Χαμηλότερη ανάπτυξη, μείωση των επενδύσεων, πληθωρισμό πάνω από το ψυχολογικό όριο του 2%, μείωση της ανεργίας αλλά και βουτιά του δημόσιου χρέους στο 119% του ΑΕΠ προβλέπει ο Πολυετής Δημοσιονομικός Προγραμματισμός 2026-2029 που παρουσίασαν ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης και ο υφυπουργός Θάνος Πετραλιάς στο χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο.
Οι φόροι που θα κληθούν να πληρώσουν, την επόμενη 4ετία, νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα είναι αυξημένοι κατά 10,73 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος παρά τις φοροελαφρύνσεις και τα μέτρα στήριξης που άρχισαν να ξεδιπλώνονται. Η αύξηση αυτή εκτιμάται ότι θα προέλθει κυρίως από την αύξηση των εισοδημάτων.
Με την ολοκλήρωση του Ταμείου Ανάκαμψης, η επενδυτική δραστηριότητα μετά την εκρηκτική αύξηση του 2026, που εκτιμάται ότι θα φτάσει το 10,2%, προβλέπεται να υποχωρήσει στο 4,1% το 2027, για να πέσει στη συνέχεια στα επίπεδα κοντά στο 1% το 2028 και το 2029 (0,9% το 2028 και 0,8% το 2029). Αντίστοιχα, η αναπτυξιακή δυναμική κατεβάζει ταχύτητα. Η ανάπτυξη από 2,2% φέτος, προβλέπεται στο 2,4% το 2026, για να κατεβάσει σταδιακά ταχύτητα στο 1,7% το 2027, στο 1,6% το 2028 και στο 1,3% το 2029. Οπως ξεκαθαρίζεται, οι συγκεκριμένες εκτιμήσεις λαμβάνουν υπόψη την ολοκλήρωση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας εντός του 2026 και δεν περιλαμβάνουν πιθανές νέες παρεμβάσεις που θα ανακοινωθούν για τα έτη 2027-2029.
Κατανάλωση
Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις που συνολικά θα εκτιναχθούν από 5,94 δισ. ευρώ το 2026 στα 10,1 δισ. ευρώ το 2029 φαίνεται πως δεν αρκούν για να ενισχύσουν ουσιαστικά την αγοραστική δύναμη. Η ιδιωτική κατανάλωση ακολουθεί σταθερή αλλά υποτονική πορεία: 1,9% το 2025, 1,7% το 2026, 1,6% το 2027, 1,4% το 2028 και 1,2% το 2029. Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η εικόνα της δημόσιας κατανάλωσης καθώς από 1,4% φέτος, βυθίζεται στο 0,7% το 2026, -1,1% το 2027 και μηδενίζεται το 2028 και το 2029. Μέσα σε αυτή τη συνθήκη, ο πληθωρισμός συνεχίζει να αποτελεί μόνιμη απειλή για την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, με ρυθμούς γύρω στο 2,2%-2,6% καθ’ όλη την περίοδο, ενώ η ανεργία παρουσιάζει μείωση, από 9,1% φέτος στο 7,9% το 2029. Σε αυτό το σκηνικό, οι μισθολογικές και δημοσιονομικές προκλήσεις παραμένουν έντονες, καθώς η χώρα προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στη δημοσιονομική σταθερότητα και στην ανάγκη τόνωσης της ανάπτυξης. Στην τετραετία 2026-2029 οι προσλήψεις στο Δημόσιο θα είναι περισσότερες από τις αποχωρήσεις (148.533 προσλήψεις έναντι 109.540 αποχωρήσεων στην πενταετία 2025-2029), στοιχείο που βοηθά τη βελτίωση αυτής της εικόνας, αλλά απαιτεί προσεκτική διαχείριση μισθολογικού κόστους.
Δημόσιο χρέος
Το δημόσιο χρέος θα κινείται σε πτωτική τροχιά από 145,9% του ΑΕΠ φέτος, στο 138,2% το 2026, 131,7% το 2027, 124,6% το 2028 και τελικά στο 119% το 2029. Η αποκλιμάκωση αυτή οφείλεται πρωτίστως στις πρόωρες αποπληρωμές των δανείων του GLF, μια διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2031, δέκα χρόνια πριν από τη συμβατική τους λήξη. Οι δαπάνες για τόκους θα μειωθούν αντιστοίχως από 3,1% του ΑΕΠ το 2025 στο 2,6% το 2029.
Δανεισμός
Την ίδια στιγμή οι ανάγκες δανεισμού θα κυμανθούν στα 8-10 δισ. ευρώ ετησίως την περίοδο 2026-2029, καλυπτόμενες κυρίως μέσα από ομολογιακές εκδόσεις, ενώ το μαξιλάρι των διαθεσίμων θα αρχίσει να εξαντλείται από το 2026 λόγω των πρόωρων αποπληρωμών χρέους και εκτιμάται ότι θα σταθεροποιηθεί γύρω στα 30 δισ. ευρώ ως το 2029. Σημαντική είναι και η αυξητική πορεία των φόρων εισοδήματος, που από 26,874 δισ. ευρώ φέτος θα φτάσουν τα 33,029 δισ. ευρώ το 2029.