Ο Σπύρος Λεμονιάς και η νέα εποχή της ελληνικής metal art
Στην Πελοπόννησο, εκεί όπου οι σπίθες διαγράφουν μικρές τροχιές φωτός μέσα στη σιωπή του εργαστηρίου, ένας δημιουργός επαναπροσδιορίζει την έννοια του σύγχρονου γλυπτού. Ο Σπύρος Λεμονιάς, Μηχανολόγος Μηχανικός και ιδρυτής της Crazy Metal Sculptures, έχει πάρει στα χέρια του ένα υλικό που θεωρείται σκληρό και άκαμπτο — και το μεταμορφώνει σε μια τέχνη γεμάτη ανθρωπιά, συναίσθημα και δυναμισμό.
Η φιλοσοφία του είναι απλή και ταυτόχρονα ανατρεπτική: τίποτα δεν είναι άχρηστο. Ένα παλιό ρουλεμάν, μια λαμαρίνα, ένα εργαλείο που χρόνια έμενε ξεχασμένο, ένα κομμάτι μηχανής που δεν λειτουργεί πια. Όλα αυτά γίνονται πρώτη ύλη για νέα ζωή. Κάθε δημιουργία του γεννιέται χειροποίητα, με υπομονή, φωτιά και ακρίβεια — μια διαδικασία που θυμίζει περισσότερο τελετουργία παρά απλή κατασκευή.
Το έργο του δεν περιορίζεται στο ατομικό γλυπτό. Έχει εξελιχθεί ώστε να «χτίζει» ολόκληρες αισθητικές ταυτότητες για καταστήματα, χώρους εστίασης, boutique ξενοδοχεία και τουριστικά καταστήματα. Η μεταλλική αισθητική του προσφέρει χαρακτήρα, ένταση και αυθεντικότητα σε χώρους που θέλουν να ξεχωρίζουν από το συνηθισμένο.
Παράλληλα, οι custom-made παραγγελίες αποτελούν πλέον ένα μεγάλο κομμάτι της δημιουργικής του καθημερινότητας. Από προσωποποιημένα γλυπτά μέχρι μεγάλες εγκαταστάσεις, κάθε έργο αποτελεί μια συνεργασία ιδέας και υλικού. Ο Σπύρος δεν υλοποιεί απλώς μια παραγγελία· την ερμηνεύει, τη μεταμορφώνει, της δίνει υπόσταση και όγκο.
Η φήμη της δουλειάς του έχει ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα, με έργα του να ταξιδεύουν σε συλλογές ιδιωτών σε διάφορες χώρες. Είναι μια αθόρυβη, αλλά σαφής επιβεβαίωση ότι η τέχνη του βρίσκει τον δρόμο της, ακόμη κι εκεί όπου ο δημιουργός δεν βρίσκεται.
Ανάμεσα στις πρόσφατες συνεργασίες του, ξεχωρίζει η δουλειά του με τη δημιουργό Δάφνη Βοτανοπούλου, για την οποία δημιούργησε ένα μεταλλικό μπούστο βασισμένο στην αρχαιοελληνική αισθητική. Ένα έργο που συνδύασε τη γλυπτική με το θέατρο και τη μόδα, παρουσιάζοντας το μέταλλο ως ζωντανό στοιχείο μιας σκηνικής αφήγησης που παρουσιάστηκε στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου Σχολείον- Ειρήνης Παπά.
Σήμερα, ο Σπύρος αποτελεί μια από τις πιο αναδυόμενες μορφές της ελληνικής metal art. Δεν ακολουθεί κανένα ρεύμα — χτίζει το δικό του. Και το κάνει με τρόπο που κάνει το μέταλλο να φαίνεται… μαλακό. Ζωντανό. Ανθρώπινο.
Η Μέδουσα: το τέρας που ανασαίνει
Ανάμεσα στα έργα που σημάδεψαν την πορεία του, υπάρχει μια Μέδουσα — όχι όμορφη, ούτε «καλλίτεχνη», αλλά τρομακτικά αληθινή. Οι πτυχώσεις της, φτιαγμένες από λαμαρίνες και κομμάτια βιομηχανικών εξαρτημάτων, μοιάζουν να κινούνται. Τα «μαλλιά» της, πλεγμένα από άκαμπτο μέταλλο, ρίχνουν σκιά σαν να πρόκειται για φίδια έτοιμα να επιτεθούν.
Δεν είναι ένα γλυπτό.
Είναι ένα σημάδι.
Μια υπενθύμιση ότι ο Σπύρος δεν κατασκευάζει· ανασύρει.
Η Προτομή του Αλόγου: η στιγμή που η δύναμη υποτάσσεται
Κοντά της, στο ίδιο εργαστήριο, υπάρχει μια προτομή αλόγου — ένα έργο που δεν «φαίνεται» απλώς δυνατό· ακούγεται. Η τάση του λαιμού, η καμπύλη της χαίτης, οι μεταλλικές γραμμές που θυμίζουν τένοντες έτοιμους να σπάσουν…
Δεν γίνεται να το δεις χωρίς να νιώσεις ότι το άλογο μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να πεταχτεί μπροστά.
Το μέταλλο δεν είναι πια άκαμπτο. Είναι μυϊκό.
Και εκεί φαίνεται η τεχνική του: η απόλυτη πειθαρχία της μηχανικής ενωμένη με την άγρια ορμή της τέχνης.
Ο άντρας που σμιλεύει τριαντάφυλλα από σίδηρο
Κι όμως — μέσα σε αυτή τη βαριά, βιομηχανική αισθητική — γεννιέται και κάτι απρόσμενα τρυφερό.
Μεταλλικά τριαντάφυλλα.
Κάθε ένα φτιαγμένο πέταλο-πέταλο, με τρόπο σχεδόν καθολικό, σαν εξομολόγηση. Σαν να θέλει να υπενθυμίσει ότι ακόμα και το πιο σκληρό υλικό κρύβει μέσα του μια ευαλωτότητα.
Αυτό είναι ίσως και το μεγαλύτερο μυστικό της δουλειάς του:
η τρυφερότητα που κρύβεται κάτω από τον θόρυβο της μηχανής.
Ο τεχνίτης που δεν λέει ποτέ “όχι”
Μέδουσα;
Άλογο;
Λουλούδι;
Αφηρημένες φόρμες;
Εικαστικές εγκαταστάσεις για καταστήματα, για ξενοδοχεία, για χώρους που θέλουν χαρακτήρα;
Ο Σπύρος δεν έχει περιορισμούς.
Αν κάτι τον εμπνέει, το φτιάχνει.
Αν κάτι του ζητηθεί, το μεταφράζει σε μέταλλο.
Η δημιουργία του είναι απρόβλεπτη, ευέλικτη, ανοιχτή — σαν να έχει συνάψει μια μυστική συμφωνία με τη φωτιά: ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο, αρκεί να αντέχει τη θερμότητα.
Εκεί όπου ο σίδηρος αποκτά παλμό
Τα έργα του Σπύρου δεν είναι απλώς αντικείμενα. Είναι ιστορίες που γεννήθηκαν από φωτιά, ιδρώτα και φαντασία· είναι η απόδειξη ότι ακόμη και το πιο άκαμπτο υλικό μπορεί να μεταμορφωθεί, όταν βρεθεί στα χέρια κάποιου που βλέπει μέσα του κάτι περισσότερο από μέταλλο.
Και ίσως, κοιτάζοντας αυτά τα γλυπτά, να καταλαβαίνουμε κάτι βαθύτερο: πως η τέχνη δεν περιορίζεται από την ύλη — μονάχα την απελευθερώνει.
