Διογκώνεται το κύμα φυγής στη σύνταξη παρά τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις ότι δεν θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2027 λόγω Δημογραφικού. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης ως το τέλος του 2025 αναμένεται να ξεπεράσουν τις 210.000 και πιθανόν να φθάσουν τις 220.000, αριθμός που θα συνιστά ιστορικό ρεκόρ. Ειδικότερα η ροή των νέων συνταξιοδοτήσεων στο 10μηνο του 2025 δείχνει πως οδεύουμε σε νέο ρεκόρ, καθώς οι αιτήσεις έφτασαν τις 190.000 στις 31 Οκτωβρίου, πολύ κοντά στα επίπεδα του 2024 που έκλεισε με 197.228 αιτήσεις.
Εφόσον κατά τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για επιπλέον 30.000 αιτήσεις, τότε οι φετινές αιτήσεις θα σπάσουν όχι μόνο το περσινό ρεκόρ, αλλά και εκείνο του 2021 κατά το οποίο 212.151 ασφαλισμένοι άνοιξαν την πόρτα της «εξόδου» από την εργασία.
Οι βασικοί λόγοι της μαζικής συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων είναι οι παρακάτω:
- Ο φόβος για το ενδεχόμενο αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης από το 2027. Πάντως, όπως έγραψαν «ΤΑ ΝΕΑ», πάγωμα μέχρι και το 2030 σε κάθε ανατροπή προωθεί η κυβέρνηση στο ισχύον καθεστώς συνταξιοδότησης, με το πρόσχημα ότι το προσδόκιμο ζωής, που μειώθηκε λόγω της πανδημίας, δεν έχει ανακάμψει τόσο ώστε να συντρέχει λόγος για να εξεταστούν αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που να τεθούν σε ισχύ από 1ης/1/2027. Δεδομένου ότι το 2027 είναι μια χρονιά εκλογών, η κυβέρνηση σταθμίζει το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται μια απόφαση να αυξήσει τα όρια ηλικίας, γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως αυτό θα προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και δημοσκοπικές απώλειες.
- Το νέο ευνοϊκό καθεστώς για την εργασία μετά τη συνταξιοδότηση, το οποίο επιτρέπει σε συνταξιούχους να απασχολούνται χωρίς περικοπή της σύνταξής τους. Το μέτρο σημειώνει μεγάλη επιτυχία και ήδη καταγράφονται 255.000 απασχολούμενοι συνταξιούχοι. Τονίζεται ότι με το νέο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων από 1ης/1/2024 δεν κόβεται καμία σύνταξη (πλην της απασχόλησης συνταξιούχων κάτω των 62 ετών στο Δημόσιο) και όσοι αναλαμβάνουν εργασία καταβάλλουν ειδικό πόρο στον ΕΦΚΑ με 10% επί του μισθού ή με προσαύξηση της εισφοράς του κλάδου κύριας σύνταξης κατά 50% αν είναι συνταξιούχοι με ελεύθερο επάγγελμα. Προϋπόθεση για να αρχίσει να μετρά η προσαύξηση είναι να δηλώσουν ότι απασχολούνται στον ΕΦΚΑ.
- Η συνταξιοδότηση της γενιάς των λεγόμενων baby boomers, που γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964. Η εν λόγω γενιά, που χαρακτηρίζεται από έκρηξη του αριθμού των γεννήσεων, αναπτύχθηκε στην Ελλάδα μεταξύ 1960 και 1965, πολύ αργότερα από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, καθώς οι Ελληνες για να αρχίσουν να γεννούν έπρεπε να αφήσουν πρώτα πίσω τις πληγές του Εμφυλίου και τη φτωχική δεκαετία του 1950. Σε εκείνη την πενταετία καταγράφονταν 170.000 γεννήσεις τον χρόνο, τη στιγμή που σήμερα οι γεννήσεις δεν ξεπερνούν τις 90.000 τον χρόνο. Σύμφωνα με έρευνα του 2016 (Ρομπόλης, Μπέτσης), η συνταξιοδότηση των baby boomers θα γίνει την περίοδο 2022-2029 και σε αυτό το χρονικό διάστημα ο ετήσιος ρυθμός συνταξιοδοτήσεων θα είναι διπλάσιος από ό,τι την περίοδο 2015-2022 (5% ετησίως).
Οι κατηγορίες ασφαλισμένων
Δικαίωμα συνταξιοδότησης για το 2025 έχουν οι παρακάτω κατηγορίες ασφαλισμένων:
ΔΗΜΟΣΙΟ
1. 35ετία (κατοχύρωση 2010)
Οσοι έως 31/12/2021 συμπλήρωσαν 35 έτη ασφάλισης (με εξαγορά Στρατού ή τέκνων) και το 58ο έτος της ηλικίας τους, μπορούν να αποχωρήσουν με όριο έως 61 έτη και 6 μήνες.
Παράδειγμα: Υπάλληλος με 35ετία το 2021 και γεννηθείς τον 7/1964 αποχωρεί τον Ιανουάριο 2026.
2. 36ετία (κατοχύρωση 2011)
Οσοι είχαν 36 έτη και 58 έτη ηλικίας έως 31/12/2021 κατοχυρώνουν επίσης όριο 61 έτη και 6 μήνες.
Παράδειγμα: Υπάλληλος με 36ετία το 2021 και γεννηθείς τον 6/1964 αποχωρεί τον Δεκέμβριο 2025.
3. 37ετία (25ετία έως 2010)
Οσοι είχαν 25ετία έως 31/12/2010 και 37ετία έως 31/12/2021 κατοχυρώνουν όριο 61 ετών και 2 μηνών.
4. Πρόωρη ή μειωμένη σύνταξη (25ετία έως το 2012)
- 25ετία το 2010 γυναίκες στα 55
- 25ετία το 2011 άνδρες και γυναίκες στα 56
- 25ετία το 2012 άνδρες και γυναίκες στα 57
Οσοι συμπληρώνουν το όριο μετά την 1η/1/2023 χρειάζονται πλέον 62 έτη.
ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ (ΙΚΑ)
Η μόνη δυνατότητα εξόδου πριν από τα γενικά όρια αφορά την ασφάλιση στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Με 7.500 βαρέα και 10.500 συνολικά ένσημα: πλήρης σύνταξη στα 62 ή μειωμένη στα 60.
Με 3.600 βαρέα και 4.500 συνολικά: πλήρης στα 62.
Για τις γυναίκες στα βαρέα:
- 2010 πλήρης στα 55
- 2011 στα 56
- 2012 στα 57
- Από 2013 στα 62
Προϋπόθεση: 1.000 βαρέα ένσημα την τελευταία 17ετία.
ΓΟΝΕΙΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ
Δημόσιο και ΔΕΚΟ – τράπεζες (25ετία με ανήλικο):
- 25ετία το 2010 σύνταξη στα 50
- 25ετία το 2011 στα 52
- 25ετία το 2012 στα 55
Δημόσιο και ΔΕΚΟ – τράπεζες (20ετία με 3+ τέκνα):
- 20ετία το 2010 χωρίς όριο ηλικίας
- 20ετία το 2011 στα 52
- 20ετία το 2012 στα 55
ΙΚΑ και Ταμεία ΔΕΚΟ – τραπεζών (5.500 ημέρες και ανήλικο τέκνο):
- 2010 μειωμένη στα 50, πλήρης στα 55
- 2011 μειωμένη στα 52
- 2012 μειωμένη στα 55