Η ρωσική Gazprom ποντάρει τώρα σημαντικά στην κατασκευή νέου μεγάλου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Κίνα, επιδιώκοντας να αντισταθμίσει τη μεγάλη μείωση των πωλήσεων προς την Ευρώπη λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των μεγάλων κυρώσεων που επιβλήθηκαν από ΗΠΑ και ΕΕ.
Το στοίχημα είναι μεγάλο για το έργο του αγωγού με την ονομασία Power Of Siberia 2 (PS2), η κατασκευή του οποίου πρωτοσυζητήθηκε μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου το 2014 αλλά στη συνέχεια είχε παγώσει. Στη συνέχεια και μετά τις κυρώσεις της Δύσης προς τη Μόσχα άρχισε να συζητείται ξανά, για να υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας Ρωσίας και Κίνας το Σεπτέμβριο σε κορυφαίο επίπεδο.
Ο Power of Siberia 2 («Δύναμη της Σιβηρίας 2») θα μπορεί να μεταφέρει 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) ετησίως από την περιοχή της αρκτικής Arctic Yamal, ποσότητα συγκρίσιμη με αυτή του αγωγού Nord Stream από τη Ρωσία προς τη Γερμανία. Οι Nord Stream υπέστησαν σημαντικές ζημιές από εκρήξεις το Σεπτέμβριο του 2022. Ο Nord Stream παρέδιδε μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου στη Γερμανία, ενώ ο Nord Stream 2 είχε ολοκληρωθεί αλλά δεν πρόλαβε να λειτουργήσει ποτέ για εμπορικούς σκοπούς.
Ο Power of Siberia 2 αναμένεται να έχει μήκος 6.700 χιλιόμετρα, από τα οποία τα 2.700 χιλιόμετρα θα διασχίζουν τη Ρωσία ξεκινώντας από τα κοιτάσματα του Yamal. Άλλα 1.000 χιλιόμετρα αγωγού θα διέρχονται από τη Μογγολία και τα υπόλοιπα θα αφορούν την Κίνα.
Με την επαναπροσέγγιση Μόσχας και Πεκίνου, οι πρόεδροι της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν και της Κίνας Σι Τζινπίνγκ συμφώνησαν το Σεπτέμβριο για να προχωρήσει ξανά το πολύ μεγάλο έργο Power of Siberia 2. Παραμένουν όμως να επιλυθούν πολλές εκκρεμότητες όπως το ακριβές κόστος, η χρηματοδότηση μέσω επενδυτών και το πότε θα μπορούσαν να αρχίσουν οι παραδόσεις.
Ο νέος σχεδιασμός της Gazprom
Σε μια νέα εξέλιξη της προσπάθειας τώρα οι Financial Times επεσήμαναν ότι ο ρωσικός κρατικός ενεργειακός γίγαντας Gazprom προωθεί λεπτομερή –πλέον- και κατ’ επέκταση δαπανηρά σχέδια για το νέο αγωγό φυσικού αερίου προς την Κίνα, σε μια ένδειξη ότι «η Μόσχα πιστεύει ότι το έργο που είχε καθυστερήσει εδώ και καιρό έχει επιστρέψει σε καλό δρόμο».
Ο Power of Siberia 2 χαρακτηρίζεται ως η βασική ελπίδα της Ρωσίας να αντισταθμίσει μέρος των χαμένων εξαγωγών της προς την Ευρώπη. Αφού το Σεπτέμβριο ο Πούτιν και ο Σι Τζινπίνγκ υπέγραψαν μνημόνιο κατασκευής του αγωγού, οι μηχανικοί της Gazprom άρχισαν να εργάζονται πάνω στα ειδικά τεχνικά σχέδια που απαιτούνται, δήλωσαν στους Financial Times τρεις πηγές.
Πρόκειται για μεγάλο όγκο τεχνικής τεκμηρίωσης, ανέφερε στους FT ο Σεργκέι Βακουλένκο, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Endowment for International Peace και πρώην επικεφαλής στρατηγικής στην Gazprom Neft, το τμήμα πετρελαίων της Gazprom.
Η διεξαγωγή τέτοιων μελετών θεωρείται ιδιαίτερα δαπανηρή και, σύμφωνα με τον Βακουλένκο, θα μπορούσε να ανέλθει στο 5% του συνολικού κόστους για ένα έργο αυτής της κλίμακας, ενώ άλλο ανώτερο στέλεχος στον ενεργειακό κλάδο της Ρωσίας δήλωσε στους FT ότι το κόστος μπορεί να φτάσει έως και το 10% του συνολικού κόστους.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου δεν έχει αποκαλυφθεί, Εκτιμάται από παράγοντες της αγοράς ότι το ανώτατο κόστος μπορεί να φτάσει τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά το ποσό αναμένεται ότι θα είναι τελικά από αρκετά έως πολύ χαμηλότερο.
Οι προκλήσεις
Βασικά στοιχεία της συμφωνίας – συμπεριλαμβανομένης της τιμολόγησης, των επενδυτικών όρων και του χρονοδιαγράμματος έναρξης των παραδόσεων – παρέμεναν άλυτα μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, σχολίαζαν στις αρχές Οκτωβρίου χωριστές πηγές του Reuters.
Παράγοντες της αγοράς ανέφεραν ότι ακόμη και αν η συμφωνία οριστικοποιηθεί το 2026, θα χρειαστούν περίπου πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί ο αγωγός και να ξεκινήσουν οι παραδόσεις και άλλα πέντε για να ενισχυθεί η προσφορά μέσω αυτού.
Η Gazprom δεν ανέμενε ότι ο αγωγός Power of Siberia 2 θα φτάσει στο μισό της χωρητικότητάς του πριν από το 2034-2035, εάν οι παραδόσεις ξεκινήσουν μετά το 2031, εκτιμούσε πηγή του διεθνούς ειδησεογραφικού πρακτορείου. Αναλυτές στο Ινστιτούτο Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης ανέφεραν σε έκθεση του Σεπτεμβρίου ότι «μια τελική συμφωνία (Μόσχας και Πεκίνου) μέχρι το τέλος του 2026 θα μπορούσε να οδηγήσει στις πρώτες προμήθειες μέχρι το τέλος του 2030 ή το 2031 και σε ένα σημαντικό μέρος της αύξησης (παροχής φυσικού αερίου) που θα επιτευχθεί μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2035».
Μεγάλες οι ποσότητες
Η Ρωσία άρχισε να αντλεί φυσικό αέριο από την ανατολική Σιβηρία στην Κίνα στα τέλη του 2019 μέσω του αγωγού Power of Siberia 1, ο οποίος αναμένεται να φτάσει την προγραμματισμένη χωρητικότητα των 38 bcm φέτος. Κατά τη διάρκεια της συνάντηση Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ τον περασμένο μήνα συμφωνήθηκε η αύξηση της ποσότητας κατά επιπλέον 6 bcm μέσω αυτής της διαδρομής.
Ξεχωριστά, η Κίνα συμφώνησε να εισάγει από τη Ρωσία επιπλέον 2 bcm ετησίως μέσω της διαδρομής της Άπω Ανατολής από το νησί Σαχαλίνη του Ειρηνικού, με τις εξαγωγές να έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν το 2027 και να φτάσουν τα 12 bcm ετησίως στη συνέχεια.
Η Κίνα έχει πολλές πηγές φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης, καθώς και των προμηθειών μέσω αγωγών από το Τουρκμενιστάν, με τη Ρωσία να καλύπτει πλέον περίπου το 22% των εισαγωγών φυσικού αερίου το 2024.