Το χιούμορ ήταν το οξυγόνο της από τα παιδικά της χρόνια. Ο πατέρας της ήταν άρρωστος πριν ακόμη γεννηθεί, οπότε στο σπίτι τους επικρατούσε το χιούμορ. «Ήταν το οξυγόνο μας. Φοβόμασταν ότι θα τον χάναμε — και τον χάσαμε τελικά πριν από 38 χρόνια — και μου ράγισε την καρδιά», λέει. «Αλλά έμαθα νωρίς να μην παίρνω τα χτυπήματα της ζωής προσωπικά».
Η ηθοποιός θεωρεί ότι πέρα από κωμικός, ο ουσιαστικός της ρόλος είναι να επικοινωνεί αποτελεσματικά, να εκφράζει όσα ζει ώστε οι άλλοι να μη νιώθουν μόνοι. «Ή να βοηθήσω ανθρώπους να κατανοήσουν και να δείξουν συμπόνια, σε κάποιον δικό τους που περνά κάτι παρόμοιο».
Οι Έλληνες, συνεχίζει, δεν φοβούνται να μιλούν για τα δύσκολα. Προκαλούν ο ένας τον άλλον, αμφισβητούν ιδέες, προσπαθούν να βρουν τι τους ταιριάζει. «Δεν είμαστε καθόλου πρόβατα. Ο καθένας έχει δικαίωμα στη γνώμη του. Δεν είναι τυχαίο ότι η δημοκρατία γεννήθηκε μέσα από έναν τέτοιο πολιτισμό».
«MARYPAUSE»
Όταν η εμμηνόπαυση έκανε την εμφάνισή της, η Coustas ήταν εντελώς απροετοίμαστη για την ένταση των συμπτωμάτων που τη συνόδευαν. Τα χρόνια της περιεμμηνόπαυσης είχαν περάσει με το σώμα της να αντιμετωπίζει τις εξουθενωτικές προσπάθειες εξωσωματικής.
«Ένιωθα σαν να βίωνε το σώμα μου ένα ολοκληρωτικό πένθος», λέει. «Σαν να είχε παρκάρει ένα κτίριο πάνω στο στήθος μου. Νόμιζα πως πάθαινα καρδιακή προσβολή, όπως ο πατέρας μου στα 33».
Το άγχος είχε φτάσει στα ύψη. Ήταν σαν να τραβούσε πίσω της ένα φορτηγό όπου κι αν πήγαινε, λέει. Λειτουργούσε, αλλά της έπαιρνε όλη την ενέργεια.
Νόμιζε πως ήταν βαρύ πένθος, κάτι που είχε νιώσει τόσες φορές στο παρελθόν.
«Ένιωθα έτσι για καιρό μετά τον θάνατο της κόρης μου, αλλά αυτή τη φορά ήταν χειρότερο, γιατί δεν ήξερα από πού προερχόταν. Και όταν δεν ξέρεις, ο νους σου πηγαίνει στα πιο τρομακτικά μέρη».
Η γιατρός της υποτίμησε τα συμπτώματά της. «Έπρεπε να επιμείνω για να κάνω εξετάσεις», λέει. Όταν τελικά τις έκανε, τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης της ήταν σχεδόν μηδενικά. «Και τότε σκέφτηκα, αν εγώ δεν μπορούσα να καταλάβω τι μου συμβαίνει, σε πόσες ακόμα γυναίκες συμβαίνει το ίδιο;»
Έτσι ξεκίνησε να γράφει το «Marypause», και στην πορεία γνώρισε κι άλλες γυναίκες που ένιωθαν το ίδιο πάθος, με αποτέλεσμα να γεννηθεί το «UnPause», μια πλατφόρμα τηλεϊατρικής που συνδέει γυναίκες σε όλη την Αυστραλία με γενικούς γιατρούς εξειδικευμένους στην εμμηνόπαυση.
«Το μότο μας είναι ‘για κάθε γυναίκα, σε κάθε ταχυδρομικό κώδικα’. Γιατί το 10% των γυναικών ζει τουλάχιστον μία ώρα μακριά από έναν γιατρό… ο οποίος πιθανόν να μην γνωρίζει και πολλά για την εμμηνόπαυση», λέει. «Εγώ ένιωθα απομονωμένη λόγω άγνοιας. Άλλες γυναίκες είναι απομονωμένες λόγω γεωγραφίας, κουλτούρας ή γλώσσας. Θέλαμε να το αλλάξουμε αυτό».
Οι ιδρύτριες του «UnPause» τυχαίνει να είναι όλες Ελληνίδες, κάτι που η Coustas θεωρεί απόλυτα ταιριαστό «αφού η ιατρική είναι τόσο μεγάλο κομμάτι της ιστορίας μας».
«Αν και εγώ δεν είμαι γιατρός — ούτε και διευθύνουσα σύμβουλος — μεταξύ των ιδρυτριών υπάρχει και μία γιατρός… ευτυχώς!» λέει γελώντας. «Και είπαμε, ας κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Δεν ήθελα απλώς να μιλάω για το πρόβλημα, αλλά να βρούμε τη λύση».
Για χρόνια το θέμα παρέμενε εκτός δημόσιου λόγου. Τώρα βλέπει να υπάρχει ένα γενικότερο κίνημα που προσφέρει πληροφόρηση και λύσεις στις γυναίκες.
ΕΝΑΣ ΑΣΤΕΙΟΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ
Το βιβλίο της, αν και ξεκαρδιστικό, είναι γεμάτο με πρακτική σοφία: Ένας «ξεκάθαρος οδηγός» 10.000 λέξεων για την εμμηνόπαυση, επιμελημένος από τους γιατρούς του «UnPause». «Είναι ένα βιβλίο διασκεδαστικό και ταυτόχρονα πρακτικό», λέει. «Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις… Τι να ρωτήσεις τον γιατρό σου… Τι πραγματικά συμβαίνει».
Η Coustas ξεναγεί τους αναγνώστες σε ολόκληρη τη διαδρομή της μέχρι την αποκορύφωση της εμμηνόπαυσης, ξεκινώντας από τη γέννησή της με μερικές αστείες ιστορίες. «Όπως, όταν γεννήθηκα και η μητέρα μου έκλαιγε γιατί ήθελε ένα ακόμη αγόρι, ακριβώς σαν τον αδερφό μου, που ήταν τέλειος. Ο πατέρας μου, αντίθετα, μοίραζε πούρα και δεν θα μπορούσε να είναι πιο ευτυχισμένος».
100 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΜΟΝΟ ΔΥΟ «ΚΑΝΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ»
Η Coustas επισημαίνει ότι υπάρχουν περίπου 100 συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όμως οι περισσότεροι γνωρίζουν μόνο δύο: τις εξάψεις και τις νυχτερινές εφιδρώσεις. «Αυτά είναι τα μόνα με… γραφείο δημοσίων σχέσεων», λέει γελώντας.
Τα υπόλοιπα συμπτώματα κρύβονται πίσω από συμπτώματα με τα οποία οι γυναίκες ζουν εδώ και χρόνια χωρίς να καταλαβαίνουν την αιτία. «Μια φίλη μου είχε “παγωμένο ώμο”, κάτι σπάνιο, που τώρα ξέρουμε ότι οφείλεται στην έλλειψη ορμονών».
Αυτή η συνειδητοποίηση έγινε μία από τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από τη συγγραφή του βιβλίου. «Είμαστε αρκετά αδαείς σχετικά με το πόσο ζωτικής σημασίας είναι οι ορμόνες, εκτός αν προσπαθούμε να αποκτήσουμε παιδί. Όπως λέω και στο βιβλίο, οι ορμόνες είναι βασιλιάς. Και με την εμμηνόπαυση, ο Έλβις έχει εγκαταλείψει το κτίριο».
Οι ορμόνες λειτουργούν σαν αγγελιοφόροι που μεταφέρουν συνεχώς μηνύματα σε όλο το σώμα, επηρεάζοντάς μας σωματικά και ψυχολογικά.
«Όταν “εγκαταλείπουν το κτίριο”, κάθεσαι και αναρωτιέσαι: “Γιατί δεν μπορεί η παράσταση να συνεχιστεί; Γιατί τα εύκολα ξαφνικά φαίνονται τόσο δύσκολα;” Επειδή το σώμα σου δουλεύει άδειο. Δοκίμασε να οδηγήσεις αυτοκίνητο χωρίς βενζίνη».
Και φυσικά, δεν χάνει την ευκαιρία για ένα πονηρό πείραγμα. Ένας φίλος της τη ρώτησε αν θα γράψει και για τις αντρικές ορμόνες. «Του είπα, “Νιώσε ελεύθερος να γράψεις το δικό σου βιβλίο. Θέλεις δηλαδή να φροντίζω και το φύλο σου, εκτός από το δικό μου;”»
Γελά, αλλά το θέμα είναι σοβαρό. Όλοι πρέπει να κατανοήσουν καλύτερα το σώμα τους. «Οι ορμόνες είναι σαν ακούραστοι εργάτες, που δουλεύουν ασταμάτητα στο παρασκήνιο, και όταν φύγουν, συνειδητοποιείς ξαφνικά πόσα έκαναν για σένα».
Η εμμηνόπαυση δεν είναι πολύς λόγος για το τίποτα. Είναι ένα τεράστιο κομμάτι της βιολογικής ζωής μιας γυναίκας. «Και συνήθως εμφανίζεται τη στιγμή που επιτέλους ξέρουμε ποιες είμαστε και τι θέλουμε. Κι εκεί — μπαμ — μας χτυπάει κάτω. Γι’ αυτό θέλω οι γυναίκες να πάρουν την πρωτοβουλία, να μιλήσουν γι’ αυτό, να το φέρουν στο φως και να σταματήσουν να προσπαθούν να το λύσουν μόνες τους».
Με το βιβλίο της, προσφέρει πληροφορίες, χιούμορ για ανάσα, και πρόσβαση σε εξαιρετικούς γιατρούς που μπορούν να βοηθήσουν.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΊΙ ΤΟ «UNPAUSE»
Η Coustas περιγράφει το «UnPause» ως ένα «one-stop-shop» για εξατομικευμένη, εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα στην περίοδο της περιεμμηνόπαυσης και της μέσης ηλικίας.
«Μέσα από το κινητό ή τον υπολογιστή σου, μπορείς να έχεις μια 45λεπτη συνεδρία με γιατρό που θα γνωρίζει τα πάντα για σένα, γιατί θα έχεις ήδη συμπληρώσει όλο το ιστορικό σου και τα συμπτώματά σου. Και θα μιλάς με κάποιον που δεν σε βλέπει σαν αριθμό ή σαν μια “τρελή γυναίκα”, αλλά σαν άνθρωπο που χρειάζεται πραγματική βοήθεια».
Βουτώντας βαθιά σε αυτή την περίοδο της ζωής μιας γυναίκας, η Coustas λέει: «Νιώθω δέος για το πόσο απίστευτα δυνατές και λαμπρές είμαστε, και για το πόσο ευφυές είναι το σώμα μας, ακόμα κι αν συχνά μιλά σε γλώσσες που δεν καταλαβαίνουμε».
Όταν το ψάξεις, συνειδητοποιείς ότι το σώμα είναι κάτι μαγικό, μυστηριώδες, και κάποιες φορές επώδυνο. «Είναι σαν τον κύβο του Ρούμπικ. Τον στρίβεις, τον ξαναστρίβεις, νομίζεις ότι τον έχεις λύσει, αλλά ανακαλύπτεις ότι μόνο η μία πλευρά έχει λυθεί».
Όπως λέει και στο βιβλίο της, σ’ ένα παιχνίδι πέτρα-ψαλίδι-χαρτί το σώμα πάντα κερδίζει. Δεν μπορείς να το νικήσεις.
«Το σώμα θα κάνει αυτό για το οποίο είναι φτιαγμένο. Ο ρόλος μας είναι να το προβλέψουμε, να συνεργαστούμε μαζί του και να το βοηθήσουμε να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα: Να μας κρατά ζωντανές».
The post Η Mary Coustas «απελευθερώνει» την εμμηνόπαυση με τον δικό της χαρακτηριστικό χιούμορ appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.