Από τα πρώτα χρόνια της σύστασής του ως κράτους, στα τέλη της δεκαετίας του 1940, το Ισραήλ συνδέθηκε με την έννοια της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.
Πληθώρα τεχνολογικών επιτευγμάτων, που σήμερα θεωρούμε ως “δεδομένα” και ως τμήμα της καθημερινότητας, έχουν τις ρίζες τους στην συγκεκριμένη χώρα.
Ενδεικτικά, το 1955 δημιουργήθηκε από ισραηλινά χέρια ο Επιλεκτικός Συλλέκτης Ηλιακής Θερμότητας (Selective Solar Thermal Collector) με εφαρμογή στους ηλιακούς θερμοσίφωνες που βρίσκονται σήμερα σε εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις στην Ελλάδα και ανά την υφήλιο.
Το 1959 εμφανίστηκε η στάγδην άρδευση (Drip irrigation). Εφεύρεση, η οποία επέτρεψε την μετατροπή εκτάσεων ερήμου σε γόνιμη καλλιεργήσιμη γη, σε μία χώρα που αντιμετώπιζε οξύτατο πρόβλημα λειψυδρίας, ενώ το 1977 δημιουργήθηκε ο πρώτος, παγκοσμίως, ηλεκτρονικός μετρητής παραγωγής γάλακτος σε πραγματικό χρόνο, δίνοντας ώθηση στον πρωτογενή τομέα.
Το 1986 η Elbit ανέπτυξε κράνος χειριστών αεροσκαφών με δυνατότητα εσωτερικής επίδειξης στοιχείων πτήσης (Helmet mounted display) και το 1988 ο δορυφόρος Ofeq 1 κατέστησε το Ισραήλ την όγδοη αεροδιαστημική δύναμη παγκοσμίως. Το 1991 λανσαρίστηκαν οι Τομάτες Cherry. Τα γνωστά “τοματίνια” με ευρύτατη πλέον διάδοση παγκοσμίως.
Το 1996 η ICQ παρουσίασε την πρώτη υπηρεσία άμεσων μηνυμάτων στο Ίντερνετ. Το 1999 λανσαρίστηκε το Σύστημα Mobileye, ως πρώτο βήμα στην αυτόνομη κίνηση οχημάτων και στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. Επίσης το 1999 παρουσιάστηκε το USB Flash Drive για την ευχερέστερη μεταφορά δεδομένων σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Το 2001 δημιουργήθηκε η κάμερα χάπι, μίας επαναστατική μέθοδος που λαμβάνει εικόνες του ανθρωπίνου σώματος ενώ “ταξιδεύει” μέσα σε αυτό. Το 2003 ο επεξεργαστής Centrino – Intel αναπτύχθηκε από την Intel Israel ως ένα επαναστατικό βήμα στον τομέα των προσωπικών υπολογιστών laptops. Το 2008 δημιουργήθηκε το αντιβακτηριδιακό ύφασμα. Η Nano-Textile παρουσίασε το ύφασμα το οποίο περιέχει νανο-στοιχεία ειδικά κατά των βακτηριδίων.
Ακόμη, το 2011 τίθεται σε λειτουργία το “The Iron Dome”, ένα επαναστατικό σύστημα αναχαίτισης πυραύλων και ρουκετών για την προστασία του Ισραήλ και το 2015 λανσάρεται το Sniffphone, που αφορά μία πρωτοποριακή τεχνολογία η οποία μπορεί να ανιχνεύει ασθένειες του ανθρωπίνου σώματος μέσω της οσμής και της αναπνοής του ανθρώπου. Πρόκειται για έναν μακρύ, πλην μη εξαντλητικό και σαφώς ενδεικτικό κατάλογο παραδειγμάτων καινοτομίας και συνάμα επιχειρηματικότητας, η οποία χαρακτηρίζει σήμερα το Ισραήλ.
Χαρακτηριστικά, ενδεχομένως, παραδείγματα καινοτόμου δραστηριότητας και επιχειρηματικότητας αποτελούν οι TheDock και Checkpoint, δυο εταιρίες που δραστηριοποιούνται η μεν στον κλάδο της ναυτιλίας και των θαλασσίων μεταφορών και η δε της κυβερνοασφάλειας, τις οποίες το ΑΠΕ-ΜΠΕ επισκέφθηκε στο Ισραήλ, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής αποστολής.
ΤheDOCK: Στις θάλασσες της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας
Στον Χάνα Καρμέλι (Hannan Carmeli) αρέσουν η θάλασσα και τα ελληνικά νησιά. Του αρέσουν τόσο που εφέτος το καλοκαίρι, από τις 10 έως τις 23 Αυγούστου, πήρε το ιστιοπλοϊκό του, ένα μέτριου μεγέθους σκάφος Beneteau και επισκέφθηκε, προερχόμενος από το Ισραήλ, σειρά ελληνικών νησιών.
Η επίσκεψή του, όμως, δεν ήταν μόνον για αναψυχή και διακοπές. Ο κ. Καρμέλι είναι διαχειριστικός εταίρος, (Managing Partner), στο venture capital Fund “theDOCK”, το οποίο έχει στο επίκεντρό του την ναυτιλία και επενδύει σε καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις (startups).
Για την ακρίβεια εστιάζει στην καινοτομία που άπτεται των θαλασσίων μεταφορών (maritime innovation), είτε αυτή αφορά στις θαλάσσιες μεταφορές είτε στις λιμενικές εγκαταστάσεις είτε στην εφοδιαστική αλυσίδα. Η Ελλάδα, δε, όπως εξηγεί, είναι ιδεώδης προορισμός ως προς αυτό.
Ο κ. Καρμέλι άρχισε να επιδίδεται σε αυτήν τη δραστηριότητα περίπου προ οκταετίας, αφού πώλησε μία νεοφυή επιχείρηση που είχε δημιουργήσει και η οποία εισήχθη επιτυχώς στο Nasdaq, έναντι περίπου 1,5 δισ. δολ.
Όπως εξήγησε, απευθυνόμενος σε κοινό Ελλήνων εκπροσώπων του Τύπου, “οι νεοφυείς επιχειρήσεις διαφέρουν από τις λοιπές κυρίως ως προς δύο τινά: Τη χρηματοδότηση και την ταχύτητα ανάπτυξης. Ξοδεύουν περισσότερα από ό,τι θα τους επέτρεπαν τα δεδομένα τους, υπό κανονικές συνθήκες, και βεβαίως αναπτύσσονται ταχύτερα”.
“Εμείς είμαστε θεματικό fund που εξειδικεύεται στις θαλάσσιες δραστηριότητες, όπως άλλα funds ασχολούνται με τα fintechs, (χρηματοοικονομικός κλάδος) ή τα agritechs (πρωτογενής τομέας)”, πρόσθεσε. Το TheDock, του οποίου είναι συνιδρυτής και βασικό στέλεχος, επενδύει στα maritime activities και βρίσκεται στο οικοσύστημα της υψηλής τεχνολογίας.
“Αποφάσισα να παντρέψω τη γνώση με το πάθος μου”, σημείωσε επισημαίνοντας τα φίλια αισθήματα που τρέφουν πολλοί Ισραηλινοί προς την Ελλάδα και το πώς έχει συνεισφέρει αυτό το γεγονός σε επενδύσεις επί νεοφυών επιχειρήσεων στην χώρα μας.
Στα ενδιαφέροντα του TheDock βρίσκονται οι τομείς της λειτουργίας πλοίων, κατανάλωσης καυσίμων, λειτουργίας λιμένων, συνδυασμένων μεταφορών, καθώς και της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως και μίας σειράς άλλων δραστηριοτήτων που αφορούν στον τομέα: Η ψηφιακή διαμεσολάβηση σε ασφαλιστικά ζητήματα, παροχής πιστωτικών εγγράφων και άλλων διαδικασιών που έως τώρα διεκπεραιώνονταν χειρωνακτικά.
“Δεν διαθέτουμε γυάλινη σφαίρα ώστε να μπορούμε να τα ξέρουμε όλα, αλλά το αντικείμενό μας το γνωρίζουμε”, τόνισε ο κ. Καρμέλι, το fund του οποίου είχε συνολικό επενδεδυμένο κεφάλαιο σε νεοφυείς επιχειρήσεις, στις 30 Ιουνίου του 2025, ύψους 12,6 εκατ. δολ. με αξία εταιρικής συμμετοχής ύψους 18,24 εκατ. δολ.
Δίχως να αναφέρει τις επωνυμίες των επιχειρήσεων, δε, αλλά με σκοπό να παραθέσει τις δυνητικές αποδόσεις επί των επενδύσεων του Fund, ο κ. Καρμέλι αναφέρθηκε σε 3 κορυφαίες τοποθετήσεις του TheDock, που έχουν πλέον ολοκληρωθεί και ρευστοποιηθεί: Στην πρώτη η εισαγωγική τοποθέτηση ήταν ύψους 13,5 εκατ. δολ. και απέφερε 75 εκατ. δολ., η δεύτερη 7 εκατ. δολ. και απέφερε 260 εκατ. δολ. και η τρίτη 9 εκατ. δολ. και απέδωσε 88 εκατ. δολ.
“Όσοι επενδύουν σε εμάς ελπίζουν σε καλές αποδόσεις”, υπογράμμισε ο κ. Καρμέλι, προσθέτοντας ότι ήδη αριθμός ελληνικών εφοπλιστικών συμφερόντων επενδύει στο TheDock και διαμέσου αυτού σε ελληνικές και άλλες νεοφυείς επιχειρήσεις του τομέα της ναυτιλίας και των συγγενικών του δραστηριοτήτων.
Checkpoint: Κυβερνοασφάλεια στην πράξη
Στα πέντε εκατ. δολ. υπολογίζει το μέσο κόστος ανά επιτυχή κυβερνο-επίθεση κατά οργανισμών και επιχειρήσεων ο Jonathan Fischbein, Chief Information Security Officer της ισραηλινής εταιρίας κυβερνοασφάλειας, Check Point Software Technologies. Μίας εταιρίας, δημιουργίες της οποίας είναι το “VPN” (Virtual Private Network) και το “Firewall”, που παρέχουν σήμερα προστασία από κυβερνοεπιθέσεις σε εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου παγκοσμίως.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ενώπιον ελληνικής ομάδος εκπροσώπων του Τύπου η ισραηλινή εταιρία κλάδου κυβερνο-ασφάλειας Checkpoint, τον Οκτώβριο 2025 ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός επιθέσεων που δέχθηκε ο δημόσιος τομέας στην Ελλάδα ανήλθε σε 5.361, ενώ σε επίπεδο κλάδων της οικονομίας, το αντίστοιχο μέγεθος στον τομέα των καταναλωτικών αγαθών και των υπηρεσιών ανήλθε σε 1.638, στον τομέα των επιχειρηματικών υπηρεσιών σε 837, στην αγορά αυτοκινήτου σε 834 και στον χρηματοοικονομικό τομέα σε 825.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, ο μέσος αριθμός των επιθέσεων ανά εβδομάδα σημείωσε άνοδο 36% σε ετήσια βάση, από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, έναντι μόλις 4% σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εξέλιξη η οποία αντικατοπτρίζει τόσο τη διαδικασία ψηφιακής μετάβασης που συντελείται στην Ελλάδα όσο και ότι ακόμη δεν υφίσταται αντίστοιχο επίπεδο προστασίας με εκείνο που υπάρχει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ως κύριους λόγους της ραγδαίας αύξησης που καταγράφουν οι κυβερνοεπιθέσεις στην Ελλάδα, η Checkpoint εκτιμά, πρώτον, την παράμετρο της επιτυχίας που αυτές έχουν και άρα της δυνατότητας επαναληψιμότητας τους, σε συνδυασμό με τη “συμπεριφορά” των θυμάτων κυβερνοεπιθέσεων, που συχνά αναγκάζονται στην καταβολή “λύτρων”, παρέχοντας κίνητρο για την επανάληψή τους. Δεύτερον, στις γεωπολιτικές εντάσεις και τρίτον στην ψηφιοποίηση και την ψηφιακή μετάβαση, η οποία παρέχει μεγαλύτερο πεδίο επιθέσεων αυτού του είδους.
Σύμφωνα με την Checkpoint, οι επιθέσεις στην Ελλάδα είναι κυρίως γεωπολιτικού χαρακτήρα.
Η Checkpoint δραστηριοποιείται περισσότερα από 30 χρόνια σε ζητήματα κυβερνοασφάλειας, παρέχοντας προστασία σε περισσότερους από 100.000 οργανισμούς και επιχειρήσεις ενώ διαθέτει, με έδρα το Ισραήλ, 74 γραφεία παγκοσμίως και παρουσία σε 182 χώρες.
Συνολικά απασχολεί περισσότερους από 7.000 υπαλλήλους, εκ των οποίων οι 2.000 ως προγραμματιστές στο Ισραήλ, ενώ είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο NASDAQ και η κεφαλαιοποίησή της ανέρχεται σε περίπου 25 δισ. δολ.